ทางรถไฟสายใต้

ทางรถไฟสายใต้
สถานีรถไฟหัวหินแห่งปัจจุบัน (ยกระดับ)
ข้อมูลทั่วไป
สถานะ	เปิดให้บริการ โครงการส่วนต่อขยาย
เจ้าของ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
ปลายทาง	กรุงเทพ (หัวลําโพง) กรุงเทพอภิวัฒน์ ธนบุรี สุไหงโก-ลก สุพรรณบุรี น้ำตก คีรีรัฐนิคม กันตัง นครศรีธรรมราช ปาดังเบซาร์
การดำเนินงาน
รูปแบบ	รถไฟระหว่างเมือง
ระบบ	รถไฟทางไกล ของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ดำเนินงาน	การรถไฟแห่งประเทศไทย และบริษัทเอกชนในส่วน ของสถานีขนถ่ายสินค้า
ศูนย์ซ่อมบำรุง	โรงรถจักรดีเซลธนบุรี โรงรถจักรดีเซลบางซื่อ โรงรถจักรดีเซลชุมพร โรงรถจักรดีเซลทุ่งสง โรงรถจักรหาดใหญ่
ผู้โดยสาร	1,995,028 คน (2565)
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง	1,144.29 กม. (711.03 ไมล์)
จำนวนทางวิ่ง	ทางคู่ และทางเดี่ยว (ระหว่างโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่)
รางกว้าง	1,000 mm (3 ft 3 3⁄8 in) มีเตอร์เกจ
ความเร็ว	สูงสุด 120 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
อาณัติสัญญาณ	ETCS Level 1 (กรุงเทพอภิวัฒน์-ชุมพร)
แผนที่เส้นทาง สัญลักษณ์ กรุงเทพ (หัวลำโพง) กรุงเทพ – ตลิ่งชัน สายตะวันออก  ชุมทางฉะเชิงเทรา  ยมราช จิตรลดา โรงพยาบาลรามาธิบดี สามเสน ประดิพัทธิ์ กรุงเทพอภิวัฒน์ ชุมทางบางซื่อ สายเหนือและอีสาน  ชุมทางบ้านภาชี  บางซ่อน สะพานพระราม 6 (แม่น้ำเจ้าพระยา) บางบำหรุ(บำ.) 0.00 ธนบุรี (เดิม) 0.87 ธนบุรี (บางกอกน้อย) 1.54 จรัญสนิทวงศ์ (รว.) 4.29 บางระมาด (รม.) 6.08 ชุมทางตลิ่งชัน (ตช.) 8.64 บ้านฉิมพลี (ฉพ.) 11.47 พุทธมณฑล สาย 2 14.05 ศาลาธรรมสพน์ 19.06 ศาลายา (ลย.) 23.46 วัดสุวรรณ (สุ.) 27.05 คลองมหาสวัสดิ์ (มว.) 30.80 วัดงิ้วราย (งร.) 35.13 นครชัยศรี (รช.) 40.02 ท่าแฉลบ (ฉล.) 44.70 ต้นสำโรง (โร.) 48.12 นครปฐม (คฐ.) 50.13 พระราชวังสนามจันทร์ (สจ.) 55.36 โพรงมะเดื่อ (พด.) 58.97 คลองบางตาล (บา.) 64.19 ชุมทางหนองปลาดุก (ปด.) ไป สุพรรณบุรี 87.86 ทุ่งบัว 96.46 โรงเรียนการบิน 113.30 ศรีสำราญ 122.31 ดอนทอง 141.60 สุพรรณบุรี มาลัยแมน ไป น้ำตก 67.90 ถนนทรงพล 73.65 สระโกสินารายณ์ 77.43 ลูกแก 89.77 ท่าเรือน้อย 96.68 บ้านหนองเสือ 102.71 ทุ่งทอง 114.36 ปากแพรก 117.04 กาญจนบุรี 120.26 สะพานแควใหญ่ 124.55 เขาปูน 132.70 วังลาน 136.46 นากาญจน์ 140.15 วังเย็น 144.80 วังตะเคียน 148.17 บ้านโป่งเสี้ยว 151.95 บ้านเก่า 156.80 ท่าตาเสือ 161.95 ท่ากิเลน 167.03 วังสิงห์ 172.35 ลุ่มสุ่ม 173.87 สะพานถ้ำกระแซ 178.10 วังโพ 183.66 เกาะมหามงคล 185.35 ช่องแคบ 188.90 วังใหญ่ 191.25 บ้านพุพง 194.24 น้ำตก 68.22 บ้านโป่ง (โป.) 73.69 นครชุมน์ (นช.) 77.29 คลองตาคด (ตค.) 81.80 โพธาราม (พร.) 88.87 เจ็ดเสมียน (จม.) 94.64 บ้านกล้วย (าก.) 100.29 สะพานจุฬาลงกรณ์ (จา.) 101.31 ราชบุรี (รร.) 105.46 บ้านคูบัว (บบ.) 111.20 บ่อตะคร้อ (บร.) 114.50 บ้านป่าไก่ (ไป.) 118.62 ปากท่อ (ปท.) 122.77 ห้วยโรง (โง.) 127.18 บางเค็ม (งเ.) 133.77 เขาย้อย (เข.) 139.44 หนองปลาไหล (ปล.) 143.90 บางจาก (จก.) 150.49 เพชรบุรี (พบ.) 160.32 เขาทโมน (โม.) 164.21 หนองไม้เหลือง (นม.) 169.90 หนองจอก (หจ.) 175.40 หนองศาลา (งา.) 187.06 ชะอำ (ชอ.) 197.86 ห้วยทรายเหนือ (ซน.) 201.64 ห้วยทรายใต้ (ซใ.) 212.99 หัวหิน (หห.) 216.96 หนองแก (นอ.) 221.03 สวนสนประดิพัทธ์ (สป.**) 225.04 เขาเต่า (ขต.) 232.85 วังก์พง (วพ.) 235.85 ปราณบุรี (ปน.) 241.83 ห้วยขวาง (ขว.) 246.94 หนองคาง (อค.) 254.99 สามร้อยยอด (สย.) 261.15 สามกระทาย (สท.) 271.33 กุยบุรี(กย.) 278.85 บ่อนอก (บน.) 288.88 ทุ่งมะเม่า (มเ.) 294.76 คันกระได (กด.) 302.33 ประจวบคีรีขันธ์ (จข.) 310.37 หนองหิน (นห.) 313.42 หว้ากอ (ห้.*) 318.22 วังด้วน (วด.) 329.07 ห้วยยาง (หย.) 338.60 ทุ่งประดู่ (ทด.) 342.06 ทับสะแก (สก.) 347.00 ดอนทราย (ดซ.) 353.04 โคกตาหอม (โห.*) 360.53 บ้านกรูด (กร.) 365.85 หนองมงคล (หน.) 371.04 นาผักขวง (ผข.) 376.52 บางสะพานใหญ่ (พญ.) 383.58 หินกอง (หถ.*) 385.92 ชะม่วง (ชว.) 392.66 บางสะพานน้อย (พน.) 399.92 ห้วยสัก (ยส.) 404.30 บ้านทรายทอง (ซท.) 409.65 เขาไชยราช (ขช.) 420.59 มาบอำมฤต (มร.) 427.66 บ้านทรัพย์สมบูรณ์ (ซส.) 434.29 คลองวังช้าง (คช.) 439.34 ปะทิว (ะท.) 447.46 บ้านคอกม้า (คา.) 453.80 สะพลี (ส ี.) 458.38 หนองเนียน (งน.*) 463.20 นาชะอัง (ชง.) 468.53 ชุมพร (ชพ.) 472.54 แสงแดด (สด.) 480.91 ทุ่งคา (ทค.) 489.97 วิสัย 495.75 บ้านครน 500.76 สวี (ะว.) 508.51 เขาสวนทุเรียน 512.02 เขาปีบ 516.81 ปากตะโก (ตก.) 522.35 ท่าทอง 526.08 ควนหินมุ้ย 533.30 หลังสวน (งส.) 541.03 คลองขนาน 546.53 หัวมาด 553.70 ละแม (แม.) 560.14 บ้านดวด 566.37 คันธุลี 570.05 ดอนธูป 577.78 ท่าชนะ(นะ.) 584.06 บ้านเกาะมุกข์ 588.40 เขาพนมแบก 597.71 ไชยา (ชย.) 610.53 ท่าฉาง 614.00 คลองขุด 618.87 คลองไทร 623.92 มะลวน 631.00 ชุมทางบ้านทุ่งโพธิ์ ไป คีรีรัฐนิคม 634.35 บ้านดอนรัก 640.75 บ้านทุ่งหลวง 644.55 บ้านขนาย 649.35 บ้านดอนเรียบ 652.60 คลองยัน 655.58 เขาหลุง 658.00 บ้านยาง 662.00 คีรีรัฐนิคม 635.02 สุราษฎร์ธานี (รท.) 641.51 เขาหัวควาย (ขค.) 647.23 บ่อกรัง (กง.) 652.46 เขาพลู (ขพ.) 657.76 คลองยา (ยา.) 662.34 บ้านนา (นน.) 669.68 ห้วยมุด (มด.) 673.70 นาสาร (นส.) 679.90 คลองปราบ (ปบ.) 684.03 พรุพี (พพ.) 687.72 คลองสูญ 692.73 บ้านส้อง (สอ.) 699.78 บ้านพรุกระแชง (แช.) 704.61 ห้วยปริก (หป.) 709.87 กระเบียด (เบ.) 716.66 ทานพอ (ทา.) 722.41 ฉวาง (ฉว.) 727.95 คลองจันดี (จด.) 734.71 หลักช้าง (หช.) 738.98 คลองกุย (อก.) 743.01 นาบอน (าอ.) 747.03 คลองจัง (คจ.) 751.03 บ้านเกาะปริง (ะป.) 757.08 ชุมทางทุ่งสง (ทส.) ไป กันตัง 765.57 ที่วัง 776.33 กะปาง 800.82 ห้วยยอด 829.28 ตรัง (ตร.) 850.08 กันตัง (กต.) 762.00 ใสใหญ่ (สใ.) 767.78 ช่องเขา (ชข.) 769.82 อุโมงค์ช่องเขา 776.33 ร่อนพิบูลย์ (รบ.) 781.01 ชุมทางเขาชุมทอง (ชท.) ไป นครศรีธรรมราช 786.15 บ้านเกยเชน 790.59 บ้านทุ่งหล่อ 794.67 โคกคราม 798.72 บ้านห้วยยูง 803.40 บ้านท่าช้าง 806.35 วังวัว 810.88 มะม่วงสองต้น 816.02 นครศรีธรรมราช (ธำ.) 789.38 ควนหนองคว้า (คว.) 794.94 บ้านตูล (ตน.) 802.85 บ้านทุ่งค่าย (น่.) 806.06 ชะอวด (ชด.) 810.69 หนองจิก (อจ.) 813.47 บ้านนางหลง (นล.) 816.35 บ้านตรอกแค (คั.) 818.95 บ้านขอนหาด (ขห.) 824.06 แหลมโตนด (โน.) 828.03 บ้านสุนทรา (บท.) 833.11 ปากคลอง (ปค.) 837.05 บ้านมะกอกใต้ (บใ.) 839.97 ชัยบุรี (ไช.) 846.01 พัทลุง (พท.) 849.07 นาปรือ (ปร.) 853.19 บ้านค่ายไทย (ทย.) 856.28 บ้านต้นโดน (บโ.) 859.25 บ้านห้วยแตน (ยแ.) 865.01 เขาชัยสน (เช.) 870.17 บางแก้ว (แก.) 876.50 ควนพระ (คะ.) 881.15 ควนเคี่ยม (คเ.) 885.35 หารกง (ฮก.) 888.68 หารเทา (หท.) 893.49 วัดควนเผยอ (วผ.) 896.24 โคกทราย (โท.) 902.97 ควนเนียง (เน.) 909.50 บ้านเกาะใหญ่ (กใ.) 917.02 บางกล่ำ (บล.) 921.84 บ้านดินลาน (ดล.) สายสงขลา 925.80 อู่ตะเภา -2529 928.58 ชุมทางหาดใหญ่ (หใ.) 952.64 คลองแงะ (คง.) 972.90 ปาดังเบซาร์ (ไทย) 973.54 ชายแดนไทย-มาเลเซีย 973.84 ปาดังเบซาร์ (ปซ.) มาเลเซีย รถไฟมาเลเซีย  บัตเตอร์เวิร์ธ  940.26 นาม่วง (มง.) 953.75 วัดควนมีด (วม.) 964.50 จะนะ (จน.) 972.10 ท่าแมงลัก (งก.) 980.79 เกาะสะบ้า (กส.) 991.99 เทพา (เท.) 999.91 ตาแปด (ตป.) 1003.27 บ้านนิคม (นิ.) 1009.21 ปัตตานี (นี.) (โคกโพธิ์) 1016.73 นาประดู่ (าด.) 1020.09 วัดช้างให้ (ชห.) 1021.29 ป่าไร่ (ปไ.) 1026.07 คลองทราย (คซ.) 1031.59 ตาเซะ (ตช.) 1038.74 ยะลา (ยล.) 1048.80 ไม้แก่น (ไม) 1051.95 บ้านปาแต (ตแ.) 1056.82 รามัน (รั.) 1061.70 บาลอ (าล.) 1071.19 รือเสาะ (สะ.) 1075.98 บ้านสะโลว์บูกิ๊ตยือแร (ยื.) 1081.77 ลาโละ (ลล.) 1089.46 มะรือโบ (โบ.) 1093.96 กระแด๊ะ (กแ.) 1099.50 ตันหยงมัส (ยม.) 1105.44 ป่าไผ่ (ปผ.) 1111.15 เจาะไอร้อง (จอ.) 1115.83 บูกิต (บู.) 1119.62 ไอสะเตีย(ไอ.) 1125.65 โต๊ะเด็ง (ตด.) 1130.10 สุไหงปาดี (งด.) 1137.14 โคกสยา (โย.) 1142.99 สุไหงโก-ลก (โล.)

ทางรถไฟสายใต้ เป็นทางรถไฟที่เริ่มต้นจากสถานีรถไฟธนบุรี กรุงเทพมหานคร ผ่านจังหวัดนครปฐม, ราชบุรี, เพชรบุรี, ประจวบคีรีขันธ์, ชุมพร, สุราษฎร์ธานี, นครศรีธรรมราช, พัทลุง, สงขลา, ปัตตานี, ยะลา และไปสุดปลายทางที่สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส และไปบรรจบกับทางรถไฟของประเทศมาเลเซีย ที่สถานีรถไฟรันเตาปันจัง

ทางรถไฟสายใต้สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจากสถานีรถไฟธนบุรีถึงสถานีรถไฟเพชรบุรี ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ขยายเส้นทางไปภาคใต้และสร้างทางแยกที่สถานีรถไฟชุมทางบางซื่อ ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาที่สะพานพระรามหกไปบรรจบกันที่สถานีรถไฟชุมทางตลิ่งชัน เพื่อเชื่อมทางรถไฟสายใต้กับทางรถไฟสายเหนือ ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ และสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง)

ความยาวของทางรถไฟสายใต้ นับจากสถานีรถไฟธนบุรี ถึง ชายแดนไทย-มาเลเซีย ที่อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส รวมทั้งสิ้น 1,144.29 กิโลเมตร เป็นทางรถไฟสายที่ยาวที่สุดในประเทศไทย

ในอนาคต การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ร่วมกับ สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) จะทำการย้ายสถานีต้นทางหลักของกรุงเทพ จากสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) มาที่ สถานีชุมทางบางซื่อ เป็นสถานีหลักแห่งเดียวของกรุงเทพมหานคร พร้อมจัดเส้นทางใหม่ จากบางซื่อไปนครปฐม และราชบุรี เป็นสายตะวันตก จากบางซื่อไปหัวลำโพง วงเวียนใหญ่ มหาชัย จนถึงปากท่อ ตลอดจนทุกสถานีหลังจากนี้ นับเป็นสายใต้เส้นทางใหม่ ส่วนจากบางซื่อไปชุมทางบ้านภาชี ยังเป็นสายเหนือและสายตะวันออกเฉียงเหนือเช่นเดิม จากบางซื่อไปสุวรรณภูมิ ฉะเชิงเทรา เป็นสายตะวันออกตามเดิม และแยกเพิ่มอีก 2 เส้นทางคือ รถไฟความเร็วสูง (ไฮสปีดเทรน) เส้นทางกรุงเทพ-ระยอง และรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ (SARL : Suvarnabhumi Airport Rails Link)

นอกจากนี้ ยังมีโครงการปรับปรุงทางรถไฟทั้งหมดเป็นทางคู่ ในเส้นทางรถไฟสายใต้ จะแบ่งเป็น 7 ช่วง ประกอบด้วย

• เปิดใช้งานแล้ว
  • ชุมทางบางซื่อ-นครปฐม
  • นครปฐม-หัวหิน
  • หัวหิน-ประจวบคีรีขันธ์
  • ประจวบคีรีขันธ์-ชุมพร
• โครงการ
  • ชุมพร-สุราษฎร์ธานี
  • สุราษฎร์ธานี-ชุมทางหาดใหญ่-สงขลา
  • ชุมทางหาดใหญ่-ปาดังเบซาร์ (เป็นโครงการรถไฟฟ้าเพื่อเชื่อมต่อกับรถไฟด่วนพิเศษของมาเลเซีย)

โครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่สายใหม่ระยะถัดไป จำนวน 7 เส้นทาง คือ

• กาญจนบุรี-บ้านพุน้ำร้อน ระยะทาง 36 กิโลเมตร
• สุพรรณบุรี-นครหลวง-ชุมทางบ้านภาชี (เชื่อมทางรถไฟสายเหนือ) ระยะทาง 68 กิโลเมตร
• ชุมพร-ระนอง ระยะทาง 91 กิโลเมตร
• สุราษฎร์ธานี-พังงา-ท่านุ่น ระยะทาง 158 กิโลเมตร
• สุราษฎร์ธานี-ดอนสัก ระยะทาง 78 กิโลเมตร
• ทับปุด-กระบี่ ระยะทาง 68 กิโลเมตร
• ท่านุ่น-ท่าอากาศยานนานาชาติภูเก็ต ระยะทาง 18 กิโลเมตร

• ทางรถไฟสายเหนือ
• ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ
• ทางรถไฟสายตะวันออก
• ทางรถไฟสายแม่กลอง

• แผนที่เส้นทางรถไฟ รฟท. เก็บถาวร 2012-06-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน