สุตตวิภังค์

คัมภีร์หลักในพระพุทธศาสนา พระไตรปิฎกเถรวาท ๔๕ เล่ม
		พระวินัยปิฎก
		คัมภีร์ สุตตวิภังค์ คัมภีร์ ขันธกะ คัมภีร์ ปริวาร
		พระสุตตันตปิฎก
		คัมภีร์ ทีฆนิกาย คัมภีร์ มัชฌิมนิกาย คัมภีร์ สังยุตตนิกาย
		คัมภีร์ อังคุตตรนิกาย คัมภีร์ ขุททกนิกาย
		พระอภิธรรมปิฎก
		สงฺ วิภงฺ ธา ปุ. กถา ยมก ปัฏฐานปกรณ์

คัมภีร์สุตตวิภังค์ หรือ วิภังค์ เป็นคัมภีร์หนึ่งในพระวินัยปิฎกเถรวาท มีเนื้อหาครอบคลุมพระไตรปิฎกเล่มที่ 1 ถึง 3 ว่าด้วยสิกขาบทในพระปาติโมกข์ของพระภิกษุสงฆ์และพระภิกษุณีสงฆ์ ซึ่งเป็นอาทิพรหมจาริยกาสิกขา การจัดแบ่งดังกล่าวเป็นการแบ่งของสมาคมบาลีปกรณ์ของอังกฤษ ซึ่งแบ่งพระวินัยปิฎกออกเป็นสามหมวดคือ สุตตวิภังค์, ขันธกะ และปริวาร

คัมภีร์สุตตวิภังค์ มีคัมภีร์อรรถกถาขยายความชื่อ สมันตปาสาทิกา (อรรถกถาพระวินัย ภาค 1 - 2) และมีคัมภีร์ฎีกาขยายความอรรถกถาชื่อ ฎีกาสารัตถทีปนี (ฎีกาพระวินัย ภาค 1 - 3)

การแบ่งเนื้อหาภายในคัมภีร์สุตตวิภังค์

การแบ่งเนื้อหาภายในคัมภีร์สุตตวิภังค์อาจแบ่งตามสิกขาบทของภิกษุสงฆ์และภิกษุณีสงฆ์ได้เป็นสองคือ

1. มหาวิภังค์ ว่าด้วยสิกขาบทมาในพระปาติโมกข์ของพระภิกษุสงฆ์
2. ภิกขุณีวิภังค์ ว่าด้วยสิกขาบทมาในพระปาติโมกข์ของพระภิกษุณีสงฆ์

นอกจากนี้อาจแบ่งเนื้อหาในคัมภีร์สุตตวิภังค์ ตามคัมภีร์วิชรสารัตถะสังคหะ (แต่งเมื่อปี พ.ศ. 2078 โดยพระรัตนปัญญาเถระ ชาวเชียงใหม่) ได้อีกแบบหนึ่งคือ

1. อาทิกัมมิกะ หรือ ปาราชิก ว่าด้วยสิกขาบทที่เกี่ยวกับพระภิกษุสงฆ์ที่เป็นอาบัติหนักทั้งหมด ตั้งแต่ปาราชิกถึงอนิยต
2. ปาจิตตีย์ ว่าด้วยสิกขาบทที่เกี่ยวกับพระภิกษุสงฆ์ที่เป็นอาบัติเบา ตั้งแต่นิสสัคคิยปาจิตตีย์ถึงเสขิยวัตร รวมถึงเนื้อหาอาบัติของพระภิกษุณีสงฆ์ในภิกขุณีวิภังค์ทั้งหมด

ดูเพิ่ม

• พระไตรปิฎก
• พระวินัยปิฎก ปิฎกในคัมภีร์พระไตรปิฎก

อ้างอิง

1. เสนาะ ผดุงวัตร. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระไตรปิฎก. กรุงเทพ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๒๙
2. พระพรหมจริยาภรณ์, ประยุทธ์ ปยุตฺโต. อนุสรณ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ประจำปี ๒๕๑๘. กรุงเทพ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๑๘

แหล่งข้อมูลอื่น

• พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). "พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม". เก็บถาวร 2015-02-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน