ตำบลทับกวาง

เทศบาลเมืองทับกวาง เป็นเทศบาลเมืองแห่งหนึ่งในอำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทับกวางทั้งตำบล มีประชากรในปี พ.ศ. 2568 จำนวน 20,572 คน โดยส่วนมากประกอบอาชีพเกษตรกรรม รับจ้างทั่วไปและการค้าขาย มีเส้นทางการคมนาคมทั้งทางรถยนต์และรถไฟเป็นทางผ่านที่จะเดินทางไปยังภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยมีเส้นทางคมนาคมหลักคือทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ)

เทศบาลเมืองทับกวาง
เทศบาลเมือง
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Thetsaban Mueang Thapkwang
ผาเสด็จข้างสถานีรถไฟผาเสด็จ ผาเสด็จข้างสถานีรถไฟผาเสด็จ
ทม.ทับกวาง ที่ตั้งของเทศบาลเมืองทับกวาง
พิกัด: 14°36′37″N 101°04′31″E / 14.61028°N 101.07528°E / 14.61028; 101.07528
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สระบุรี
อำเภอ	แก่งคอย
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี	นายปู แตงอ่อน
พื้นที่
• ทั้งหมด	101 ตร.กม. (39 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2568)
• ทั้งหมด	20,572 คน
• ความหนาแน่น	192.33 คน/ตร.กม. (498.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	04190202
ที่อยู่ สำนักงาน	195/1 หมู่ 9 ถนนมิตรภาพ ตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี 18260
เว็บไซต์	https://tubkwang.go.th/
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

ตำบลทับกวาง เดิมเรียกว่า "บ้านลาว" ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่มีเชื้อสายบรรพบุรุษที่สืบเชื้อสายมาจากประเทศลาวอพยพที่พระเจ้ากรุงธนบุรีโปรดเกล้าให้ต้อนมาจากนครเวียงจันทน์ ต่อมาเริ่มมีราษฎรมากขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จนกระทั่งถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพสมัยที่เป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยได้ประกาศให้เปลี่ยนชื่อหมู่บ้านใหม่ เพราะอาจจะเกิดแบ่งแยกชนชั้นขึ้นจึงเปลี่ยนชื่อหมู่บ้านใหม่ว่า "บ้านทับกวาง" ซึ่งคำว่า "ทับ" หมายถึง การสร้างที่พักชั่วคราวบนต้นไม้ของพรานป่า ได้ประกาศจัดตั้งเป็นสุขาภิบาลเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ในวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542 ได้มีพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะสุขาภิบาลยกฐานะจากสุขาภิบาลเป็น "เทศบาลตำบลทับกวาง" และมีการเปลี่ยนแปลงฐานะจากเทศบาลตำบลทับกวางเป็นเทศบาลเมืองทับกวาง เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2555

ภูมิศาสตร์

เทศบาลเมืองทับกวาง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของอำเภอแก่งคอย ห่างจากอำเภอแก่งคอยประมาณ 10 กิโลเมตร และตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือจังหวัดสระบุรี โดยอยู่ห่างจากอำเภอเมืองสระบุรีประมาณ 22 กิโลเมตร ลักษณะภูมิประเทศจะเป็นที่ราบสูงและภูเขา

ตำบลทับกวาง มีอาณาเขตติดต่อกับพื้นที่ใกล้เคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลท่าคล้อ อำเภอแก่งคอย
• ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลซำผักแพว อำเภอแก่งคอย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลมิตรภาพ อำเภอมวกเหล็ก
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลบ้านป่า อำเภอแก่งคอย

สภาพภูมิประเทศของเทศบาลเมืองทับกวางเป็นพื้นที่ราบสูงและเขาเป็นส่วนใหญ่

สภาพภูมิอากาศของเทศบาลเมืองทับกวางมีลักษณะฤดูร้อนค่อนข้างร้อนและในฤดูหนาวจะค่อนข้างเย็น ช่วงฤดูฝนพื้นที่บริเวณที่ราบสูงฝนมักไม่ตกต้องตามฤดูกาล อุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุด 40 องศาเซลเซียส และอุณหภูมิเต่ำสุด 23.4 องศาเซลเซียส

การแบ่งเขตการปกครอง

เทศบาลเมืองทับกวาง แบ่งการปกครองตามรูปแบบหมู่บ้านออกเป็น 10 หมู่บ้าน และชุมชน 36 ชุมชนในเขตเทศบาล ดังนี้

หมู่บ้าน

• หมู่บ้านไผ่ใต้ (หมู่ที่ 1)
• หมู่บ้านไทย (หมู่ที่ 2)
• หมู่บ้านทับกวาง (หมู่ที่ 3)
• หมู่บ้านซับบอน (หมู่ที่ 4)
• หมู่บ้านเขาเกตุ (หมู่ที่ 5)
• หมู่บ้านหนองผักบุ้ง (หมู่ที่ 6)
• หมู่บ้านป่าไผ่เหนือ (หมู่ที่ 7)
• หมู่บ้านไร่ (หมู่ที่ 8)
• หมู่บ้านถ้ำน้ำพุ (หมู่ที่ 9)
• หมู่บ้านดอนยอ (หมู่ที่ 10)

ชุมชน

*ชุมชนบ้านเขามัน

• ชุมชนบ้านป่าแดง
• ชุมชนแผ่นดินทอง
• ชุมชนบ้านไทย
• ชุมชนหนองปู 93
• ชุมชนบ้านถ้ำพัฒนา
• ชุมชนหนองบัวบาน
• ชุมชนดินสอพอง
• ชุมชนหนองผักบุ้ง
• ชุมชนบ้านสะพานสาม
• ชุมชนนิคมพัฒนา
• ชุมชนบ้านจัดสรรทับกวาง
• ชุมชนหัววังยาว
• ชุมชนบ้านใหม่
• ชุมชนบ้านใหม่ (ผาเสด็จ)
• ชุมชนบ้านริมภู
• ชุมชนบ้านซับบอนพัฒนา
• ชุมชนหน้าวัดเขามัน
• ชุมชนเกษตรสัมพันธ์
• ชุมชนบ้านน้ำพุ
• ชุมชนมิตรภาพร่วมใจ
• ชุมชนบ้านโคกพัฒนา
• ชุมชนหินดาดพัฒนา
• ชุมชนเฟื่องฟ้า
• ชุมชนบ้านเจริญพร
• ชุมชนทับกวาง
• ชุมชนบ้านเหนือวัดทับกวาง
• ชุมชนหัวเขาพัฒนา
• ชุมชนเขาเกตุ
• ชุมชนบ้านโป่งพัฒนา
• ชุมชนบ้านทุ่งเศรษฐี
• ชุมชนเพชรไผ่ทอง 1
• ชุมชนเพชรไผ่ทอง 2
• ชุมชนคุ้มไผ่ทอง
• ชุมชนบ้านป่าไผ่เหนือ
• ชุมชนบ้านสะพานสอง

นายกเทศมนตรี

ทำเนียบรายนามนายกเทศมนตรี นับแต่ตำบลถูกยกระดับจากสุขาภิบาลเป็นเทศบาลจนถึงปัจจุบัน มีดังนี้

ทำเนียบรายนามนายกเทศมนตรีเมืองทับกวาง

ลำดับที่	รายนามนายกเทศมนตรี	วาระการดำรงตำแหน่ง
1.	นายโกศล จั่วกี่	พฤษภาคม พ.ศ.2542 - มิถุนายน 2543
2.	นายวันชัย บุญพัฒน์	กรกฎาคม พ.ศ. 2543 – กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555
3.	นายสมหมาย แดงประเสริฐ	กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2557 – มีนาคม 2568
4.	นายปู แตงอ่อน	พฤษภาคม พ.ศ. 2568 - ปัจจุบัน

ประชากร

ปี 2568 เทศบาลเมืองทับกวาง มีประชากรรวมทั้งสิ้น  20,572 คน  ชาย 10,269 คน  หญิง 10,303 คน โดยส่วนมากประกอบอาชีพเกษตรกรรม รับจ้างทั่วไปและการค้าขาย

มีสถิติบ้านจากทะเบียนบ้าน จำนวน  10,623 หลัง

สถานที่ท่องเที่ยว

วัดถ้ำพระโพธิสัตว์

วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ ตั้งอยู่หมู่บ้านดอนยอ เป็นวัดที่มีถ้ำที่มีรอยแกะสลักภาพจำหลักสมัยทวาราวดีเป็นภาพพระพุทธรูปประทับนั่งห้อยพระบาทปางวิตรรกะ ท่ามกลางเหล่าเทพอยู่ภายในถ้ำ นอกจากนี้ยังมีหินงอกหินย้อย มีน้ำตก มีถ้ำธรรมทัศน์ และถ้ำลุมพินี

ผาเสด็จ

ผาเสด็จ ตั้งอยู่บ้านเขาเกตุ ใกล้กับสถานีรถไฟผาเสด็จ มีหินผาขนาดใหญ่เป็นชะง่อนยื่นออกมาขวางเส้นทางรถไฟสายแก่งคอย-มวกเหล็กซึ่งวิศวกรชาวฝรั่งเศสพยายามจะระเบิดทำลายเพื่อจะทำทางรถไฟผ่านก็ไม่สามารถระเบิดได้ มีคนงานเสียชีวิตในระหว่างก่อสร้างเป็นจำนวนมากจนกระทั่งความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ จึงได้เสด็จมาเมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2438 เพื่อทอดพระเนตร และได้ทรงลงพระปรมาภิไธยย่อ "จปร" "สผ" "รศ.115" ไว้บนก้อนหินนั้น ซึ่งยังคงมีจารึกอยู่จนถึงกระทั่งปัจจุบันนี้

อ้างอิง

1. "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2561 ท้องถิ่นเทศบาลเมืองทับกวาง". ระบบสถิติทางการทะเบียน กรมการปกครอง. สืบค้นเมื่อ 14 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
2. ข้อมูลการคมนาคมในตำบลทับกวาง เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. ไทยตำบล
3. กระทรวงมหาดไทย. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี เป็นเทศบาลเมืองทับกวาง.

แหล่งข้อมูลอื่น

• ข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวในตำบลทับกวาง เก็บถาวร 2010-07-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. ไทยตำบล
• ประวัติของตำบลทับกวาง เก็บถาวร 2007-10-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. โรงเรียนนิยมทับกวางสงเคราะห์ 2
• ข้อมูลตำบลทับกวาง. ศูนย์ข้อมูลประเทศไทย
• เกี่ยวกับ ทับกวาง เก็บถาวร 2013-07-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เทศบาลเมืองทับกวาง
• ประวัติความเป็นมา^{[ลิงก์เสีย]}. เทศบาลเมืองทับกวาง