เอ๊กจิ๋ว

เอ๊กจิ๋ว ในภาษาจีนกลางเรียกว่า อี้โจว (益州) เป็นมณฑลของจีนโบราณ มีเมืองหลวงคือเมืองเซงโต๋ (เฉิงตู) ในมณฑลยังประกอบด้วยเมืองฮันต๋ง (ฮั่นจง), ปูเต๋า (อู่ตู), เยฺว่ซี และอี้ ทางเหนือติดชายแดนของมณฑลเลียงจิ๋ว (เหลียงโจว) เอ๊กจิ๋วมีพิ้นที่ครอบคลุมมณฑลเสฉวนและเมืองฉงชิ่งในปัจจุบัน

มณฑลของราชวงศ์ฮั่นตะวันออกในค.ศ. 189

ประวัติศาสตร์

ในช่วงการก่อกบฏของชาวเกี๋ยงครั้งยิ่งใหญ่ครั้งแรก (ค.ศ. 107–118) ในมณฑลเลียงจิ๋ว, ความวุ่นวายได้แพร่ขยายไปยังเมืองฮันต๋งและเมืองปูเต๋า

ใน ค.ศ. 188 เล่าเอี๋ยนได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าหลวงแคว้นเอ๊กจิ๋ว หลังจากเล่าเอี๋ยนเสียชีวิตในค.ศ. 194 เอ๊กจิ๋วได้มาเป็นของเล่าเจี้ยงบุตรชายของเล่าเอี๋ยน

ใน ค.ศ. 213 ขุนศึกโจโฉยึดครองเมืองฮันต๋งจากเตียวฬ่อผู้นำลัทธิเต๋าและคุกคามอาณาเขตที่เหลือของเอ๊กจิ๋ว เล่าเจี้ยงขอความช่วยเหลือไปยังขุนศึกเล่าปี่ที่เป็นญาติ แต่เล่าปี่หันกลับมายึดอำนาจเล่าเจี้ยง เข้าครองอาณาเขตส่วนใหญ่ของมณฑลเอ๊กจิ๋ว และก่อตั้งเป็นจ๊กก๊ก เวลาต่อมาในยุทธการที่ฮันต๋ง (ค.ศ. 217–219) เล่าปี่ยึดได้เมืองฮันต๋งจากโจโฉเป็นผลสำเร็จ สามารถรวมอำนาจเหนือมณฑลเอ๊กจิ๋วได้อย่างเบ็ดเสร็จ ใน ค.ศ. 221 เล่าปี่สถาปนาตนเป็นจักรพรรดิ

อ้างอิง

1. de Crespigny, p. 256.
2. de Crespigny, p. 10–11.
3. de Crespigny, Rafe (2016). Fire over Luoyang: A History of the Later Han Dynasty 23-220 AD. Leiden: Brill. p. 432. ISBN 9789004325203. สืบค้นเมื่อ 28 April 2018.
4. de Crespigny, p. 472.