ประเทศคอซอวอ

42°35′N 21°00′E / 42.583°N 21.000°E / 42.583; 21.000

สาธารณรัฐคอซอวอ Република Косово (เซอร์เบีย) Republika e Kosovës (แอลเบเนีย)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เพลงชาติ: "เพลงชาติสาธารณรัฐคอซอวอ"
ที่ตั้งในทวีปยุโรป
สถานะ	ดินแดนพิพาท สหประชาชาติมีรัฐสมาชิกยอมรับ 97 จาก 193 ประเทศ ประเทศเซอร์เบียอ้างสิทธิเป็นจังหวัดปกครองตนเองคอซอวอและเมตอฮิยา (ตามข้อมติคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่ 1244)
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด	พริสตีนา 42°40′N 21°10′E / 42.667°N 21.167°E / 42.667; 21.167
ภาษาราชการ	แอลเบเนีย เซอร์เบีย
ภาษาประจำภูมิภาค	บอสเนีย ตุรกี โรมานี
กลุ่มชาติพันธุ์ (ค.ศ. 2005)	92% แอลเบเนีย 4% เซิร์บ 2% บอสเนีย 1% เติร์ก 1% โรมานี
ศาสนา (ค.ศ. 2011)	95.6% อิสลาม 3.4% คริสต์ 0.1% ไม่มี 0.1% อื่น ๆ 0.6% ไม่ระบุ
การปกครอง	รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบรัฐสภา
• ประธานาธิบดี	วีโยซา ออสมานี ซาดรีอู
• นายกรัฐมนตรี	อัลบิน เคอร์ตี
• ประธานสมัชชา	Glauk Konjufca
สภานิติบัญญัติ	สมัชชา
ก่อตั้ง
• คอซอวอวีลาแยต	ค.ศ. 1877
• จังหวัดปกครองตนเอง	31 มกราคม ค.ศ. 1946
• สาธารณรัฐกอซอวา	2 กรกฎาคม ค.ศ. 1990
• ข้อตกลงคูมานอวอ	9 มิถุนายน ค.ศ. 1999
• การบริหารของสหประชาชาติ	10 มิถุนายน ค.ศ. 1999
• ประกาศเอกราช	17 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2008
• สิ้นสุดการดูแลของ Steering Group	10 กันยายน ค.ศ. 2012
• ข้อตกลงบรัสเซลส์	19 เมษายน ค.ศ. 2013
พื้นที่
• รวม	10,887 ตารางกิโลเมตร (4,203 ตารางไมล์) (อันดับที่ 171)
• แหล่งน้ำ (%)	1.0
ประชากร
• ค.ศ. 2021 ประมาณ	1,935,259 (อันดับที่ 152)
• ความหนาแน่น	159 ต่อตารางกิโลเมตร (411.8 ต่อตารางไมล์)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	ค.ศ. 2020 (ประมาณ)
• รวม	23.524 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	13,017 ดอลลาร์สหรัฐ
จีดีพี (ราคาตลาด)	ค.ศ. 2020 (ประมาณ)
• รวม	8.402 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	4,649 ดอลลาร์สหรัฐ
จีนี (ค.ศ. 2017)	29.0 ต่ำ · อันดับที่ 121
เอชดีไอ (ค.ศ. 2016)	0.742 สูง
สกุลเงิน	ยูโร (€)^b ไม่ทางการ: ดีนาร์เซอร์เบีย (RSD)^c
เขตเวลา	UTC+1 (เวลายุโรปกลาง)
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	UTC+2 (เวลาออมแสงยุโรปกลาง)
รูปแบบวันที่	วว.ดด.ปปปป
ขับรถด้าน	ขวามือ
รหัสโทรศัพท์	+383
รหัส ISO 3166	XK
โดเมนบนสุด	.xk^d (เสนอ)
พริสตีนาเป็นเมืองหลวงทางการพริสเรนเป็นอดีตเมืองหลวงของคอซอวอ ใช้เพียงฝ่ายเดียว คอซอวอไม่เป็นอดีตสมาชิกยูโรโซน บางครั้งมีการใช้ดีนาร์เซอร์เบียในบริเวณที่มีชาวเซิร์บเป็นส่วนใหญ่ XK เป็นรหัสที่ "มอบหมายโดยผู้ใช้" ใน ISO 3166 ไม่เป็นรหัสมาตรฐาน แต่ใช้ในคณะกรรมาธิการยุโรป, สวิตเซอร์แลนด์, ธนาคารสหพันธ์เยอรมนี และองค์การอื่น ๆ แต่ยังคงใช้งาน ISO 3166-2:RS-KM

คอซอวอ (เซอร์เบีย: Косово/Kosovo, ออกเสียง: [kô̞so̞ʋo̞]; แอลเบเนีย: Kosova [kɔˈsɔva] หรือ Kosovë [kɔˈsɔvə]) เป็นประเทศหนึ่งในคาบสมุทรบอลข่าน ติดกับประเทศเซอร์เบียทางทิศเหนือ มอนเตเนโกรทางตะวันตก แอลเบเนียและมาซิโดเนียเหนือทางใต้ ไม่มีทางออกสู่ทะเล คอซอวอได้ประกาศเป็นรัฐเอกราชแบบเอกภาคีในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 ใช้ชื่อว่า สาธารณรัฐคอซอวอ (เซอร์เบีย: Република Косово/Republika Kosovo; แอลเบเนีย: Republika e Kosovës) มีการรับรองจากบางประเทศ ในขณะที่เซอร์เบียยังคงถือว่าคอซอวอเป็นจังหวัดปกครองพิเศษของตน

เมืองหลวงของคอซอวอคือพริสตีนา จำนวนประชากรทั้งจังหวัดประมาณ 2 ล้าน 1 แสนคน ส่วนใหญ่เป็นชาติพันธุ์แอลเบเนีย (ร้อยละ 92) ชาวเซิร์บ (ร้อยละ 5.3) และมีชาวตุรกี ชาวบอสนีแอก กลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ อีกเล็กน้อย (รวมกันร้อยละ 2.7)

คอซอวออยู่ภายใต้การบริหารของสหประชาชาติมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 ในขณะที่เอกราชของเซอร์เบียนั้นเป็นที่ยอมรับในประชาคมโลก โดยแท้จริงแล้ว การปกครองของเซอร์เบียมิได้ปรากฏในจังหวัดนี้เลย องค์กรที่ปกครองคอซอวออยู่คือคณะทำงานสหประชาชาติในคอซอวอ (United Nations Mission in Kosovo: UNMIK) และสถาบันการปกครองตนเองชั่วคราวของท้องถิ่น (Provisional Institutions of Self-Government) โดยมีกองกำลังคอซอวอ (Kosovo Force: KFOR) ภายใต้การนำขององค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO) เป็นผู้รักษาความมั่นคง

จังหวัดคอซอวอเป็นประเด็นความขัดแย้งทางการเมืองและดินแดนมานานระหว่างชาวเซอร์เบียกับชาวแอลเบเนียซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ของจังหวัด การเจรจาในระดับนานาชาติเริ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2549 เพื่อตัดสินสถานะสุดท้าย จากรายงานของสื่อแขนงต่าง ๆ คาดกันว่า การเจรจาจะนำมาซึ่งเอกราชของดินแดนแห่งนี้ในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง ในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 รัฐสภาของคอซอวอประกาศเอกราชของประเทศแต่เพียงฝ่ายเดียว

การออกเสียง

ชื่อ คอซอวอ นิยมใช้ในภาษาอังกฤษว่า Kosovo ซึ่งถอดรูปมาจาก Косово ออกเสียง [kô̞so̞ʋo̞] (กอซอวอ) ในภาษาเซอร์เบีย ในขณะที่ภาษาแอลเบเนียใช้ชื่อว่า Kosova ออกเสียง [kɔˈsɔva] (กอซอวา) ส่วนเว็บไซต์ของราชบัณฑิตยสถานได้ระบุชื่อในภาษาไทยไว้เป็น "คอซอวอ"

ประวัติศาสตร์

ดินแดนคอซอวอมีผู้อาศัยดั้งเดิมตั้งแต่ยุคสำริด คือชาวอิลลิเรีย เผ่าดาร์ดานี โดยที่หลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้ระบุถึงราชอาณาจักรดาร์ดาเนีย เมื่อ 400 ปีก่อนคริสตกาล ดินแดนคอซอวอถูกเรียกว่า ดาร์ดาเนีย มาจนถึงศตวรรษที่ 19 ต่อมาราว 100 ปีก่อนคริสตกาล ดาร์ดาเนียได้ตกอยู่ใต้การปกครองของโรมันและจักรวรรดิไบแซนไทน์ ชาวเซิร์บอพยพเข้ามาอยู่ในดินแดนนี้พร้อมคลื่นผู้อพยพกลุ่มต่าง ๆ ที่ทยอยกันมาจากเทือกเขาอูราลเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 7 - 8 เพื่อมาตั้งรกรากในดินแดนภาคตะวันออกเฉียงใต้ของยุโรป และกระจัดกระจายกันออกไปในนามต่าง ๆ กัน เช่น เซิร์บ โครแอต มาซิโดเนีย และสโลวีเนีย การอพยพเข้ามาของกลุ่มเหล่านี้ทำให้เกิดการปะทะกับเจ้าของดินแดนเดิม จนปี พ.ศ. 1749 ชาวเซิร์บจึงเข้ายึดครองดินแดนแถบคอซอวอได้ แต่ต่อมาก็ต้องเจอกับอำนาจที่เหนือกว่าคือจักรวรรดิมุสลิมออตโตมันเติร์ก ซึ่งได้เข้ายึดและปกครองดินแดนแถบนี้ 500 ปี จนกระทั่งเกิดสงครามบอลข่านใน พ.ศ. 2455

หลังสงครามบอลข่านใน พ.ศ. 2455 เซอร์เบียก็เข้ายึดครองคอซอวอ และกลายมาเป็นส่วนหนึ่งของยูโกสลาเวียใน พ.ศ. 2461 จากนั้นหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประเทศได้ถูกปกครองด้วยระบอบสังคมนิยม (ไม่ขึ้นต่อสหภาพโซเวียต) โดยมีนายพลตีโตเป็นประธานาธิบดี และเมื่อระบอบคอมมิวนิสต์ล่มสลายในปี พ.ศ. 2532 รัฐต่าง ๆ ที่ประกอบกันเป็นยูโกสลาเวียก็พากันแยกตัวเป็นประเทศอิสระ ได้แก่ สโลวีเนีย โครเอเชีย มาซิโดเนีย บอสเนีย มอนเตเนโกร

คอซอวอเองเจอปัญหาจากความคลั่งชาติของอาชญากรสงคราม สลอบอดัน มีลอเชวิช มาตั้งแต่ พ.ศ. 2533 จนกระทั่งเหตุการณ์ตึงเครียดสุดเมื่อเซอร์เบียส่งกองทัพเข้าฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวมุสลิมในคอซอวอในปี พ.ศ. 2541 ทำให้เนโท ต้องยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือโดยส่งเครื่องบินทิ้งระเบิดจนเซอร์เบียต้องยอมถอนทหาร และในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2542 กองทหารเนโท 40,000 คนเข้ารักษาความมั่นคงในคอซอวอ เป็นการยุติบทบาทของเซอร์เบียในคอซอวอ ทำให้ตั้งแต่ปี นั้นเป็นต้นมา คอซอวอจึงเป็นจังหวัดหนึ่งของเซอร์เบียเพียงแต่ในนาม ในขณะที่การบริหารงานทุกอย่างอยู่ภายใต้การดูแลของสหประชาชาติ โดยมีโดยกองกำลังทหารของสหประชาชาตินำโดยเนโทรักษาความปลอดภัยในประเทศ

ทั้งนี้ หลังจากรัฐสภาคอซอวอลงมติเห็นชอบอย่างเป็นเอกฉันท์ ฮาชิม ทาชี นายกรัฐมนตรีคอซอวอ ได้ประกาศแยกคอซอวอออกจากเซอร์เบียเป็นประเทศอิสระ ในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 โดยมีประเทศหลักที่ให้การสนับสนุนการประกาศเอกราชของคอซอวอคือ สหรัฐอเมริกาและสหภาพยุโรป

การรับรองเอกราช

แผนที่แสดงการรับรองการประกาศเอกราชของคอซอวอ

  คอซอวอ

  รับรองเอกราชของคอซอวอ

  ถอดถอนการรับรองเอกราชของคอซอวอ

หลังจากการประกาศเอกราชของคอซอวอ มีหลายประเทศให้การรับรองการประกาศเอกราช เช่น สหรัฐ ฝรั่งเศส สหราชอาณาจักร ตุรกี แอลเบเนีย เยอรมนี สาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน) และอีกหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย ในขณะเดียวกัน มีหลายประเทศที่ประกาศชัดเจนว่า ไม่รับรองเอกราชของคอซอวอ นอกจากเซอร์เบียซึ่งเป็นคู่กรณีแล้ว ยังมีรัสเซีย สเปน ไซปรัส และอีกหลายประเทศ

อ้างอิง

1. "Assembly approves Kosovo anthem". B92. 11 June 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 February 2011. สืบค้นเมื่อ 11 June 2008.{{cite news}}: CS1 maint: unfit URL (ลิงก์)
2. "Israel's ties with Kosovo: What new opportunities await?". The Jerusalem Post. 1 February 2021. สืบค้นเมื่อ 8 February 2021.
3. "Municipal language compliance in Kosovo". OSCE Minsk Group. Turkish language is currently official in Prizren and Mamuşa/Mamushë/Mamuša municipalities. In 2007 and 2008, the municipalities of Gjilan/Gnjilane, southern Mitrovicë/Mitrovica, Prishtinë/Priština and Vushtrri/Vučitrn also recognized Turkish as a language in official use.
4. "Kosovo Population 2019". World Population Review. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 July 2019. สืบค้นเมื่อ 8 August 2019.
5. "Kosovo Population and Housing Census 2011 - Final Results: Quality Report". unstats.un.org. United Nations Statistics Division. 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-11-02. สืบค้นเมื่อ 17 December 2017.
6. "Water percentage in Kosovo (Facts about Kosovo; 2011 Agriculture Statistics)". Kosovo Agency of Statistics, KAS. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 August 2017.
7. "Kosovo - The World Factbook". 4 November 2021.
8. "World Economic Outlook Database, October 2019". International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 24 September 2020.
9. "GINI index (World Bank estimate)–Kosovo". World Bank. สืบค้นเมื่อ 24 September 2020.
10. "Kosovo Human Development Report 2016". United Nations Development Programme (UNDP). 19 October 2016. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 July 2020. สืบค้นเมื่อ 24 September 2020.
11. "Ligji Nr. 06/L-012 për Kryeqytetin e Republikës së Kosovës, Prishtinën" (ภาษาแอลเบเนีย). Gazeta Zyrtare e Republikës së Kosovës. 6 June 2018. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 September 2020. สืบค้นเมื่อ 24 September 2020.
12. "Foreign travel advice Kosovo". www.gov.uk. UK Government. สืบค้นเมื่อ 26 November 2021.
13. "Kosovo loses millions of euros from the use of the Serbian dinar". Kosova Press. 12 September 2020. สืบค้นเมื่อ 26 November 2021.
14. "Points of dispute between Kosovo and Serbia". France 24. 9 November 2018. สืบค้นเมื่อ 26 November 2021.
15. "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
16. "Kosovo's status - the wheels grind on", The Economist, October 6, 2005.
17. "A province prepares to depart", The Economist, November 2, 2006.
18. "Kosovo May Soon Be Free of Serbia, but Not of Supervision", by Nicholas Wood, The New York Times, November 2, 2006.
19. "Serbia shrinks, and sinks into dejection", by WILLIAM J. KOLE, The Associated Press, November 19, 2006.
20. คำถามที่พบบ่อย: ชื่อประเทศ^{[ลิงก์เสีย]} ราชบัณฑิตยสถาน เรียกข้อมูลวันที่ 28 ก.พ. 2551

ข้อมูล

• Curta, Florin (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521815390.
• Herscher, Andrew (2010). Violence taking place: The architecture of the Kosovo conflict. Stanford: Stanford University Press. ISBN 9780804769358.
• Lellio, Anna Di (2006), The case for Kosova: passage to independence, Anthem Press, ISBN 978-1-84331-229-1
• Elsie, Robert (2004), Historical Dictionary of Kosova, Scarecrow Press, ISBN 978-0-8108-5309-6
• Malcolm, Noel (1998), Kosovo: A Short History, Macmillan, ISBN 978-0-333-66612-8
• Papazoglu, Fanula (1978). The Central Balkan Tribes in pre-Roman Times: Triballi, Autariatae, Dardanians, Scordisci and Moesians. Amsterdam: Hakkert. p. 131. ISBN 9789025607937.
• Teichner, Felix (2015). "Ulpiana - Iustiniana secunda (Kosovo) : das urbane Zentrum des dardanischen Bergbaubezirks". Ephemeris Napocensis. 25.

แหล่งข้อมูลอื่น

• United Nations Interim Administration in Kosovo เก็บถาวร 2011-02-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• European Union Rule of Law Mission in Kosovo
• Government of the Republic of Kosovo
• Serbian Ministry for Kosovo and Metohija
• Wikimedia Atlas of Kosovo
• Kosovo. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
• ประเทศคอซอวอ ที่เว็บไซต์ Curlie