กองเรือยุทธการ

กองเรือยุทธการ (อังกฤษ: Royal Thai Fleet) คือกำลังหลักในส่วนกำลังรบของกองทัพเรือไทย ควบคุมการปฏิบัติการทางเรือและการสงครามพิเศษทางเรือ ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2466 กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ ตำบลสัตหีบ อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี

กองเรือยุทธการ
เครื่องหมายราชการ
สถาปนา	19 ธันวาคม พ.ศ. 2466; 101 ปีก่อน (2466-12-19)
ประเทศ	ไทย
เหล่า	กองทัพเรือไทย
รูปแบบ	ทัพเรือ
บทบาท	การสงครามผิวน้ำ การสงครามปราบเรือดำน้ำ การบินนาวี การสงครามทุ่นระเบิด การสงครามลำน้ำ หน่วยยามฝั่ง หน่วยรบพิเศษ
กำลังรบ	มากกว่า 10,000 นาย
ขึ้นต่อ	ส่วนกำลังรบ  กองทัพเรือไทย
กองบัญชาการ	กองบัญชาการ กองเรือยุทธการ 2041/1 หมู่ 2 ตำบลสัตหีบ อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี 20180
เพลงหน่วย	มาร์ชกองเรือยุทธการ
วันสถาปนา	19 ธันวาคม
เว็บไซต์	www.fleet.navy.mi.th
ผู้บังคับบัญชา
ผู้บัญชาการกองเรือยุทธการ	พลเรือเอก กรวิทย์ ฉายะรถี
รองผู้บัญชาการ	พลเรือโท อานนท์ พงษ์ทองเจริญ
รองผู้บัญชาการ	พลเรือโท ณัฐพงศ์ ปานโสภณ

ประวัติ

กองเรือยุทธการเกิดขึ้นมาพร้อมกับการใช้กำลังรบทางเรือของไทยในอดีต แต่ในอดีตไม่มีการแบ่งเหล่าหรือหน่วยงานชัดเจนนัก กระทั่งในรัชกาลที่ 4 ได้มีการแบ่งหน่วยกำลังรบออกเป็นหมวดหมู่ ซึ่งกำลังทางน้ำแบ่งออกเป็น 2 หน่วย คือ ทหารเรือวังหน้า สังกัดการบัญชาการจากพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว และทหารเรือสำหรับรบ สังกัดการบัญชาการจากเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยะวงศ์ว่าที่สมุหกลาโหม ต่อมาในรัชสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการโปรดเกล้าให้มีการปรับปรุงโครงสร้างหน่วยกำลังทางเรือให้ทันสมัยเทียบเท่ากับกำลังทางเรือของยุโรป แบ่งออกเป็น 2 หน่วยใหญ่ คือ กรมเรือพระที่นั่งเวสาตรี (Royal Yacht Troops) ประกอบด้วยเรือกลเล็ก เรือพระที่นั่ง และเรือหลวงไม่ติดอาวุธ ขึ้นตรงต่อกรมแสง และกรมอรสุมพร (Gun Vessels) ประกอบด้วยเรือรบที่ติดอาวุธ ขึ้นต่อกรมพระกลาโหม ซึ่งต่อมาใน พ.ศ. 2430 ได้โปรดเกล้าให้รวมและจัดตั้ง กรมทหารเรือ เพื่อบังคับบัญชาทหารเรือทั้งหมด สังกัดอยู่ใต้กรมยุทธนาธิการที่บัญชาการร่วมกันทั้งทหารบกและทหารเรือ ก่อนจะแยกออกมาขึ้นตรงต่อพระมหากษัตริย์ในปี พ.ศ. 2434

จากนั้นในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 กรมทหารเรือถูกยกฐานะขึ้นเป็นกระทวงทหารเรือ พร้อมทั้งตั้งหน่วยเพื่อดูแลกำลังทางเรือขึ้นมาโดยเฉพาะเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2466 ชื่อว่า "กองทัพเรือ" เป็นหน่วยขึ้นตรงต่อกระทรวงทหารเรือ จากนั้นในปี พ.ศ. 2475-2476 ได้มีการเปลี่ยนชื่อหน่วย กองทัพเรือ เป็นชื่อว่า กองเรือรบ ประกอบกับในรัชสมัยรัชกาลที่ 7 ได้มีพระกรุณาโปรดเกล้าในรวมกระทรวงทหารบก และกระทรวงทหารเรือ รวมกันเป็นกระทรวงกลาโหม และในปี พ.ศ. 2477 กระทรวงทหารเรือได้เปลี่ยนชื่อเป็นกองทัพเรือ ให้สอดคล้องกับกองทัพบก เวลาต่อมากองเรือรบจึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น กองเรือยุทธการในปี พ.ศ. 2498 และใช้งานมาจนถึงปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2567 กองเรือยุทธการได้นำเรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่ง ต.99 ขึ้นมาจัดแสดงบริเวณหน้าทางเข้ากองบัญชาการกองเรือยุทธการ เพื่อแสดงถึงการเชิดชูเรือของพ่อ ซึ่งเรือ ต.99 เป็นเรือที่พระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระราชดำริและพระบรมราชวินิจฉัยเกี่ยวกับการต่อเรือด้วยพระองค์เอง

ภารกิจ

กองเรือยุทธการมีภารกิจในการจัดเตรียมกำลังทางเรือสำหรับการปฏิบัติการทางทะเล ปฏิบัติการในลำน้ำ และปฏิบัติการด้วยอากาศยานแบบต่าง ๆ เพื่อรักษาผลประโยชน์ของชาติและรักษาอธิปไตยของประเทศ คุ้มครองเรือประมง และทำหน้าที่ยามฝั่งในการช่วเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล

นอกจากนี้กองเรือยุทธการยังเป็นหน่วยหลักในการประสานงานในการฝึกร่วมผสมทางทะเลกับมิตรประเทศต่าง ๆ เช่น กองทัพเรือสหรัฐ กองทัพเรืออินเดีย กองทัพเรือจีน ในรายการฝึกต่าง ๆ เช่น

• COBRA GOLA คอบร้าโกลด์ –  กองทัพเรือสหรัฐ
• SING SIAM สิงห์สยาม –  กองทัพเรือสาธารณรัฐสิงคโปร์
• KAKADU –  ราชนาวีออสเตรเลีย
• SEA GARUDA –  กองทัพเรืออินโดนีเซีย
• AUSTHAI –  ราชนาวีออสเตรเลีย
• SEA EAGLE –  กองทัพเรือสหรัฐ
• UNDERSEAL –  กองทัพเรือสหรัฐ เนวีซีลสหรัฐ
• THALAY LAUT –  กองทัพเรือมาเลเซีย เริ่มต้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2524

โครงสร้าง

กองเรือยุทธการ ประกอบด้วยโครงสร้างหน่วยงานภายใน ดังนี้

กองบัญชาการ

กองบัญชาการ กองเรือยุทธการ ประกอบด้วยหน่วยงานภายใน ได้แก่

• กองกำลังพล
• กองข่าว
• กองยุทธการ
• กองส่งกำลังบำรุง
• กองสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศ
• กองกิจการพลเรือน
• กองโครงการและงบประมาณ
• กองแผนการช่าง
• กองตรวจสอบสภาพยุทโธปกรณ์
• กองการเงิน
• กองพระธรรมนูญ

หน่วยขึ้นตรง

กองเรือยุทธการ ประกอบด้วยหน่วยขึ้นตรง ได้แก่

หน่วยเรือขึ้นตรงกองเรือยุทธการ

กองเรือ	หน่วยย่อย	ประเภทเรือ	ชื่อเรือ (ปีประจำการ)
กองเรือตรวจอ่าว	หมวดเรือที่ 1	เรือตรวจการณ์ไกลฝั่ง	เรือหลวงปัตตานี (2548) เรือหลวงนราธิวาส (2549)
	หมวดเรือที่ 2	เรือตรวจการณ์ไกลฝั่ง	เรือหลวงกระบี่ (2556) เรือหลวงประจวบคีรีขันธ์ (2562)
	หมวดเรือที่ 3	เรือตรวจการณ์ปืน	เรือหลวงหัวหิน (2544) เรือหลวงแกลง (2544) เรือหลวงศรีราชา (2544) เรือหลวงแหลมสิงห์ (2559)
กองเรือฟริเกตที่ 1	หมวดเรือที่ 1	เรือฟริเกต	เรือหลวงมกุฎราชกุมาร (2516)
		เรือคอร์เวต	เรือหลวงรัตนโกสินทร์ (2529)
	หมวดเรือที่ 2	เรือฟริเกต	เรือหลวงปิ่นเกล้า (2502) เรือหลวงภูมิพลอดุลยเดช (2562)
	หมวดเรือที่ 3	เรือตรวจการณ์ปราบเรือดำน้ำ	เรือหลวงคำรณสินธุ (2535) เรือหลวงทยานชล (2535) เรือหลวงล่องลม (2536)
กองเรือฟริเกตที่ 2	หมวดเรือที่ 1	เรือฟริเกต	เรือหลวงเจ้าพระยา (2534) เรือหลวงบางปะกง (2534)
	หมวดเรือที่ 2	เรือฟริเกต	เรือหลวงกระบุรี (2535) เรือหลวงสายบุรี (2535)
	หมวดเรือที่ 3	เรือฟริเกต	เรือหลวงนเรศวร (2537) เรือหลวงตากสิน (2538)
กองเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์	หมวดเรือที่ 1	เรือบรรทุกอากาศยาน	เรือหลวงจักรีนฤเบศร (2540)
กองเรือดำน้ำ	หมวดเรือที่ 3	เรือดำน้ำ	ว่าง
กองเรือทุ่นระเบิด	หมวดเรือที่ 1	ว่าง
	หมวดเรือที่ 2	เรือล่าทำลายทุ่นระเบิดใกล้ฝั่ง	เรือหลวงบางระจัน (2530) เรือหลวงหนองสาหร่าย (2530) เรือหลวงลาดหญ้า (2542) เรือหลวงท่าดินแดง (2542)
	หมวดเรือที่ 3	เรือสนับสนุนการต่อต้านทุ่นระเบิด	เรือหลวงถลาง (2523)
		เรือกวาดทุ่นระเบิดน้ำตื้น	เรือ ท.11 (2537) เรือ ท.12 (2537)
กองเรือยกพลขึ้นบก ยุทธบริการ	หมวดเรือที่ 1	เรือยกพลขนาดใหญ่	เรือหลวงอ่างทอง (2555) เรือหลวงสีชัง (2530) เรือหลวงสุรินทร์ (2532) เรือหลวงช้าง (2566)
	หมวดเรือที่ 2	เรือระบายพลขนาดใหญ่	เรือหลวงทองแก้ว (2525) เรือหลวงทองหลาง (2526) เรือหลวงวังนอก (2526) เรือหลวงวังใน (2526) เรือหลวงมันนอก (2544) เรือหลวงมันกลาง (2544) เรือหลวงมันใน (2544) เรือหลวงมัตโพน (2553) เรือหลวงราวี (2553)
	หมวดเรือที่ 3	เรือส่งกำลังบำรุงขนาดใหญ่	เรือหลวงสิมิลัน (2539)
		เรือน้ำมัน	เรือหลวงสมุย (2490) เรือหลวงปรง (2484) เรือหลวงเปริด (2512) เรือหลวงเสม็ด (2513) เรือหลวงจุฬา (2523) เรือหลวงมาตรา (2557)
		เรือน้ำ	เรือหลวงจวง (2509) เรือหลวงจิก (2517)
		เรือลากจูง	เรือหลวงแสมสาร (2537) เรือหลวงแรด (2537) เรือหลวงปันหยี (2560) เรือหลวงหลีเป๊ะ (2563) เรือหลวงตาชัย (2566)
กองเรือยามฝั่ง	หมวดเรือที่ 1	เรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่ง	ชุดเรือ ต.991 (3 ลำ) (2550) ชุดเรือ ต.994 (3 ลำ) (2554) ชุดเรือ ต.111 (3 ลำ) (2557) ชุดเรือ ต.114 (2 ลำ) (2564)
	หมวดเรือที่ 2	เรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่ง	ชุดเรือ ต. 81 (3 ลำ) (2542)
	หมวดเรือที่ 3	เรือตรวจการณ์ชายฝั่ง	ชุดเรือ ต.227 (1 ลำ) (2549) ชุดเรือ ต.228 (3 ลำ) (2556) ชุดเรือ ต.232 (6 ลำ) ( 2559) ชุดเรือ ต.261 (5 ลำ) (2560) ชุดเรือ ต.266 (4 ลำ)​ (2561) ชุดเรือ ต.270 (5 ลำ) (2561)
กองเรือลำน้ำ	หมวดเรือที่ 1
	หมวดเรือที่ 2
	หมวดเรือที่ 3

• กองการบินทหารเรือ
  • กองบิน 1
  • กองบิน 2
  • หน่วยบินเรือหลวงจักรีนฤเบศร
• หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ
• กองการฝึก กองเรือยุทธการ
• กองสนับสนุน กองเรือยุทธการ

อ้างอิง

1. "ประวัติกองเรือยุทธการ". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2024-09-10. สืบค้นเมื่อ 2024-09-11.
2. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องให้นายทหารรับราชการ เล่มที่ 142 ตอนพิเศษ 292 ง​ ราชกิจจานุเบกษา​ 5 กันยายน 2568 หน้าที่ 41 รายชื่อ ที่ 596
3. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องให้นายทหารรับราชการ เล่มที่ 142 ตอนพิเศษ 292 ง​ ราชกิจจานุเบกษา​ 5 กันยายน 2568 หน้าที่ 44 รายชื่อ ที่ 634
4. ประวัติหน่วยทหาร (ส่วนราชการในกองทัพเรือ) (PDF). กองประวัติศาสตร์และพิพิธภัณฑ์ทหาร กองบัญชาการสถาบันวิชาการป้องกันประเทศ. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-03-08. สืบค้นเมื่อ 2024-09-17.
5. ""กองเรือยุทธการ" รำลึก 97 ปี พร้อมทั้งภารกิจสงครามและสังคม". Thai PBS.
6. "ประวัติกองเรือยุทธการ". www.fleet.navy.mi.th. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2024-09-10. สืบค้นเมื่อ 2024-09-10.
7. "กองทัพเรือนำเรือ ต.99 ขึ้นจากท้องทะเลจัดวางด้านหน้าหน่วยรบกองเรือยุทธการ จ.ชลบุรี". mgronline.com. 2024-09-06.
8. หนึ่ง (2021-11-12). "ส่งเรือหลวงทยานชล ร่วมลาดตระเวนระหว่างกองทัพเรือไทย-อินเดีย".
9. จ้อย (2023-09-03). "'ทัพเรือไทย-จีน' โชว์ศักยภาพฝึกผสม BLUE STRIKE 2023".