พระเจ้าซอลู

พระเจ้าซอลู (พม่า: စောလူး [sɔ́ lú]; หรือ Min Lulin (မင်းလုလင် [mɪ́ɰ̃ lṵlɪ̀ɰ̃]); 19 เมษายน ค.ศ. 1049 – ป. 21 เมษายน ค.ศ. 1084) กษัตริย์องค์ที่ 2 แห่งอาณาจักรพุกามเป็นพระราชโอรสในพระเจ้าอโนรธามังช่อมหาราชองค์แรกของพม่า เมื่อพระราชบิดาสวรรคตด้วยการถูกควายเผือกขวิดในปี ค.ศ. 1077 (พ.ศ. 1620) พระองค์จึงขึ้นครองราชย์แทน โดยตลอด 7 ปีแห่งการครองราชย์ทรงเป็นกษัตริย์ที่อ่อนแอเนื่องจากมิได้ทรงบริหารราชการแผ่นดินด้วยพระองค์เอง ทรงพึ่งแต่เหล่าที่ปรึกษาของพระราชบิดารวมทั้งพระชินอรหันต์พระอาจารย์ของพระราชบิดา ทำให้ในปี ค.ศ. 1084 (พ.ศ. 1627) ระงมันพระสหายสนิทของพระองค์ ซึ่งเป็นบุตรชายของราชครูพระอาจารย์ของพระองค์ ซึ่งทรงบัญชาให้ไปปกครองเมืองพะโคได้จับพระองค์เป็นตัวประกันและปลงพระชนม์พระเจ้าซอลูที่เมืองพวาสอ ซึ่งขณะนั้นจานซิต้าซึ่งครองเมืองถิเลงอยู่ได้พยายามยกกองทัพมาช่วยพระองค์แต่ไม่ทัน และระงมันได้พยายามเข้าครอบครองอาณาจักรพุกาม จึงทำให้จานซิต้าได้ยกกองทัพมาต่อสู้กับระงมันและในที่สุดจานซิต้าก็ได้ชัยชนะ เหล่าขุนนางทั้งหลายรวมทั้งพระชินอรหันต์จึงได้อัญเชิญจานสิตาขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์ทรงพระนามว่า พระเจ้าจานซิต้า

พระเจ้าซอลู စောလူး
กษัตริย์แห่งพุกาม
พระมหากษัตริย์พม่า
ครองราชย์	11 เมษายน ค.ศ. 1077 – เมษายน ค.ศ. 1084
ก่อนหน้า	พระเจ้าอโนรธามังช่อ
ต่อไป	พระเจ้าจานซิต้า
ประสูติ	19 เมษายน ค.ศ. 1049 วันพุธ แรม 1 ค่ำ เดือนกะโซน 411 ME พุกาม
สวรรคต	ก่อนวันที่ 21 เมษายน ค.ศ. 1084 อน วันอาทิตย์ ขึ้น 15 ค่ำ เดือนกะโซน 446 ME เกาะ Pyidawtha, ใกล้มะกเว
ชายา	Usaukpan Manisanda
พระราชบุตร	Saw Yun
พระรัชกาลนาม Śrīvájrabharaṇatribupati
ราชวงศ์	พุกาม
พระราชบิดา	พระเจ้าอโนรธามังช่อ
พระราชมารดา	อัคคมเหสี
ศาสนา	พุทธเถรวาท

พระชนม์ชีพช่วงต้น

ซอลูเป็นพระราชโอรสในพระเจ้าอโนรธามังช่อกับราชินีอัคคมเหสี พระมเหสีวังใต้พงศาวดารพม่ามีความขัดแย้งกันของวันเวลาที่เกี่ยวกับชีวิตและรัชสมัยของพระองค์ ตารางด้านล่างนี้แสดงวันที่ตามพงศาวดารหลักทั้งสี่ฉบับ และนักวิชาการ

ข้อมูล	พระราชสมภพ–สวรรคต	พระชนมายุ	รัชสมัย	ความยาวรัชสมัย
Zatadawbon Yazawin (ส่วนรายพระนามพระมหากษัตริย์)	1050–1084	34	1077–1084	7
Zatadawbon Yazawin (ส่วนดวงชะตาเชื้อพระวงศ์)	1049–1084	34	1077–1084	7
มหาราชวงศ์	1006–1061	55	1035–1061	26
มหาราชวงศ์ ฉบับใหม่	1010–1065	54	กุมภาพันธ์ 1060 – 1065	5
มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว	1020–1065	45	1060–1065	5
นักวิชาการ	19 เมษายน 1049–ก่อน 21 เมษายน 1084	34	11 เมษายน 1077–ก่อน 21 เมษายน 1084	7

หมายเหตุ

1. Per (Yazawin Thit 2012: 108, footnote 2) which cites (Tin Naing Toe 2006: 71–76)'s conversion of Zatadawbon Yazawin's horoscope of Saw Lu.
2. (Maha Yazawin Vol. 1 184–185): ซอลูสวรรคตในปี 423 ME (ค.ศ. 1061–1062) หลังสวรรคต เกิดช่วงว่างระหว่างรัชกาล 2 ปี พระเจ้าจานซิต้าขึิ้นครองราชย์ในปี 425 ME (ค.ศ. 1063–1064)

อ้างอิง

1. Yazawin Thit Vol. 1 2012: 108
2. Yazawin Thit Vol. 1 2012: 108, footnote #2
3. Maha Yazawin Vol. 1 2006: 348
4. Zata 1960: 39
5. Zata 1960: 64
6. Yazawin Thit Vol. 1 2012: 111, footnote #4

บรรณานุกรม

• Aung-Thwin, Michael A. (2005). The Mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma (illustrated ed.). Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868.
• Coedès, George (1968). Walter F. Vella (บ.ก.). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
• Hall, D.G.E. (1960). Burma (3rd ed.). Hutchinson University Library. ISBN 978-1-4067-3503-1.
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
• Kala, U (1724). มหาราชวงศ์ (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
• Maha Sithu (2012) [1798]. Kyaw Win; Thein Hlaing (บ.ก.). มหาราชวงศ์ ฉบับใหม่ (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2nd ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
• Royal Historians of Burma (c. 1680). U Hla Tin (Hla Thamein) (บ.ก.). Zatadawbon Yazawin (1960 ed.). Historical Research Directorate of the Union of Burma.
• Royal Historical Commission of Burma (1832). มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.

ก่อนหน้า		พระเจ้าซอลู		ถัดไป
พระเจ้าอโนรธามังช่อ		พระมหากษัตริย์พม่า (อาณาจักรพม่ายุคที่ 1) (พ.ศ. 1620 - พ.ศ. 1627)		พระเจ้าจานสิตา