โมลิบดีนัม

โมลิบดีนัม (อังกฤษ: Molybdenum) คือธาตุที่มีหมายเลขอะตอม 42 และสัญลักษณ์คือ Mo โมลิบดีนัมเป็นโลหะทรานซิชัน มีสีเทามันวาวมีเนื้อแข็งมาก อยู่ในกลุ่มของธาตุที่มีจุดหลอมเหลวสูงที่สุด

โมลิบดีนัม, ₄₂Mo

โมลิบดีนัม
การอ่านออกเสียง	/məˈlɪbdənəm/ ​(mə-LIB-də-nəm)
รูปลักษณ์	สีเทามันวาว
Standard atomic weight Ar°(Mo)
	95.95±0.01 95.95±0.01 (abridged)
โมลิบดีนัมในตารางธาตุ
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson Cr ↑ Mo ↓ W ไนโอเบียม ← โมลิบดีนัม → เทคนีเชียม
เลขอะตอม (Z)	42
หมู่	group 6
คาบ	คาบที่ 5
บล็อก	บล็อก-d
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Kr] 4d^5 5s^1
จำนวนอิเล็กตรอนต่อชั้น	2, 8, 18, 13, 1
สมบัติทางกายภาพ
วัฏภาค ณ STP	solid
จุดหลอมเหลว	2896 K ​(2623 °C, ​4753 °F)
จุดเดือด	4912 K ​(4639 °C, ​8382 °F)
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	10.28 g/cm^3
เมื่อเป็นของเหลว (ณ m.p.)	9.33 g/cm^3
ความร้อนแฝงของการหลอมเหลว	37.48 kJ/mol
ความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ	598 kJ/mol
ความจุความร้อนโมลาร์	24.06 J/(mol·K)
ความดันไอ P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 2742 2994 3312 3707 4212 4879
สมบัติเชิงอะตอม
เลขออกซิเดชัน	−4, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 (ออกไซด์เป็นกรดที่แรง)
อิเล็กโตรเนกาทิวิตี	Pauling scale: 2.16
รัศมีอะตอม	empirical: 139 pm
รัศมีโคเวเลนต์	154±5 pm
Color lines in a spectral range เส้นสเปกตรัมของโมลิบดีนัม
สมบัติอื่น
การมีอยู่ในธรรมชาติ	primordial
โครงสร้างผลึก	​body-centered cubic (bcc)
การขยายตัวจากความร้อน	4.8 µm/(m⋅K) (ณ 25 °C)
การนำความร้อน	138 W/(m⋅K)
การแพร่ความร้อน	54.3 mm^2/s (ณ 300 K)
สภาพต้านทานไฟฟ้า	53.4 nΩ⋅m (ณ 20 °C)
ความเป็นแม่เหล็ก	พาราแมกเนติก
Molar magnetic susceptibility	+89.0×10^−6 cm^3/mol (298 K)
มอดุลัสของยัง	329 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	126 GPa
Bulk modulus	230 GPa
Speed of sound thin rod	5400 m/s (ณ r.t.)
อัตราส่วนปัวซง	0.31
Mohs hardness	5.5
Vickers hardness	1400–2740 MPa
Brinell hardness	1370–2500 MPa
เลขทะเบียน CAS	7439-98-7
ประวัติศาสตร์
การค้นพบ	คาร์ล วิลเฮ็ล์ม เชเลอ (1778)
การแยกให้บริสุทธิ์เป็นครั้งแรก	ปีเตอร์ เจคอบ เยล์ม (1781)
ไอโซโทปของโมลิบดีนัม ด ก
ไม่มีหน้า แม่แบบ:กล่องข้อมูลไอโซโทปของโมลิบดีนัม
หมวดหมู่: โมลิบดีนัม ดู คุย แก้ | แหล่งอ้างอิง

โมลิบดีนัมเป็นอันตรายเมื่อสูดดมอนุภาคโลหะ หรือการรับประทาน อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองในดวงตา หายใจลำบาก ความเมื่อยล้าของร่างกาย วิงเวียนศีรษะ เจ็บหน้าอก ไอ และอื่น ๆ

ประวัติ

คาร์ล วิลเฮ็ลม์ เชเลอ Karl W. Scheel นักเคมีชาวสวีเดนเป็นคนแรกที่ค้นพบแร่โมลิบดีไนต์ (molybdenite) ใน ค.ศ. 1778 เขาสามารถแสดงให้เห็นว่าเมื่อนำแร่นี้มาทำปฏิกิริยากับกรดไนตริกเกิดสารสีขาวพิเศษชนิดหนึ่ง ซึ่งเขาเรียกว่าเป็น แร่สีขาวที่แปลก ("peculiar white earth") มีสมบัติเป็นกรด เขาเรียกสารนี้ว่ากรดโมลิบดิก (molybdic acid) เขาสังเกตต่อไปว่าเมื่อนำแร่นี้มาเผาจะเกิดควันซัลฟิวรัสขึ้น

ประโยชน์

• เมื่อผสมโมลิบดีนัมลงในเหล็ก จะทำให้ความแข็งแรงเพิ่มขึ้น
• โมลิบดีนัมเป็นธาตุอาหารที่สำคัญของพืชและสิ่งมีชีวิตและพบในเอ็นไซม์แซนทินออกซิเดส (xanthine oxidase) และเอนไซม์อื่น ๆ
• โมลิบดีนัมไดซัลไฟด์ใช้เป็นน้ำมันหล่อลื่น
• ค
• ก