เต้นโค

เต้นโค (พม่า: သိန်းခို, ออกเสียง: [θéɪ̯ɰ̃kʰò]; ประมาณ ค.ศ. 919–956) เป็นกษัตริย์แห่งอาณาจักรพุกามของพม่าในช่วงประมาณ ค.ศ. 934 ถึงประมาณ ค.ศ. 956 พงศาวดารพม่าระบุว่าเต้นโคเป็นพระราชโอรสของกษัตริย์องค์ก่อนคือซะเลงะคเว่ ต่อมาพระองค์ถูกชาวสวนญองอู้ ซอยะฮ่าน สังหารฐานขโมยแตงกวา พระองค์ทรงออกล่าสัตว์และแยกจากบริวารด้วยความอ่อนล้าและกระหายน้ำ พระราชินีรับชาวสวนขึ้นเป็นกษัตริย์ เพื่อป้องกันความไม่สงบภายในราชอาณาจักร และกลายเป็นที่รู้จักในพระนาม "พระเจ้าแตงกวา", "พระเจ้าเกษตรกร" หรือ "ตองตูจี้มี่น"

เต้นโค သိန်းခို
กษัตริย์แห่งพุกาม
ครองราชย์	ประมาณ ค.ศ. 934–956
ก่อนหน้า	ซะเลงะคเว่
ถัดไป	ญองอู้ ซอยะฮ่าน
ประสูติ	ประมาณ ค.ศ. 919 (พระราชสมภพวันเสาร์) พุกาม
สวรรคต	ประมาณ ค.ศ. 956 พุกาม
ราชวงศ์	พุกาม
พระราชบิดา	ซะเลงะคเว่
ศาสนา	พุทธเถรวาท

เรื่องนี้อาจจะเป็นเพียงนิทาน โดยมีฉบับอื่นอย่างน้อยสามฉบับ ได้แก่ นิทานพม่า "เจ้าหญิง Thudhammasari" ที่คล้ายคลึงกัน และอีกสองเรื่องในประวัติศาสตร์กัมพูชา เรื่องหนึ่งอยู่ในคริสต์ศตวรรษที่ 8 ส่วนอีกเรื่องอยู่ในคริสต์ศตวรรษที่ 14 พระมหากษัตริย์กัมพูชาทรงอ้างว่าสืบเชื้อสายจากคนสวน

พงศาวดารต่าง ๆ ระบุวันเวลาเกี่ยวกับพระชนม์ชีพและรัชสมัยของพระองค์ไม่ตรงกันZatadawbon Yazawin พงศาวดารที่เก่าแก่สุด ถือว่ามีข้อมูลสำหรับสมัยพุกามที่แม่นยำที่สุด ตารางข้างล่างระบุวันที่ตามพงศาวดารหลัก 4 ฉบับ และวันที่ของมหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้วที่ยึดตามวันครองราชย์ใน ค.ศ. 1044 ซึ่งได้รับการยืนยันจากจารึกของพระเจ้าอโนรธามังช่อ

พงศาวดาร	พระราชสมภพ–สวรรคต	พระชนมายุ	รัชสมัย	ความยาวรัชสมัย
Zatadawbon Yazawin	919–956	37	934–956	26
มหาราชวงศ์	880–917	37	901–917	16
มหาราชวงศ์ ฉบับใหม่และมหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว	891–931	40	915–931	16
มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้วแบบปรับปรุง	919–959	40	943–959	16

อ้างอิง

1. (Maha Yazawin 2006: 346–349) : Among the four major chronicles, only Zatadawbon Yazawin's dates line up with Anawrahta's inscriptionally verified accession date of 1044 CE. (Aung-Thwin 2005: 121–123) : In general, Zata is considered "the most accurate of all Burmese chronicles, particularly with regard to the best-known Pagan and Ava kings, many of whose dates have been corroborated by epigraphy."

1. Hmannan Vol. 1 2003: 222
2. Harvey 1925: 18–19
3. Harvey 1925: 315–316
4. Maha Yazawin Vol. 1 2006: 347

บรรณานุกรม

• Aung-Thwin, Michael A. (2005). The Mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma (illustrated ed.). Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868.
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Kala, U (1724). มหาราชวงศ์ (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
• Royal Historical Commission of Burma (1832). มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.