ฮิปโปแคมปัส

ฮิปโปแคมปัส (อังกฤษ: hippocampus) เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของสมองของมนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ ฮิปโปแคมปัสเป็นส่วนหนึ่งของระบบลิมบิก (limbic system) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความทรงจำระยะยาวและการกำหนดทิศทางในที่ว่าง โครงสร้างนี้มีลักษณะเป็นคู่อยู่ด้านข้างซ้ายและขวาของสมองเหมือนกับซีรีบรัล คอร์เท็กซ์ ในมนุษย์และไพรเมตชนิดอื่น ๆ ฮิปโปแคมปัสวางตัวในสมองกลีบขมับส่วนใกล้กลาง (medial temporal lobe) ของสมองภายใต้พื้นผิวเปลือกคอร์เท็กซ์ รูปร่างของฮิปโปแคมปัสมีลักษณะโค้งจนนักกายวิภาคศาสตร์ในยุคแรกเปรียบเทียบว่าเหมือนกับเขาของแกะ (ละติน: Cornu Ammonis) หรือเหมือนม้าน้ำ ดังจะเห็นจากชื่อ ฮิปโปแคมปัส มาจากภาษากรีกของคำว่าม้าน้ำ (กรีก: ιππος, hippos = ม้า, καμπος, kampos = ปีศาจทะเล)

ฮิปโปแคมปัส (Hippocampus)
ฮิปโปแคมปัสตั้งอยู่บริเวณสมองกลีบขมับส่วนใกล้กลาง (medial temporal lobe) ของสมอง ในมุมมองด้านข้างของสมองมนุษย์ตามภาพนี้ สมองกลีบหน้าอยู่ทางซ้าย สมองกลีบท้ายทอยอยู่ทางขวา ส่วนสมองกลีบขมับและสมองกลับข้างถูกตัดออกเพื่อแสดงฮิปโปแคมปัสที่อยู่ข้างใต้
ตัวระบุ
MeSH	D006624
นิวโรเนมส์	3157
นิวโรเล็กซ์ ID	birnlex_721
TA98	A14.1.09.321
TA2	5518
FMA	275020
ศัพท์ทางกายวิภาคของประสาทกายวิภาคศาสตร์ [แก้ไขบนวิกิสนเทศ]

ในผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ ฮิปโปแคมปัสนับเป็นหนึ่งในบริเวณของสมองที่ถูกทำลาย ทำให้มีปัญหาด้านความจำและการกำหนดทิศทางในระยะแรกของโรค นอกจากนี้ฮิปโปแคมปัสอาจถูกทำลายได้จากภาวะเลือดมีออกซิเจนน้อย (hypoxia), สมองอักเสบ (encephalitis), หรือภาวะชักของสมองกลีบขมับส่วนใกล้กลาง (medial temporal lobe epilepsy) ผู้ป่วยที่ฮิปโปแคมปัสถูกทำลายอย่างรุนแรงจะมีอาการสูญเสียความจำ

ดู

• รอยนูนรอบฮิปโปแคมปัส

แหล่งข้อมูลอื่น

วารสาร

• Hippocampus เก็บถาวร 2017-11-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (Wiley)

หนังสือ

• Per Andersen; Richard Morris; David Amaral; Tim Bliss; John O'Keefe, บ.ก. (2006). The Hippocampus Book. Oxford University Press. ISBN 9780195100273.

• Philippe Taupin (2007). The Hippocampus: Neurotransmission and Plasticity in the Nervous System. Nova Publishers. ISBN 9781600219146.

• Henri M. Duvernoy, F. Cattin (2005). The Human Hippocampus: Functional Anatomy, Vascularization, and Serial Sections with MRI. Springer. ISBN 9783540231912.

• Howard Eichenbaum (2002). The Cognitive Neuroscience of Memory. Oxford University Press US. ISBN 9780195141757.

• Patricia E. Sharp, บ.ก. (2002). The Neural Basis of Navigation: Evidence from Single Cell Recording. Springer. ISBN 9780792375791.

แหล่งข้อมูลอื่น

• BrainMaps at UCDavis hippocampus
• Diagram of network เก็บถาวร 2006-05-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Diagram of a Hippocampal Brain Slice
• Hippocampus - Cell Centered Database
• Temporal-lobe.com An interactive diagram of the rat parahippocampal-hippocampal region เก็บถาวร 2019-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• NIF Search - Hippocampus เก็บถาวร 2011-05-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน via the Neuroscience Information Framework