ศาสนสถาน

ศาสนสถาน (อังกฤษ: Place of worship) หมายถึงสิ่งก่อสร้างหรือพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ออกแบบมาเป็นพิเศษให้ปัจเจกหรือกลุ่มคนเข้ามาประกอบการแสดงออกซึ่งการเคารพ, อุทิศตน หรือศึกษาทางศาสนา ศาสนสถานเช้นโบสถ์คริสต์, ซีนาโกก และ มัสยิด เป็นตัวอย่างของสิ่งก่อสร้างศาสนสถานที่สร้างขึ้นเพื่อให้ศาสนิกชนใช้ประกอบการบูชาในทางศาสนาและความเชื่อ ศาสนสถานอย่างอาราม (Monastery) ในศาสนาพุทธแบบทิเบต เป็นตัวอย่างของศาสนสถานที่เป็นสถานที่บูชาสำหรับศาสนิกชนผู้มาเยือนและเป็นที่อยู่อาศัยของนักบวชหรือผู้มีหน้าที่ในทางศาสนา นอกจากนี้ยังมีลักษณะทางธรณีวิทยาหรือทางภูมิศาสตร์ที่ได้รับการเคารพนับถือว่าศักดิ์สิทธิ์ในบางศาสนา เช่นแม่น้ำคงคาในศาสนาฮินดู และกรณีของวัตถุหรือสถานที่ที่เป็นโยริชิโระในศาสนาชินโต

วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหารเป็นวัดหรือพุทธศาสนสถานแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร

อาสนวิหารอัสสัมชัญเป็นอาสนวิหารของโรมันคาทอลิกในกรุงเทพมหานคร

มหาธรรมศาลาแห่งเพลเซ็นเป็นธรรมศาลาในศาสนายิวแห่งหนึ่งในเพลเซ็น

วิหารแห่งเฮอร์คิวลีส วิคเตอร์เป็นวิหารโรมันใน Forum Boarium กรุงโรม

ศรีมหามาริอัมมันโกยิลเป็นโบสถ์พราหมณ์ในกรุงเทพมหานคร

มัสยิดอ่าวนางเป็นมัสยิดในจังหวัดกระบี่

คุรุทวาราของสมาคมศรีคุรุสิงห์สภาในจังหวัดเชียงใหม่

โทริอิของศาลเจ้าฮิกาวะ (อากาซากะ) ศาลเจ้าชินโตแห่งหนึ่งในโตเกียว

ศาลเจ้าพ่อองครักษ์เป็นศาลเจ้าจีนแห่งหนึ่งในนครนายก

ภายใต้กฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ และอนุสัญญาเจนีวา ได้คุ้มครองศาสนสถานให้มีการปกป้องและคุ้มครองเป็นพิเศษ เฉกเช่นสถานพยาบาลซึ่งมีสัญลักษณ์กาชาด กฎหมายสากลนี้ยังห้ามไม่ให้มีการยิงถล่มออกมาจากศาสนสถานหรือเข้าไปในศาสนสถานด้วย

สถาปัตยกรรมทางศาสนาแสดงให้เห็นถึงความเชื่อทางศาสนา ตัวเลือกด้านความงาม และความสามารถทางเทคโนโลยีและเศรษฐกิจที่สร้างหรือดัดแปลงศาสนสถานนั้น ๆ ดังนั้นศาสนสถานจึงมีควมแตกต่างกันมากขึ้นอยู่กับทั้งสถานที่และเวลาก่อสร้าง

ศานาพุทธ

• จันฑี คือพุทธศาสนสถานที่สร้างขึ้นในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 1-2 บนหมู่เกาะมาเลย์
• เจดีย์ หรือ สถูป
• จิงกู-จิ ศาสนสถานที่รวมวัดพุทธและศาลเจ้าชินโตในประเทศญี่ปุ่นยุคก่อนสมัยเมจิ
• วิหาร คือพุทธศาสนสถานที่พบทั่วไปในรัฐพิหาร ประเทศอินเดีย
• วัด คือพุทธศาสนสถานในไทย กัมพูชา และลาว

ศาสนาคริสต์

• บาซิลิกา (นิกายโรมันคาทอลิก)
• อาสนวิหาร หรือ มินสเตอร์ (อาสนะแห่งบิชอปในนิกายคาทอลิก, นิกายออร์โธดอกซ์ และ นิกายอังกลิคัน)
• โบสถ์น้อย (หรือ วัดน้อย) ใช้เรียกโบสถ์ของ คณะเพรสไบทีเรียนแห่งเวลส์ (Calvinistic Methodism), และบางนิกายย่อย โดยเฉพาะ นิกายนอนคอนฟอร์มิสท์ ส่วนในโรมันคาทอลิกและอังกลิคันใช้เรียกโบสถ์ส่วนบุคคลหรือโบสถ์เฉพาะของสถานที่เอกชน
• โบสถ์ (นิกายอิเกลเซียนีคริสโต, ออร์โธดอกซ์, คาธออลิก และ โปเทสแทนต์)
• เคิร์ค (สก็อตยุคแรก)
• บ้านนัดพบของสหาย หรือ เฟรนดส์มีตติงเฮาส์ (Religious Society of Friends)
• บ้านนัดพบ หรือ มีตติงเฮาส์ (Christadelphians)

เป็นต้น

ศาสนาฮินดู

• โบสถ์พราหมณ์ (มณเฑียร)

ศาสนาอิสลาม

• มัสยิด

ศาสนาชินโต

• ศาลเจ้าชินโต หรือ จินจะ

ศาสนาซิกข์

• คุรุทวารา หรือ คุรุดวารา

ศาสนาเชน

• ไชนมนเทียร หรือ เทรสร ในคุชราตและราชสถานทางใต้, พสาทิ ในกรณาฏกะ

ศาสนายูดาห์

• โบสถ์ยิว หรือ ซินาโกก (Synagogue) บางแห่งอาจเรียกว่า เทมเพิล (Temple) โดยเฉพาะนิกายรีฟอร์ม

ศาสนาบาไฮ

• สักการสถานบาไฮ

ศาสนาโซโรอัสเตอร์

• วิหารไฟ
  • อตัช บาห์ราม
  • อักยรี
    • ดัดกาห์

ลัทธิอนุตตรธรรม

• สถานธรรม (จีน: 佛堂 ฝอถัง) แต่ละสถานธรรมมีผู้ดูแลเรียกว่า เจ้าตำหนักพระ (จีน: 壇主 ถันจู่)

ลัทธินอกศาสนานอร์ส

• ฮอฟ

ลัทธิเต๋า

• Daoguan

ลัทธิบูชาบรรพบุรุษเวียดนาม

• Nhà thờ họ

ศาสนาโบราณ

กรีกโบราณ

• วิหารกรีก

โรมันโบราณ

• วิหารโรมัน
• มิถเรียม (ศาสนามิถรา)

อ้างอิง

1. ^ Robinson, James. Religions of the World: Hinduism.1st. Chelsea House Publishers, 2004. Page 72. ^ Werner, Karel (1994). A Popular Dictionary of Hinduism. Curzon Press. ISBN 0-7007-1049-3. ^ a b c Narayanan, Vasudha. "The Hindu Tradition". In A Concise Introduction to World Religions, ed. Willard G. Oxtoby and Alan F. Segal. New York: Oxford University Press, 2007 ^ Bain, Keith, Pippa Bryun, and David Allardice. Frommer's India. 1st. New Jersey: Wiley Publishing, 2010. Page 75 ^ Harley, Gail M (2003). Hindu and Sikh Faiths in America. Facts on File, Inc. ISBN 0-8160-4987-4. ^ http://www.mandir.org/awards&opinions/Buildings%20and%20structures.htm เก็บถาวร 10 กุมภาพันธ์ 2009 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
2. "Basadi".