วิภัชชวาท

ในการสังคายนาครั้งที่สามในศาสนาพุทธ พระโมคคลีบุตรติสสเถระถือว่า วิภัชชวาท เป็นอีกชื่อหนึ่งของนิกายเถรวาท แต่หลักฐานของจีนกล่าวว่านิกายปรัชญัปติวาท นิกายมหีศาสกะ และนิกายสางมิตียะ บางครั้งก็เรียกรวม ๆ ว่านิกายวิภัชวาทด้วย จึงอาจเป็นนิกายหนึ่งต่างหากที่แยกออกมาจากเถรวาท ส่วนหลักฐานฝ่ายทิเบตกล่าวว่า นิกายมหีศาสกะ นิกายกาศยปียะ และนิกายธรรมคุปต์แยกออกมาจากนิกายวิภัชชวาทนี้