วันเด็ก

วันเด็ก
ดวงตราไปรษณียากรของสหภาพโซเวียตเนื่องในวันเด็กปี ค.ศ. 1958
ชื่อทางการ	วันเด็ก
จัดขึ้นโดย	นานาชาติ (สหประชาชาติ)
วันที่	20 พฤศจิกายน (วันเด็กสากล) 1 มิถุนายน (ในหลายประเทศ)
ความถี่	ประจำปี
ส่วนเกี่ยวข้อง	วันเยาวชน วันพี่น้อง วันบุรุษสากล วันสตรีสากล วันพ่อ วันแม่ วันผู้ปกครอง

วันเด็กเป็นวันสำคัญเพื่อเฉลิมฉลองความสำคัญของเด็ก โดยแต่ละประเทศได้กำหนดวันเด็กขึ้นเป็นของตน

ในปี พ.ศ. 2468 วันเด็กสากลถือกำเนิดขึ้นในการประชุมนานาชาติว่าด้วยการคุ้มครองเด็กที่เจนีวา นับแต่ปี พ.ศ. 2493 ประเทศในโลกที่สองส่วนมากได้กำหนดให้วันที่ 1 มิถุนายนเป็นเด็กในประเทศ ส่วนวันเด็กสากลกำหนดไว้เป็นวันที่ 20 พฤศจิกายนเพื่อระลึกถึงอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็กในสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2502 ในบางประเทศมีการกำหนดสัปดาห์ของเด็กแทนวันเด็ก สหรัฐกำหนดวันอาทิตย์ที่สองของเดือนมิถุนายนเป็นวันเด็กของสหรัฐ ส่วนประเทศไทยกำหนดให้วันเสาร์ที่สองเป็นวันเด็กแห่งชาติ

วันเด็กเริ่มขึ้นครั้งในวันอาทิตย์ที่สองของเดือนมิถุนายนในปี พ.ศ. 2400 โดยชาลส์ เลโอนาร์ด บาทหลวงประจำโบสถ์ Universalist Church of the Redeemer ในเชลซี รัฐแมสซาชูเซตส์ โดยเลโอนาร์ดได้จัดศาสนกิจเป็นพิเศษขึ้นเพื่ออุทิศถึงและเพื่อเด็ก โดยเรียกว่าดังกล่าวว่า โรสเดย์ (Rose Day) โดยต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น ฟลาวเวอร์ซันเดย์ (Flower Sunday) และวันเด็ก (Children's Day) ตามลำดับ

วันเด็กได้รับการกำหนดเป็นวันหยุดแห่งชาติครั้งแรกโดยสาธารณรัฐตุรกีในปี พ.ศ. 2463 และกำหนดให้ตรงกับวันที่ 23 เมษายน แม้ว่าจะมีการกำหนดเฉลิมฉลองวันเด็กในระดับชาตินับแต่ปีดังกล่าวโดยรัฐบาลและการประกาศผ่านหนังสือพิมพ์ แต่มีการประกาศรับรองวันดังกล่าวอย่างเป็นทางการในระดับชาติในปี พ.ศ. 2471 โดยมุสทาฟา เคมัล อาทาทืร์ค ผู้ก่อตั้งประเทศและประธานธิบดีคนแรกของตุรกี

วันเด็กสากลได้รับการกำหนดขึ้นครั้งแรกที่เจนีวาในการประชุมนานาชาติว่าด้วยสวัสดิการเด็กเมื่อปี พ.ศ. 2468 ต่อมาในวันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492 มีการกำหนดให้วันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันปกป้องเด็กสากลในสภาสตรีประชาธิปไตยนานาชาติ [en] ที่มอสโก นับแต่ปี ค.ศ. 2493 ชาติสังคมนิยมจำนวนมากได้กำหนดให้วันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันเด็ก

ในวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2497 ในที่ประชมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติได้ผ่านมติร่วมระหว่างอินเดียและอุรุกวัยที่สนับสนุนให้ทุกประเทศริเริ่มวันเด็กสากลขึ้น เพื่อส่งเสริมการแลกเปลี่ยนและความเข้าใจร่วมกันระหว่างเด็ก และริเริ่มการดำเนินการในการส่งเสริมแนวคิดของกฎบัตรสหประชาชาติและสวัสดิการของเยาวชน จากนั้น ในวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2502 สหประชาชาติได้รับรองปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิเด็ก [en] จึงได้กำหนดให้วันที่ 20 พฤศจิกายนเป็นวันเด็กโลกเพื่อระลึกถึงการรับรองปฏิญญาดังกล่าวในที่ประชุมสมัชชาใหญ่ของสหประชาชาติ

ในปี พ.ศ. 2543 เป้าหมายการพัฒนาสหัสวรรษประการหนึ่งได้กำหนดว่าให้ยุติการแพร่ระบาดของไวรัสเอชไอวีและโรคเอดส์ภายในปี พ.ศ. 2558 แม้ว่าข้อนี้จะเป็นเป้าหมายสำหรับทุกคน แต่จุดมุ่งเน้นแรกนั้นอยู่ที่เด็ก ส่วนยูนิเซฟได้รับการกำหนดให้ดูแลเป้าหมาย 6 ประการในเป้าหมายทั้ง 8 ประการเพื่อตอบสนองความต้องการของเด็กที่ทุกคนจะต้องมีสิทธิพื้นฐานที่ระบุไว้ในสนธิสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนปี ค.ศ. 1989 โดยยูนิเซฟได้จัดส่งวัคซีนและทำงานร่วมกับผู้กำหนดนโยบายเพื่อบริการทางสุขภาพและการศึกษาที่ดีอย่างครอบคลุมเพื่อช่วยเด็กและปกป้องสิทธิของเด็ก

ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2555 พัน กี-มุน เลขาธิการสหประชาชาติได้นำความริเริ่มเพื่อการศึกษาในเด็ก โดยเขาคาดหวังว่าเด็กทุกคนต้องได้เข้าโรงเรียนภายในปี พ.ศ. 2558, พัฒนาชุดทักษะที่ได้ภายในโรงเรียน และนำนโยบายเกี่ยวกับการศึกษาสนับสนุนสันติภาพ ความเคารพ และสิ่งแวดล้อม

วันเด็กสากลมิใช่เพียงวันที่เฉลิมฉลองเด็กด้วยความเป็นเด็กเท่านั้น แต่จะต้องสร้างความตระหนักถึงเด็กทั่วโลกที่ประสบความความรุนแรงในรูปแบบของการใช้กำลัง การรแสวงหาผลประโยชน์ และการเลือกปฏิบัติ เด็กอีกหลายคนถูกใช้เป็นแรงงานในบางประเทศ รวมทั้งในความขัดแย้งที่มีการใช้อาวุธ อาศัยบนท้องถนน ประสบกับความยากลำบากทั้งจากศาสนา ความเป็นส่วนน้อย หรือความพิการ ความรู้สึกของเด็กในสงครามนั้นสามารถถูกรบกวนจากความขัดแย้งติดอาวุธและส่งผลเสียอย่างร้ายแรงทั้งร่างกายและจิตใจ นิยามของ "เด็กและความขัดแย้งติดอาวุธ" นั้นรวมถึงความรุนแรงจากการเกณฑ์ทหารเด็ก, การฆ่าและทำร้ายร่างกายเด็ก, การลักพาตัวเด็ก, การโจมตีโรงเรียน/โรงพยาบาลและขัดขวางมนุษยธรรมสู่เด็ก ปัจจุบันมีเด็กที่มีอายุ 5–14 ปี ราว 153 ล้านคนที่ถูกบังคับให้ใช้แรงงาน ในปี พ.ศ. 2542 องค์การแรงงานระหว่างประเทศได้กำหนดให้ทาสเด็ก การค้าประเวณีเด็ก และสื่อลามกเด็กเป็นรูปแบบแรงงานเด็กที่เลวร้ายที่สุดที่ต้องเลิกและกำจัด

การประชุมสุดยอมผู้นำโลกว่าด้วยเด็กที่แคนาดาเป็นประธานร่วมในปี พ.ศ. 2533 ได้กำหนดข้อตกลงที่มีการยืนยันในการประชุมของสหประชาชาติในปี พ.ศ. 2545 โดยในครั้งหลังมีการเสริมรายงานของเลขาธิการสหประชาชาติว่าด้วยการติดตามผลการดำเนินการตามการประชุมในครั้งก่อน

แต่ละชาติได้กำหนดวันเด็กแห่งชาติเป็นของตนเอง โดยกลุ่มประเทศอดีตสหภาพโซเวียต กลุ่มรัฐคอมมิวนิสต์ทั้งในอดีตและปัจจุบันรวม 25 ประเทศกำหนดเป็นวันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันเด็กแห่งชาติของตน

ในส่วนนี้จะแสดงรายชื่อวันเด็กในแต่ละท้องถิ่นต่าง ๆ ที่สำคัญ เรียงตามลำดับวันที่ในปฏิทิน

ปฏิทินกริกอเรียน
กำหนด	วันที่ในปฏิทิน	ประเทศ/ดินแดน
วันศุกร์แรกของเดือนมกราคม	5 มกราคม พ.ศ. 2567 3 มกราคม พ.ศ. 2568 2 มกราคม พ.ศ. 2569	บาฮามาส
	11 มกราคม	ตูนิเซีย
วันเสาร์ที่สองของเดือนมกราคม	13 มกราคม พ.ศ. 2567 11 มกราคม พ.ศ. 2568 10 มกราคม พ.ศ. 2569	ไทย
วันอาทิตย์ที่สองของเดือนกุมภาพันธ์	11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2569	หมู่เกาะคุก  นาอูรู  นีวเว  โตเกเลา  หมู่เกาะเคย์แมน
	13 กุมภาพันธ์	พม่า
วันอาทิตย์แรกของเดือนมีนาคม	3 มีนาคม พ.ศ. 2567 2 มีนาคม พ.ศ. 2568 1 มีนาคม พ.ศ. 2569	นิวซีแลนด์
	17 มีนาคม	บังกลาเทศ
	21 มีนาคม	ลิเบีย
	4 เมษายน (วันเด็ก 4 เมษายน [zh])	ไต้หวัน  ฮ่องกง
	5 เมษายน	ปาเลสไตน์
	12 เมษายน	โบลิเวีย  เฮติ
วันเสาร์สุดท้ายของเดือนเมษายน	27 เมษายน พ.ศ. 2567 26 เมษายน พ.ศ. 2568 25 เมษายน พ.ศ. 2569	โคลอมเบีย
National Sovereignty and Children's Day	23 เมษายน	ตุรกี
	30 เมษายน	เม็กซิโก
	5 พฤษภาคม	เกาหลีใต้  ญี่ปุ่น
วันอาทิตย์ที่สองของเดือนพฤษภาคม	12 พฤษภาคม พ.ศ. 2567 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2568 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2569	สเปน  สหราชอาณาจักร
	10 พฤษภาคม	มัลดีฟส์
	17 พฤษภาคม	นอร์เวย์
	27 พฤษภาคม	ไนจีเรีย
วันอาทิตย์สุดท้ายของเดือนพฤษภาคม	26 พฤษภาคม พ.ศ. 2567 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2568 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2569	ฮังการี
วันเสด็จขึ้นสู่สวรรค์ [en]		อเมริกันซามัว  หมู่เกาะฟอล์กแลนด์  หมู่เกาะโซโลมอน
	1 มิถุนายน	แอลเบเนีย  แอลจีเรีย  แองโกลา  อาร์มีเนีย  อาเซอร์ไบจาน  เบลารุส  เบนิน  บัลแกเรีย  บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา  จีน  กัมพูชา  เช็กเกีย  ติมอร์-เลสเต  เอกวาดอร์  เอสโตเนีย  เอธิโอเปีย  จอร์เจีย  กินี-บิสเซา  คาซัคสถาน  คอซอวอ  เคอร์ดิสถานอิรัก  คีร์กีซสถาน  ลาว  ลัตเวีย  ลิทัวเนีย  มาเก๊า  มอลโดวา  มองโกเลีย  มอนเตเนโกร  โมซัมบิก  พม่า  นิการากัว  เกาหลีเหนือ  มาซิโดเนียเหนือ  โปแลนด์  โปรตุเกส  โรมาเนีย  รัสเซีย  เซาตูแมอีปริงซีป  เซอร์เบีย  สโลวาเกีย  สโลวีเนีย  ทาจิกิสถาน  แทนซาเนีย  เติร์กเมนิสถาน  ยูเครน  อุซเบกิสถาน  เวียดนาม  เยเมน
วันอาทิตย์ที่สองของเดือนมิถุนายน	9 มิถุนายน พ.ศ. 2567 8 มิถุนายน พ.ศ. 2568 14 มิถุนายน พ.ศ. 2569	สหรัฐ
	1 กรกฎาคม	ปากีสถาน
วันอาทิตย์ที่สามของเดือนกรกฎาคม	21 กรกฎาคม พ.ศ. 2567 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2569	คิวบา  ปานามา  เวเนซุเอลา
	23 กรกฎาคม	อินโดนีเซีย
วันอาทิตย์แรกของเดือนสิงหาคม	4 สิงหาคม พ.ศ. 2567 3 สิงหาคม พ.ศ. 2568 2 สิงหาคม พ.ศ. 2569	อุรุกวัย
	16 สิงหาคม	ปารากวัย
วันอาทิตย์ที่สามของเดือนสิงหาคม	18 สิงหาคม พ.ศ. 2567 17 สิงหาคม พ.ศ. 2568 16 สิงหาคม พ.ศ. 2569	อาร์เจนตินา  เปรู
	9 กันยายน	คอสตาริกา
	10 กันยายน	ฮอนดูรัส
	20 กันยายน	ออสเตรีย  เยอรมนี   สวิตเซอร์แลนด์
	25 กันยายน	เนเธอร์แลนด์ (เมือง Oosterhout)
	1 ตุลาคม	เอลซัลวาดอร์  กัวเตมาลา  ศรีลังกา
วันศุกร์แรกของเดือนตุลาคม	4 ตุลาคม พ.ศ. 2567 3 ตุลาคม พ.ศ. 2568 2 ตุลาคม พ.ศ. 2569	สิงคโปร์
วันพุธแรกของเดือนตุลาคม (Children's Day recognition and assignation) วันอาทิตย์ที่สองของเดือนสิงหาคม (Children's Day observance)	2 ตุลาคม พ.ศ. 2567 1 ตุลาคม พ.ศ. 2568 7 ตุลาคม พ.ศ. 2569	ชิลี
	8 ตุลาคม	อิหร่าน
	12 ตุลาคม	บราซิล
วันเสาร์ที่สี่ของเดือนตุลาคม	26 ตุลาคม พ.ศ. 2567 25 ตุลาคม พ.ศ. 2568 24 ตุลาคม พ.ศ. 2569	มาเลเซีย
วันเสาร์ที่สี่ของเดือนตุลาคม	26–3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567 25–2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568 24–1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2569 (สัปดาห์เด็กแห่งชาติ)	ออสเตรเลีย
วันเสาร์แรกของเดือนพฤศจิกายน	2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2569	แอฟริกาใต้
	14 พฤศจิกายน	อินเดีย
	20 พฤศจิกายน	โลกอาหรับ  อาเซอร์ไบจาน  แคนาดา  โครเอเชีย  ไซปรัส  เดนมาร์ก  อียิปต์  เอธิโอเปีย  ฟินแลนด์  ฝรั่งเศส  กรีซ  ไอร์แลนด์  อิสราเอล  อิตาลี  เคนยา  มาเลเซีย  เนเธอร์แลนด์  มาซิโดเนียเหนือ  ฟิลิปปินส์  เซอร์เบีย  สโลวีเนีย  แอฟริกาใต้  สเปน  ตรินิแดดและโตเบโก  สวีเดน  สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์  แซมเบีย
	5 ธันวาคม	ซูรินาม
	23 ธันวาคม	ซูดานใต้  ซูดาน
	25 ธันวาคม	สาธารณรัฐคองโก  สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก  แคเมอรูน  อิเควทอเรียลกินี  กาบอง  ชาด  สาธารณรัฐแอฟริกากลาง
ปฏิทินฮินดู
กำหนด	วันที่ในปฏิทินกริกอเรียน	ประเทศ/ดินแดน
29 Bhadra		เนปาล
ปฏิทินเวียดนาม [en]
กำหนด	วันที่ในปฏิทินกริกอเรียน	ประเทศ/ดินแดน
วันที่ 15 ในเดือนที่ 8	17 กันยายน พ.ศ. 2567 6 ตุลาคม พ.ศ. 2568 25 กันยายน พ.ศ. 2569	เวียดนาม

• อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก
• วันเยาวชนสากล

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ วันเด็ก

• Douglas, George William. Children's Day 2019: History and significance. p. 355.
• วันเด็กสากลบนเว็บไซต์สหประชาชาติ