มณฑลฝูเจี้ยน

มณฑลฝูเจี้ยน หรือ มณฑลฮกเกี้ยน (จีน: 福建省; พินอิน: Fújiàn shěng) เป็นมณฑลชายฝั่งทะเลที่อยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ของจีน อาณาเขตทางภาคเหนือติดกับมณฑลเจ้อเจียง ภาคใต้ติดกับมณฑลกวางตุ้ง ภาคตะวันออกติดกับช่องแคบไต้หวัน

มณฑลฝูเจี้ยน 福建省
มณฑล
การถอดเสียงชื่อมณฑล
• ภาษาจีน	福建省 (Fújiàn Shěng)
• อักษรย่อ	FJ / หมิ่น (闽 Mǐn, ฮกเกี้ยน: Bân)
• ภาษาฮกเกี้ยน	Hok-kiàn
• สำเนียงฝูโจว	Hók-gióng
ทัศนียภาพของทิวเขาอู่อี๋
แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลฝูเจี้ยน
พิกัด: 25°54′N 118°18′E / 25.9°N 118.3°E / 25.9; 118.3
ตั้งชื่อจาก	ฝู (福 Fú): ฝูโจว เจี้ยน (建 Jiàn): เจี้ยนโจว
เมืองหลวง	ฝูโจว
เมืองใหญ่สุด	เซี่ยเหมิน
จำนวนเขตการปกครอง	9 จังหวัด, 85 อำเภอ, 1107 ตำบล
การปกครอง
• เลขาธิการพรรค	ยฺหวี เหว่ย์กั๋ว (于伟国)
• ผู้ว่าการ	ถัง เติงเจี๋ย (唐登杰)
พื้นที่
• ทั้งหมด	121,400 ตร.กม. (46,900 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	อันดับที่ 23
ความสูงจุดสูงสุด	2,158 เมตร (7,080 ฟุต)
ประชากร  (ค.ศ. 2017)
• ทั้งหมด	38,565,000 คน
• อันดับ	อันดับที่ 17
• ความหนาแน่น	320 คน/ตร.กม. (820 คน/ตร.ไมล์)
• อันดับความหนาแน่น	อันดับที่ 14
ประชากรศาสตร์
• องค์ประกอบทางชาติพันธุ์	ฮั่น – 98% เชอ – 1% หุย – 0.3%
• ภาษาและภาษาถิ่น	ภาษาจีนหมิ่น (ได้แก่ ภาษาฮกเกี้ยน, สำเนียงฝูโจว), ภาษาจีนกลาง, ภาษาจีนฮักกา
รหัส ISO 3166	CN-FJ
GDP (ค.ศ. 2018)	3.58 ล้านล้านเหรินหมินปี้ 540.78 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 10)
• ต่อหัว	92,830 เหรินหมินปี้ 14,022 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 6)
HDI (ค.ศ. 2014)	0.758 (สูง) (อันดับที่ 11)
เว็บไซต์	www.fujian.gov.cn

ชื่อฝูเจี้ยนมาจากอักษรนำหน้าชื่อเมืองสองเมืองรวมกันคือฝูโจวและเจี้ยนโอว ชื่อนี้ได้รับการตั้งในสมัยราชวงศ์ถัง

ที่ตั้งและอาณาเขต

มณฑลฝูเจี้ยนมีพื้นที่ติดต่อดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ มณฑลเจียงซี และมณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน
• ทิศใต้ ติดต่อกับ ทะเลจีนใต้
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ทะเลจีนตะวันออก
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ มณฑลเจียงซี และมณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน

ภาษาถิ่น

เนื่องจากฝูเจี้ยนเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐประชาชนจีน ภาษาราชการจึงเป็นภาษาจีนกลางโดยใช้ตัวอักษรจีนแบบย่อ อย่างไรก็ดีฝูเจี้ยนมีภาษาถิ่นมากมาย เช่นเดียวกับมณฑลอื่น ๆ ในจีนใต้ ภาษาถิ่นของมณฑลฝูเจี้ยนเป็นภาษาในกลุ่มหมิ่นทั้งหมด ซึ่งประกอบด้วยภาษาจีนท้องถิ่น 7 ภาษาคือ ภาษาหมิ่นเบ่ย ภาษาหมิ่นตง ภาษาหมิ่นจง ภาษาหมิ่นหนาน ภาษาผู่เสี้ยน ภาษาส่าวเจี้ยง และภาษาฉุงเหวิน 6 ภาษาแรกใช้ในมณฑลฝูเจี้ยน ส่วนภาษาฉุงเหวินนั้นไม่ได้ใช้ในมณฑลฝูเจี้ยน แต่ใช้ในมณฑลไห่หนานแทน

คนไทยมักจะเรียกภาษาหมิ่นหนานว่าภาษาจีนฮกเกี้ยน ส่วนภาษาฉุงเหวินนั้นคนไทยมักจะเรียกว่าภาษาไหหลำ

เมืองสำคัญ

เมืองหลวงคือเมืองฝูโจว ซึ่งอยู่บนฝั่งแม่น้ำหมินเจียง เมืองที่สำคัญอื่น ๆ ได้แก่

• เมืองเซี่ยเหมิน เป็นเมืองใหญ่ที่สุด ถูกยกระดับเป็นเมืองใหญ่ตั้งแต่ พ.ศ. 1930 เคยเป็นที่ ๆ ผู้ภักดีต่อราชวงศ์หมิงหนีพวกแมนจูมาหลบซ่อน
• เมืองฉานโจว เป็นเมืองท่าสำคัญในสมัยราชวงศ์ซ้อง ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 1243

การแบ่งเขตการปกครอง

สาธารณรัฐประชาชนจีนได้ควบคุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของมณฑล และแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 9 เขตการปกครองระดับจังหวัด โดยทั้งหมดมีฐานะเป็นนครระดับจังหวัด (มีนครระดับกิ่งมณฑลด้วย)

เขตการปกครองของมณฑลฝูเจี้ยน
ฝูโจว เซี่ยเหมิน ผูเถียน ซานหมิง เฉวียนโจว จางโจว หนานผิง หลงหยาน หนิงเต๋อ
☐ เทศมณฑลจินเหมิน และเทศมณฑลเหลียนเจียง (คีมอย และหมาจู่) ปกครองโดย แต่อ้างสิทธิ์โดย รายละเอียดดังนี้ ส่วนใหญ่ของเทศมณฑลจินเหมิน → เป็น อำเภอจินเหมิน จังหวัดเฉวียนโจว ส่วนใหญ่ของเทศมณฑลเหลียนเจียง → ส่วนหนึ่งของ อำเภอเหลียนเจียง จังหวัดฝูโจว ตำบลจู่กวาง (เกาะตงจู่ และเกาะซีจู่) เทศมณฑลเหลียนเจียง → ส่วนหนึ่งของ เขตฉางเล่อ จังหวัดฝูโจว ตำบลอูชิว (เกาะอูชิว) เทศมณฑลจินเหมิน → ส่วนหนึ่งของ เมืองเหมย์โจว เขตซิ่วยฺหวี่ จังหวัดผูเถียน เกาะตงติ้ง เมืองจินหู เทศมณฑลจินเหมิน → ส่วนหนึ่งของ เขตหลงไห่ จังหวัดจางโจว
รหัสเขตการปกครอง	ชื่อ	พื้นที่ (ตร.กม.)	ประชากรปี 2010	ศูนย์กลางการปกครอง	เขตการปกครองย่อย
					เขต	อำเภอ	นครระดับอำเภอ
350000	มณฑลฝูเจี้ยน	121400.00	36,894,217	นครฝูโจว	29	44	12
350100	นครฝูโจว	12155.46	7,115,369	เขตกู่โหลว	6	6	1
350200	นครเซี่ยเหมิน	1699.39	3,531,347	เขตซือหมิง	6
350300	นครผูเถียน	4119.02	2,778,508	เขตเฉิงเซียง	4	1
350400	นครซานหมิง	22928.79	2,503,388	เขตเหมย์เลี่ย	2	9	1
350500	นครเฉวียนโจว	11245.00	8,128,533	เขตเฟิงเจ๋อ	4	5*	3
350600	นครจางโจว	12873.33	4,809,983	เขตหลงเหวิน	2	8	1
350700	นครหนานผิง	26280.54	2,645,548	เขตเจี้ยนหยาง	2	5	3
350800	นครหลงหยาน	19028.26	2,559,545	เขตซินหลัว	2	4	1
350900	นครหนิงเต๋อ	13452.38	2,821,996	เขตเจียวเฉิง	1	6	2
มีฐานะเป็นนครระดับกิ่งมณฑลด้วย * - นับรวมอำเภอจินเหมินด้วย

อ้างอิง

1. These are the official PRC numbers from 2009 Fujian Statistic Bureau. Quemoy is included as a county and Matsu as a township.
2. "Doing Business in China - Survey". Ministry Of Commerce - People's Republic Of China. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 5, 2013. สืบค้นเมื่อ 5 August 2013.
3. "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census [1] (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. เมษายน 29, 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 27, 2013. สืบค้นเมื่อ 4 August 2013.
4. 福建省2017年国民经济和社会发展统计公报 (ภาษาจีน). Fujian Bureau of Statistics. 2018-02-22. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 22, 2018. สืบค้นเมื่อ 2018-06-22.
5. "China National Human Development Report 2016" (PDF). United Nations Development Programme. p. 146. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ January 7, 2017. สืบค้นเมื่อ 2017-12-05.
6. 中华人民共和国县以上行政区划代码 (ภาษาจีนตัวย่อ). Ministry of Civil Affairs. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 2, 2015. สืบค้นเมื่อ December 11, 2015.
7. Shenzhen Statistical Bureau. 《深圳统计年鉴2014》 (ภาษาจีนตัวย่อ). China Statistics Print. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 12, 2015. สืบค้นเมื่อ 2015-05-29.
8. Census Office of the State Council of the People's Republic of China; Population and Employment Statistics Division of the National Bureau of Statistics of the People's Republic of China (2012). 中国2010人口普查分乡、镇、街道资料 (1 ed.). Beijing: China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-6660-2.
9. Ministry of Civil Affairs (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》 (ภาษาจีนตัวย่อ). China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-7130-9.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ มณฑลฝูเจี้ยน

• เว็บไซต์มณฑลฝูเจี้ยน (สาธารณรัฐประชาชนจีน) เก็บถาวร 2005-05-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์มณฑลฝูเจี้ยน (สาธารณรัฐจีน) เก็บถาวร 2006-06-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน