ภาษาเซียง

ภาษาเซียง (จีน: 湘; เซียงฉางซา: [sian˧ y˦˩], จีนกลาง: [ɕi̯aŋ˥ y˨˩˦]) มีอีกชื่อว่า ภาษาหูหนาน เป็นกลุ่มภาษาจีนที่มีความคล้ายคลึงทางภาษาศาสตร์และความเกี่ยวโยงทางประวัติศาสตร์ มีผู้พูดโดยหลักในมณฑลหูหนาน แต่ก็มีผู้พูดในเขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วงตอนเหนือ และพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว มณฑลกวางตุ้ง มณฑลเสฉวน มณฑลเจียงซี กับมณฑลหูเป่ย์ นักวิชาการแบ่งภาษาเซียงออกเป็น 5 กลุ่มย่อ: Lou–Shao (เซียงเก่า), Chang–Yi (เซียงใหม่), Chen–Xu หรือ Ji–Xu, เหิงโจว และ Yong–Quan

ภาษาเซียง
ภาษาหูหนาน
湘語/湘语
"ภาษาเซียง" เขียนในอักษรจีน
ออกเสียง	เสียงอ่านภาษาXiang Chinese: [sian˧ y˦˩]
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศจีน
ภูมิภาค	ตอนกลางและตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลหูหนาน ตอนเหนือของเขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง และพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว มณฑลกวางตุ้ง มณฑลเสฉวน มณฑลเจียงซี กับมณฑลหูเป่ย์
ชาติพันธุ์	ชาวหูหนาน
จำนวนผู้พูด	38 ล้านคน  (2021)
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต จีน จีน ภาษาเซียง
ภาษาถิ่น	ภาษาเซียงเก่า (Lou–Shao) ภาษาเซียงใหม่ (Chang–Yi) Chen–Xu Xiang (Ji–Xu) เซียงเหิงโจว Yong–Quan Xiang
ระบบการเขียน	อักษรจีน
รหัสภาษา
ISO 639-3	hsn
Linguasphere	79-AAA-e
แม่แบบ:Image reference needed

ภาษาเซียง
อักษรจีนตัวเต็ม	湘語
อักษรจีนตัวย่อ	湘语
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Xiāng Yǔ ภาษาเซียง IPA [sian˧ y˦˩] ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Sēungyúh
ภาษาหูหนาน
อักษรจีนตัวเต็ม	湖南話
อักษรจีนตัวย่อ	湖南话
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Húnán Huà ภาษาเซียง IPA ɣu^13nia^13ɣo^21 ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Wùhnàahm wá

ชาวหูหนานที่พูดภาษาเซียงมีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่ โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในขบวนการปฏิรูปและปฏิวัติอย่างการเคลื่อนไหวเพื่อเสริมสร้างตนเอง, การปฏิรูปร้อยวัน, การปฏิวัติซินไฮ่ และการปฏิวัติคอมมิวนิสต์จีน ตัวอย่างผู้พูดภาษาเซียงบางคนได้แก่เหมา เจ๋อตง, จั่ว จงถัง, หฺวาง ซิง และหม่า อิงจิ่ว

นักภาษาศาสตร์ประวัติศาสตร์ เช่น W. South Coblin ตั้งข้อสงสัยในการจัดกลุ่มภาษาเซียง อย่างไรก็ตาม การโต้แย้งชี้ให้เห็นว่านวัตกรรมร่วมกันสามารถระบุสำหรับภาษาเซียงได้

การจัดจำแนก

เป็นภาษาหนึ่งในกลุ่มภาษาจีน เป็นกลุ่มของภาษาที่มีขนาดใหญ่และใกล้เคียงกับภาษาอู๋ในด้านของเสียง ใกล้เคียงภาษาจีนกลางในด้านรากศัพท์และไวยากรณ์ ที่รับอิทธิพลจากภาษาจีนกลางมาก โดยเฉพาะภาษาเซียงสมัยใหม่

การแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์

ภาษาถิ่นในมณฑลหูหนาน เซียงใหม่อยู่ในสีส้ม, เซียงเก่าคือสีเหลือง, Chen-Xu Xiang ในสีแดงอ่อน Xiangnan Tuhua ในสีเขียวเข้มกับเขียวกลาง
หมายเหตุ: ภาษาถิ่นอื่น ๆ ที่อยู่ในแผนที่นี้ได้แก่ ภาษาฮากกาสีชมพู, จีนกลางตะวันตกเฉียงใต้ในสีฟ้า น้ำเงินกลาง กับเขียวอ่อน และหว่าเซียงในสีน้ำเงินเข้ม

มีผู้พูดมากกว่า 36 ล้านคนในจีน โดยเฉพาะทางตอนกลางและตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลหูหนานและในมณฑลเสฉวน เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วงตอนเหนือ และบางส่วนของมณฑลกวางตุ้ง ส่วนใหญ่ถูกโอบล้อมโดยผู้พูดภาษาจีนกลาง และติดต่อกับผู้พูดภาษาม้งทางตะวันตกเฉียงเหนือ

สำเนียง

แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือภาษาเซียงโบราณและภาษาเซียงสมัยใหม่ ภาษาเซียงโบราณเป็นภาษาที่คงลักษณะของภาษาจีนยุคกลางมีผู้พูดทางใต้ ส่วนภาษาเซียงสมัยใหม่ที่รับอิทธิพลจากภาษาจีนกลางมีผู้พูดทางเหนือ

อ้างอิง

1. ภาษาเซียง at Ethnologue (26th ed., 2023)
2. 鲍厚星; 崔振华; 沈若云; 伍云姬 (1999). 长沙方言研究. 江苏教育出版社. pp. 64, 84.
3. 鲍, 鲍; 陈晖 (24 August 2005). 湘语的分区（稿）. 方言 (2005年第3期): 261.
4. Qi, Feng (October 2010). 辛亥革命，多亏了不怕死的湖南人. 文史博览 (2011年第10期). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 February 2014. สืบค้นเมื่อ 17 February 2014.
5. Ma, Na. 揭秘：建党时为啥湖南人特别多 都有哪些人？. 中国共产党新闻网. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 January 2012. สืบค้นเมื่อ 17 February 2014.
6. Liu, Shuangshuang (20 July 2005). 湖南表兄称马英九祖籍湖南湘潭 祖坟保存完好. Xinhua Net. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 July 2005. สืบค้นเมื่อ 17 February 2014.
7. Coblin, W.S. (2011). Comparative Phonology of the Central Xiāng Dialects. Language and linguistics monograph series. Institute of Linguistics, Academia Sinica. ISBN 978-986-02-9803-1. สืบค้นเมื่อ 16 August 2023.
8. "A Diachronic Comparative Analysis for the Phonology of Xiāng Dialects". ProQuest. ProQuest 2847587876. สืบค้นเมื่อ 16 August 2023.
9. Hongjiang Huang (2022). A Diachronic Comparative Analysis for the Phonology of Xiāng Dialects (วิทยานิพนธ์). doi:10.13140/RG.2.2.36667.18720. สืบค้นเมื่อ 16 August 2023.

บรรณานุกรม

• Bào, Hòuxīng 鮑厚星; Chén, Huī 陳暉 (2005). "Xiāngyǔ de fēnqū" 湘語的分區 [The divisions of Xiang languages]. Fāngyán: 261–270.
• Jiang, Junfeng (June 2006). Xiāngxiāng fāngyán yǔyīn yánjiū 湘乡方言语音研究 [A Phonological Study of Xiangxiang Dialect] (PhD thesis). Hunan Normal University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 December 2018. สืบค้นเมื่อ 6 December 2018.
• Kurpaska, Maria (2010). Chinese Language(s): A Look Through the Prism of "The Great Dictionary of Modern Chinese Dialects". Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-021914-2.
• Norman, Jerry (1988). Chinese. Cambridge, England: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29653-6.
• Wu, Yunji (2005). A synchronic and diachronic study of the grammar of the Chinese Xiang dialects. Trends in linguistics. Vol. 162. Berlin, New York: Walter de Gruyter. ISBN 3-11-018366-8.
• Yan, Margaret Mian (2006). Introduction to Chinese Dialectology. LINCOM Europa. ISBN 978-3-89586-629-6.
• Yang, Shifeng (楊時逢) (1974). 湖南方言調查報告 (1-2). 中央研究院歷史語言研究所專刊[第66卷]. Taipei: 中央研究院歷史語言研究所. ISBN 978-0009121760..
• Yuan, Jiahua (1989) [1960]. Hànyǔ fāngyán gàiyào 漢語方言概要 [An introduction to Chinese dialects]. Beijing: Wénzì gǎigé chūbǎnshè 文字改革出版社.
• Zhou, Zhenhe; You, Rujie (1986). Fāngyán yǔ zhōngguó wénhuà 方言与中国文化 [Dialects and Chinese culture]. Shanghai Renmin Chubanshe.

อ่านเพิ่ม

• Zeng, Ting (2020). "The Xiangxiang dialect of Chinese". Illustrations of the IPA. Journal of the International Phonetic Association. 50 (2): 258–281. doi:10.1017/S002510031800035X, with supplementary sound recordings.

[prototypical Old Xiang]

• Wu, Nankai (2023). "Changsha Xiang Chinese". Illustrations of the IPA. Journal of the International Phonetic Association: 1–15. doi:10.1017/S0025100323000075, with supplementary sound recordings.

แหล่งข้อมูลอื่น

มีการทดสอบ ภาษาเซียง ของวิกิพีเดีย ที่วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์

• Xiang at Omniglot
• Hunan Provincial Gazetteer: dialects 湖南省志: 方言志^{[ลิงก์เสีย]}