พระแม่มนสาเทวี

ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด

พระแม่มนสาเทวี
เทวีแห่งอสรพิษ
ส่วนเกี่ยวข้อง	นาค เทวีในศาสนาฮินดู
อาวุธ	นาค
พาหนะ	หงส์ นาค
เทศกาล	นาคปัญจมี
ข้อมูลส่วนบุคคล
คู่ครอง	ชรัตการุ
บุตร - ธิดา	อาสติกะ
บิดา-มารดา	พระกัศยปะ (บิดา) พระศิวะ (บิดาบุญธรรม) นางกัทรู (มารดา)

พระแม่มนสาเทวี (สันสกฤต: मनसा) เป็นเทวีในศาสนาฮินดูและเป็นเจ้าแห่งนาค

พระแม่มนสาเทวีเป็นเทวีแห่งงูและนาค มีสัญลักษณ์คืองูหรือนาค มีพาหนะเป็นหงส์ขาว ตำนานที่นิยมโดยทั่วไปมักกล่าวเป็นบุตรีแห่งฤษีกัศยปะกับนางกัทรู (มารดาแห่งนาค) พระแม่มนสาเทวีจึงเท่ากับเป็นพระขนิษฐาของอนันตนาคราชและนาคต่าง ๆ พระแม่มนสาเทวี เป็นพระชายาฤษีนามว่า "ชรัตการุ" และมีพระโอรสนามว่า "อาสติกะ"

พระแม่มนสาเทวีเสด็จลงจากเขาไกรลาสซึ่งเป็นที่ประทับแห่งพระศิวะผู้เป็นพระบิดาบุญธรรม บางตำนานหาว่าทรงไม่ถูกกับพระแม่อุมาเทวี และพระแม่มนสาเทวีทรงต้องการเป็นที่เคารพบูชาโดยมีพระศิวะเป็นบุคคลตัวอย่าง จึงลงมาบำเพ็ญเพียรช่วยเหลือมนุษย์ โดยขอร้องให้มนุษย์ก็ทำการสักการบูชาพระแม่มนสาเทวีในฐานะเทวีพระองค์หนึ่ง เว้นแต่เศรษฐีแห่งเมืองจำปากะที่ไม่ยอมนับถือพระแม่มนสาเทวี จนพระแม่มนสาเทวีตามมาราวีต่าง ๆ นานา เช่น ฆ่าบุตรของเศรษฐีเพื่อให้นายเศรษฐีจันท์วิงวอนและหันมาบูชาพระนาง แต่ก็ไม่เป็นผลสำเร็จ เนื่องจากเศรษฐีจันท์ของพระศิวะ จนพระแม่มนสาเทวีประทานบุตรชายแก่เจ้าชาย นามว่า "ลักษมินทร" พอลักษมินทรเติบโตทรงอภิเษกกับธิดาเศรษฐีนามว่า "เพหุลา" ครั้นถึงงานอภิเษกปรากฏลักษมินทรถูกงูกัดวายชนม์ เจ้าสาวผู้เป็นหม้ายก็ทำใจไม่ได้ที่ผู้เป็นสามีด่วนจากไป เพหุลาจึงขอให้ทำแพลอยศพของสามีโดยมีนางนั่งไปด้วย แต่ก็เกิดเรื่องเป็นที่น่าอัศจรรย์ถึงแม้แพจะลอยไปหลายวันหลายคืน ศพของลักษมินทร ก็มิได้เน่าเปื่อยอย่างใด พอแพลอยมาถึงฝั่ง เพหุลาขอความช่วยเหลือจากหญิงสาวคนหนึ่ง หญิงสาวคนนั่นเป็นผู้วิเศษแล้วช่วยชุบชีวิตลักษมินทรขึ้นมา แล้วหญิงสาวก็เฉลยว่าตนคือ พระแม่เนตา อันเป็นสหายของพระแม่มนสาเทวี และขอให้ทั้งขอร้องให้นายเศรษฐีจันท์บูชาพระแม่มนสาเทวีในฐานะของเทวีองค์หนึ่งและพระแม่มนสาเทวีจะคืนทุกอย่างให้นายเศรษฐีจันท์ เมื่อทั้งคู่กลับบ้าน ลักษมินทรกับเพหุลาจึงประกอบพิธีบวงสรวงพระแม่มนสาเทวี โดยขอร้องนายเศรษฐีจันท์ผู้เป็นบิดาให้ทำการบูชาพระแม่มนสาเทวีในฐานะของเทวีองค์หนึ่ง เมื่อไม่มีทางเลือก นายเศรษฐีจันท์จึงจำใจบูชาพระแม่มนสาเทวีด้วยความไม่เต็มใจโดยแสดงออกด้วยการใช้มือซ้ายบูชาและไม่มองแม้แต่เทวรูปพระแม่มนสาเทวี แต่ถึงอย่างไรพระแม่มนสาเทวีก็ทรงพอพระทัยและคืนทุกอย่างที่นายเศรษฐีจันท์ต้องสูญเสียไปในที่สุด

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ พระแม่มนสาเทวี

บทความศาสนาฮินดูนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

• ด
• ค
• ก