พระนางโสมา

พระนางโสมา (เขมร: សោមា) ตามภาษาอินเดีย หรือ หลิวเย่ ตามภาษาจีน หรือ นางนาค ตามภาษาเขมร หรือพระนามเต็มว่า พระนางโสมาสีวิกาเทวะนาคาเทวี (เขมร: ព្រះនាងសូមាសិវិកាទេវៈនាគាទេវី) เป็นพระมหากษัตริยานีแห่งอาณาจักรฟูนาน ครองราชย์ประมาณศตวรรษที่ 1 นับเป็นปฐมกษัตริย์และกษัตริยานีพระองค์แรกของอาณาจักรฟูนานพระนางอภิเษกสมรสกับพราหมณ์ชาวอินเดียคนหนึ่ง นามว่ากามพู สวยัมภูวะ หรือ เกาฑิณยะ ซึ่งต่อมาก็ได้ขึ้นครองราชย์ต่อจากพระนางโสมาเป็นพระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1หรือที่รู้จักกันในชื่อ พระทอง

พระนางโสมา
พระนางโสมาสีวิกาเทวะนาคาเทวี
สมเด็จพระราชินีนาถแห่งฟูนาน
ครองราชย์	ศตวรรษที่ 1
พระองค์ก่อน	สถาปนาตำแหน่ง
พระองค์ถัดไป	พระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1 (พระทอง)
พระราชสมภพ	อาณาจักรฟูนาน
พระราชสวามี	พระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1 (พระทอง)
พระนามเต็ม พระนางโสมาสีวิกาเทวะนาคาเทวี (เขมร: ព្រះនាងសូមាសិវិកាទេវៈនាគាទេវី)
พระราชบิดา	พญานาคเขมร
ศาสนา	พราหมณ์-ฮินดู และผีแบบเขมร

ตามตำนานในพระราชพงศาวดารกัมพูชาในเอกสารมหาบุรุษเขมร และพระราชพงศาวดารกรุงกัมพูชา (ฉบับรบากษัตริย์) พระนางทรงสืบเชื้อสายมาจากเผ่านาค ราชวงศ์วรมันที่ได้อภิเษกสมรสกับพระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1 (เกาฑิณยะ) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในตำนานพระทอง-นางนาค

การอภิเษกสมรสระหว่างพระทองกับนางนาคทำให้เกิดราชวงศ์วรมันขึ้น ซึ่งเป็นราชวงศ์ที่ปกครองกัมพูชาตั้งแต่สมัยอาณาจักรฟูนาน

เหตุการณ์ในตำนานพระทอง-นางนาคของพระนางโสมายังมีความใกล้เคียงกับตำนานของ อามาเตราซุ ซึ่งเป็นตำนานเทพเจ้าและปฐมจักรพรรดิญี่ปุ่นตามคติชินโต ของญี่ปุ่น

วัฒนธรรมสมัยนิยม

• เพลง เรือมบูเจีย เปรี๊ยะเนียงโสมาสีวิกาเทวะนาคเทวี โดยศิลปิน แก้วเพทาย มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับพระนางโสมา
• ลายเพลงบูชา พระนางโสมาสีวิกาเทวะนาคาเทวี โดยศิลปิน แก้วเพทาย

ดูเพิ่ม

• อามาเตราซุ (ตำนานเทพเจ้าญี่ปุ่น)

อ้างอิง

1. "The women who made Cambodia". The Phnom Penh Post. 19 May 2010.
2. "C. 87 Stela from Mỹ Sơn B6". Corpus of the Inscriptions of Campā.
3. Sanyal, Sanjeev (2016-08-10). The Ocean of Churn: How the Indian Ocean Shaped Human History (ภาษาอังกฤษ). Penguin UK. p. 82-84. ISBN 978-93-86057-61-7.

ก่อนหน้า		พระนางโสมา		ถัดไป
สถาปนาตำแหน่ง		พระมหากษัตริย์ฟูนาน (ค.ศ. 68 – ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 1)		พระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1