นิกายเถรวาท

/ 0 ความคิดเห็น/ใน / โดย
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก )

เถรวาท (บาลี: Theravāda; แปลว่า "คำสอนของพระเถระ" หรือ "นิกายของพระผู้ใหญ่")[1][2] เป็นนิกายที่เก่าแก่ที่สุดในพระพุทธศาสนาที่ยังคงสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน มีรากฐานมาจากนิกาย สันสกฤต: สถวีรวาท (Sthaviravāda) ในอดีต ฝ่ายมหายานเคยเรียกนิกายนี้ว่า หีนยาน (สันสกฤต: Hīnayāna)

นิกายเถรวาทเป็นนิกายหลักที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือใน 5 ประเทศ ได้แก่ ประเทศศรีลังกา (ประมาณ 70% ของประชากร[3]), ประเทศไทย (ประมาณ 94% ของประชากร[4]), ประเทศกัมพูชา, ประเทศลาว และประเทศพม่า

นอกจากนี้ยังมีชุมชนชาวพุทธเถรวาทในประเทศอื่น ๆ เช่น ตอนใต้ของประเทศจีน (โดยเฉพาะในมณฑลยูนนาน), ประเทศเวียดนาม (ทางตอนใต้), ประเทศบังกลาเทศ (ในเขตจิตตะกอง), ประเทศเนปาล, ประเทศอินโดนีเซีย และประเทศมาเลเซีย ทำให้มีศาสนิกชนนิกายเถรวาททั่วโลกรวมแล้วกว่า 177 ล้านคน

ลักษณะสำคัญ

[]
  • ยึดถือพระไตรปิฎกภาษาบาลีเป็นคัมภีร์หลัก
  • มีเป้าหมายสูงสุดคือการบรรลุเป็นพระอรหันต์เพื่อเข้าถึงนิพพาน
  • เน้นการสืบทอดคำสอนดั้งเดิมของพระโคตมพุทธเจ้าที่ผ่านการทำสังคายนาครั้งที่ 1
  • ในอดีตได้รับการนับถือควบคู่ไปกับนิกายอาจริยวาท ซึ่งต่อมาได้พัฒนากลายเป็นนิกายมหายาน

ความเป็นมาของนิกายเถรวาท

[]
image
การแพร่กระจายของพุทธศาสนาเถรวาทลัทธิลังกาวงศ์เข้าสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

จุดเริ่มต้นของนิกายเถรวาทสืบเนื่องโดยตรงจากเหตุการณ์หลังการปรินิพพานของพระโคตมพุทธเจ้าไม่นานนัก ขณะที่คณะสงฆ์กำลังเดินทางจากเมืองกุสินาราสู่เมืองปาวา พระมหากัสสปเถระ และคณะได้ทราบข่าวการปรินิพพานจากอาชีวกท่านหนึ่ง พระภิกษุส่วนใหญ่ต่างโศกเศร้าเสียใจ แต่มีภิกษุสูงวัยรูปหนึ่งนามว่า สุภัททวุฑฒบรรพชิต (สุภัททะผู้บวชเมื่อแก่) ได้กล่าวแสดงความยินดีออกมาว่า

"พอทีเถิด ท่านผู้มีอายุ พวกท่านอย่าโศกเศร้า อย่าคร่ำครวญไปเลย พวกเราพ้นดีแล้วจากพระมหาสมณะนั้นที่คอยเบียดเบียน บอกว่า ‘สิ่งนี้ควรแก่เธอ สิ่งนี้ไม่ควรแก่เธอ’ บัดนี้ พวกเราปรารถนาจะทำสิ่งใด ก็จะทำสิ่งนั้นได้ ไม่ปรารถนาจะทำสิ่งใด ก็จะไม่ทำสิ่งนั้น"

คำกล่าวของพระสุภัททะนี้ ทำให้พระมหากัสสปเถระทรงปริวิตกอย่างยิ่งว่า หากปล่อยเวลาให้ล่วงเลยไป คำสอนที่แท้จริงของพระพุทธเจ้าอาจถูกบิดเบือน และอาจมีผู้ประพฤติตนนอกรีตนอกรอยมากขึ้นจนทำให้พระธรรมวินัยเสื่อมสูญไปในที่สุด ด้วยเหตุนี้ ท่านจึงตัดสินใจที่จะทำการรวบรวมและทบทวนพระธรรมวินัยให้เป็นหมวดหมู่ที่ชัดเจน หรือที่เรียกว่า การสังคายนา

การทำปฐมสังคายนา

[]

สามเดือนหลังการปรินิพพาน การสังคายนาครั้งแรกจึงได้เริ่มต้นขึ้นโดยการอุปถัมภ์ของพระเจ้าอชาตศัตรู ณ ถ้ำสัตบรรณคูหา ใกล้เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ โดยมีพระมหากัสสปเถระเป็นประธานและเป็นผู้ซักถาม พร้อมด้วยพระอรหันต์ 500 รูป ซึ่งมีบทบาทสำคัญคือ:

  • พระอุบาลี ผู้เป็นเลิศด้านพระวินัย เป็นผู้ตอบข้อซักถามเกี่ยวกับพระวินัยทั้งหมด
  • พระอานนท์ ผู้เป็นเลิศด้านพหูสูต เป็นผู้ตอบข้อซักถามเกี่ยวกับพระสูตรและพระอภิธรรม

การรวบรวมและทบทวนคำสอนใช้เวลานาน 7 เดือน จนสำเร็จเป็นหมวดหมู่ที่เรียกว่า ธรรมวินัย (Dhamma-Vinaya) ซึ่งกลายเป็นรากฐานของคัมภีร์พระไตรปิฎกภาษาบาลีในเวลาต่อมา หลักคำสอนที่ได้รับการลงมติในการสังคายนาครั้งนี้ ถูกเรียกว่า เถรวาท (บาลี: Theravāda) ซึ่งแปลว่า "คำสอนที่วางไว้โดยพระเถระ" โดยคำว่า "พระเถระ" ในที่นี้หมายถึงพระอรหันต์ผู้เข้าร่วมการสังคายนาทั้งหมด

ดังนั้น "นิกายเถรวาท" จึงหมายถึงคณะสงฆ์กลุ่มที่ยึดมั่นในคำสอนดั้งเดิมของพระพุทธเจ้าที่ผ่านการตรวจสอบและรับรองจากที่ประชุมสงฆ์ครั้งแรกอย่างเคร่งครัด ทั้งในด้านเนื้อหา ถ้อยคำ ตลอดจนรักษาภาษาบาลีซึ่งเป็นภาษาดั้งเดิมที่ใช้บันทึกคำสอนไว้

คณะสงฆ์เถรวาท

[]

คณะสงฆ์เถรวาทในแต่ละประเทศ ได้แบ่งย่อยออกเป็นหลายนิกาย โดยยังคงยึดถือพระธรรมวินัยเดียวกัน

  • ประเทศบังกลาเทศ:
    • สังฆราชนิกาย (Sangharaj Nikaya)
    • มหาสถพีรนิกาย (Mahasthabir Nikaya)
  • ประเทศพม่า :
    • สุธัมมนิกาย (Thudhamma Nikaya)
    • ชเวจินนิกาย (Shwekyin Nikaya)
    • ทวารนิกาย (Dvara Nikaya)
  • ประเทศศรีลังกา:
    • สยามนิกาย (Siam Nikaya)
      • มัลวัตตะ (Malwaththa)
      • อัสคิริยะ (Asgiriya)
      • วาทุลวิลา (Waturawila) หรือ มหาวิหารวังศิกศยาโมปาลีวนาวาสนิกาย (Mahavihara Vamshika Shyamopali Vanavasa Nikaya)
    • อมรปุรนิกาย (Amarapura Nikaya)
      • ธรรมรักษิต (Dharmarakshitha)
      • คันดุโบดา (Kanduboda) หรือ ชเวจินนิกาย (Swejin Nikaya)
      • ตโปวนะ (Tapovana) หรือ กัลยาณวงศ์ (Kalyanavamsa)
    • รามัญนิกาย
      • กัลดุวา (Galduwa) หรือ ศรีกัลยาณีโยคาศรม สังสถา (Śrī Kalyāṇī Yogāśrama Saṃstha)
      • เดลดูวา (Delduwa)
  • ประเทศไทย, ประเทศกัมพูชา และประเทศมาเลเซีย (ในกลุ่มชาวไทย)
    • มหานิกาย (Maha Nikaya)
    • ธรรมยุติกนิกาย (Dharmmayuttika Nikaya)

หมายเหตุ

[]

        อ้างอิง

        []
        1. Gombrich, Richard F. (2006). Theravāda Buddhism: A Social History from Ancient Benares to Modern Colombo. Routledge. p. 32.
        2. Crosby, Kate (2013), Theravada Buddhism: Continuity, Diversity, and Identity, Wiley-Blackwell, p. 2.
        3. The World Factbook: Sri Lanka. CIA World Factbook.
        4. The World Factbook: Thailand. CIA World Factbook.
        • พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช), พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548

        แหล่งข้อมูลอื่น

        []

        วิกิพีเดีย, วิกิ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, มือถือ, โทรศัพท์, แอนดรอยด์, ไอโอเอส, แอปเปิ้ล, สมาร์ทโฟน, พีซี, เว็บ, คอมพิวเตอร์, ข้อมูลเกี่ยวกับ นิกายเถรวาท, นิกายเถรวาท คืออะไร? นิกายเถรวาท หมายความว่าอะไร?

        คุณอาจชอบ
        0 ตอบกลับ

        ฝากคำตอบ

        ต้องการเข้าร่วมการสนทนาหรือไม่?
        คุณสามารถร่วมเขียนได้!

        เขียนคำตอบ

        ช่องที่จำเป็นถูกทำเครื่องหมายด้วยดาว *