นายทองสุก

นายทองสุก หรือมักรู้จักในชื่อ สุกี้พระนายกอง หรือ สุกี้ เป็นชาวมอญเก่า

ประวัติ

การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง

ระหว่างสงครามคราวเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง นายทองสุก เดิมเป็นมอญเก่า ได้เข้ากับฝ่ายพม่า ช่วยทำการรบอย่างแข็งขัน จนเนเมียวสีหบดีตั้งให้เป็นตำแหน่งสุกี้หรือสูกี้ สันนิษฐานว่ามาจากภาษาพม่า สูกรี (Thugyi သူကြီး) แปลว่า นายกอง ได้อาสาตีค่ายบางระจันจนสำเร็จ เมื่อพม่าตีได้กรุงศรีอยุธยาแล้วจะยกทัพกลับ เนเมียวสีหบดีแต่งตั้งให้นายทองสุกเป็นนายทัพคุมพลพม่าและมอญตั้งค่ายอยู่ที่ค่ายโพธิ์สามต้น คอยสืบจับผู้คนและเก็บทรัพย์สินสิ่งของต่างๆ ส่งตามไปภายหลัง

ชุมนุมสมัยธนบุรี

ในพระราชพงศาวดารและพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กล่าวตรงกันถึงการปฏิบัติต่อพระเจ้าเอกทัศอย่างพระมหากษัตริย์ ถึงขนาดทูลสัญญาว่าจะ "สถาปนากลับขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์สยาม" ซึ่ง นิธิ เอียวศรีวงศ์ อธิบายว่า นายทองสุกหวังตั้งตัวเป็นใหญ่ในอาณาจักรอยุธยา โดยอาศัยอดีตพระมหากษัตริย์เป็นเครื่องมือทางการเมือง จึงถือได้ว่า นายทองสุกมีความคิดรื้อฟื้นอาณาจักรอยุธยา

หลังการรบที่ค่ายโพธิ์สามต้น

พระราชพงศาวดาร ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) เป็นพระราชพงศาวดารฉบับเก่าแก่ที่สุดที่กล่าวถึงเหตุการณ์นี้ และจดหมายเหตุโหร ฉบับพระอมราภิรักขิต (เกิด) กล่าวตรงกันว่า เมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีเข้าตีค่ายโพธิ์สามต้นฟากตะวันออก และเตรียมที่จะเข้าตีค่ายโพธิ์สามต้นฟากตะวันตก นายทองสุกให้พระยาธิเบศร์บริรักษ์ผู้เป็นที่เจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช มาขอยอมสวามิภักดิ์ เชิญเสด็จพระราชดำเนินไปยังจวน พระเจ้ากรุงธนบุรีพระราชทานทรัพย์เสื้อผ้าต่างๆ แก่นายทองสุก เมื่อถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์แล้ว จึงตั้งให้นายทองสุกเป็นเสนาบดีผู้รักษากรุงเก่าต่อไป

ภายหลัง พระยาวรวงศาธิราชแห่งชุมนุมเจ้าพิมาย ให้ลงมารับนายทองสุกกับมองย่าขึ้นไปเมืองพิมาย สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีจึงขึ้นไปตีชุมนุมเจ้าพิมาย หลังจากนั้นก็ไม่ปรากฏกล่าวถึงนายทองสุกอีกเลย

สังคีติยวงศ์ พงศาวดารเรื่องสังคายนาพระธรรมวินัย ชำระสมัยโดยสมเด็จพระวันรัตน์ วัดพระเชตุพน กล่าวว่า นายทองสุกหนีไป แต่ภายหลังถูกจับได้ โดนฆ่าพร้อมด้วยญาติมิตร

พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน และพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ซึ่งชำระในสมัยหลัง กล่าวว่า นายทองสุกสู้จนตัวตายภายในค่ายโพธิ์สามต้น แต่มองย่าพาพรรคพวกหนีไปหาพระยาวรวงศาธิราช ชุมนุมเจ้าพิมาย

ในวัฒนธรรมสมัยนิยม

มีนักแสดงผู้รับบท นายทองสุก ได้แก่

• สกล นิลศรี จากภาพยนตร์เรื่อง ศึกบางระจัน (2509)
• ทนงศักดิ์ ภักดีเทวา จากละครเรื่อง บางระจัน (2523)
• วิศิษฐ์ ยุติยงค์ จากละครเรื่อง ทหารเสือพระเจ้าตาก (2527) และ สายโลหิต (2529)
• จิรกิตติ์ สุวรรณภาพ จากภาพยนตร์เรื่อง บางระจัน (2543) และ บางระจัน 2 (2553)
• ธนะชัย นิลฉ่ำ จากละครเรื่อง อตีตา (2544)
• สิรคุปต์ เมทะนี จากละครเรื่อง สายโลหิต (2546)
• ไชยา สุดใจดี จากละครเรื่อง ฟ้าใหม่ (2547)
• สมเจตน์ สอาด จากละครเรื่อง ตากสินมหาราช (2550)
• ธานินทร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา จากรายการสารคดีเรื่อง เรื่องเล่า 9 แผ่นดิน ตอน เบิกฟ้าราชธานีไทย (2552)
• เรืองศักดิ์ ลอยชูศักดิ์ จากละครเรื่อง บางระจัน (2558)
• ทนงศักดิ์ ศุภการ จากละครเรื่อง อตีตา (2559)
• ไพฑูรย์ ส่งอุบล จากละครเรื่อง หนึ่งด้าวฟ้าเดียว (2561)
• พลกฤษณ์ จักรสุวรรณ จากละครเรื่อง สายโลหิต (2561)

อ้างอิง

1. https://vajirayana.org/พระราชวิจารณ์-จดหมายเหตุความทรงจำ/จดหมายเหตุ-ตั้งแต่กรุงเก่าเสียแล้ว-เจ้าตากมาตั้งเมืองธนบูรี
2. นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2540). การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี. สำนักพิมพ์มติชน. หน้า 138
3. นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2540). การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี. สำนักพิมพ์มติชน. หน้า 140-141
4. พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), จดหมายรายวันทัพ, อภินิหารบรรพบุรุษ และเอกสารอื่น. กรุงเทพฯ : ศรีปัญญา, 2551. ISBN 978-974-342-931-6.
5. ศานติ ภักดีคำ. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ตรวจสอบชำระจากเอกสารตัวเขียน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง, 2558. 558 หน้า. หน้า (35)-(50). ISBN 978-616-92351-0-1 [จัดพิมพ์โดยเสด็จพระราชกุศลในการพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร ป.ธ.๔)].