จักรพรรดิไทโช

สมเด็จพระจักรพรรดิโยชิฮิโตะ (ญี่ปุ่น: 嘉仁; โรมาจิ: Yoshihito) พระสมัญญานามว่า จักรพรรดิไทโช (ญี่ปุ่น: 大正天皇; โรมาจิ: Taishō-tennō; 31 สิงหาคม ค.ศ. 1879 – 25 ธันวาคม ค.ศ. 1926) เป็นจักรพรรดิญี่ปุ่นพระองค์ที่ 123 และเป็นพระองค์ที่ 2 ที่ปกครองจักรวรรดิญี่ปุ่น

จักรพรรดิไทโช
จักรพรรดิญี่ปุ่น
ครองราชย์	30 กรกฎาคม พ.ศ. 2455 - 25 ธันวาคม พ.ศ. 2469 (14 ปี 4 เดือน 25 วัน)
พิธีขึ้น	10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2458 พระราชวังหลวงเกียวโต
ก่อนหน้า	จักรพรรดิเมจิ
ถัดไป	จักรพรรดิโชวะ
พระราชสมภพ	31 สิงหาคม พ.ศ. 2422 พระราชวังโทงู อากาซากะ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น โยชิฮิโตะ (嘉仁)
สวรรคต	25 ธันวาคม พ.ศ. 2469 (47 พรรษา) พระตำหนักฮายามะ ฮายามะ จังหวัดคานางาวะ ประเทศญี่ปุ่น
ฝังพระศพ	8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2470 สุสานหลวงมุซะชิ เมืองฮาจิโอจิ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น
จักรพรรดินี	ซะดะโกะ คุโจ ต่อมาคือจักรพรรดินีเทเม อภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2443
พระราชบุตร	จักรพรรดิโชวะ เจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ เจ้าชายโนบูฮิโตะ ทากามัตสึโนะมิยะ เจ้าชายทากาฮิโตะ มิกาซะโนะมิยะ
รัชศก ไทโช: 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2455 – 25 ธันวาคม พ.ศ. 2469 พระสมัญญานาม จักรพรรดิไทโช (大正天皇) ถวายเมื่อวันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2470
พระราชบิดา	จักรพรรดิเมจิ
พระราชมารดา	พระสนมนารูโกะ
ลายพระอภิไธย

พระราชประวัติ

สมเด็จพระจักรพรรดิไทโชมีพระนามจริงว่า เจ้าชายโยชิฮิโตะ เสด็จพระราชสมภพที่พระราชวังอโอยามะ กรุงโตเกียว เป็นพระราชโอรสในจักรพรรดิเมจิ ที่พระราชสมภพแต่พระสนมนารูโกะ เนื่องจากเป็นพระราชโอรสพระองค์เดียว ทำให้พระองค์ได้รับการอภิบาลจากจักรพรรดินีโชเก็ง พระอัครมเหสี ภายหลังประสูติได้ 6 วัน ทรงได้รับราชทินนามเป็น ฮารุโนะมิยะ (明宮) เมื่อวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2422 เจ้าฮารุมีพระวรกายอ่อนแอมาตั้งแต่ประสูติ ด้วยสาเหตุทางพันธุกรรมจากพระราชบิดา ก่อนหน้าที่พระองค์จะประสูติ พระเชษฐาและพระเชษฐภคินีของพระองค์ได้สิ้นพระชนม์ไปก่อนถึง 4 พระองค์ โดย 2 พระองค์แท้งในครรภ์และ 2 พระองค์สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ทารก

จักรพรรดิเมจิและจักรพรรดินีโชเก็งและมกุฎราชกุมารโยชิฮิโตะ พร้อมด้วยเหล่าพระสนม ที่สวนอะซุกะยะมะ

เมื่อพระองค์พระชนมายุได้ 5 พรรษา พระองค์ต้องประทับอยู่ที่พระราชวังอะโอะยะมะอย่างสันโดษกับเหล่าข้าราชบริพาร ในแต่ละวันพระองค์ทรงเรียนหนังสือในวิชา การอ่านเขียน, คณิตศาสตร์ และศีลธรรมในช่วงเช้า และกีฬาในช่วงบ่าย แต่พัฒนาการของพระองค์ดำเนินอย่างช้ามาก เนื่องจากพระพลานามัยที่ไม่แข็งแรงและประชวรบ่อย ในปี พ.ศ. 2429 พระองค์เข้ารับการเรียนการสอนร่วมกับเพื่อนร่วมห้องราว 15-20 คนที่ถูกคัดสรรมาจากบรรดาบุตรหลานของเจ้านายชั้นอนุวงศ์และขุนนาง

พระองค์ได้รับประกาศเป็นรัชทายาทเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2430 ในวันคล้ายวันพระประสูติครบ 8 ปีของพระองค์ โดยทรงรับการสถาปนาขึ้นเป็นมกุฎราชกุมารอย่างเป็นทางการในวันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2430

ชีวิตส่วนพระองค์

เจ้าชายโยชิฮิโตะ อภิเษกสมรสกับซาดาโกะ คูโจ ต่อมาภายหลังได้รับการสถาปนาเป็นจักรพรรดินีเทเม ซึ่งเป็นพระธิดาในมิชิทะกะ คุโจ ซึ่งเป็นคนจากวงศ์ตระกูลฟุจิวะระ มีพระโอรสธิดาทั้งหมด 4 พระองค์

พระราชบุตร

พระนาม	ประสูติ	อภิเษกสมรส		พระบุตร
จักรพรรดิโชวะ	29 เมษายน พ.ศ. 2444 สวรรคต 7 มกราคม 2532	26 มกราคม พ.ศ. 2467	จักรพรรดินีโคจุง	ชิเงโกะ ฮิงาชิกูนิ เจ้าหญิงซาจิโกะ ฮิซะโนะมิยะ คาซูโกะ ทากัตสึกาซะ อัตสึโกะ อิเกดะ สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ เจ้าชายมาซาฮิโตะ ฮิตาจิโนมิยะ ทากาโกะ ชิมาซุ
เจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ	25 มิถุนายน พ.ศ. 2445 สิ้นพระชนม์ 4 มกราคม 2496	28 กันยายน พ.ศ. 2471	เซ็ตสึโกะ มัตสึไดระ
เจ้าชายโนบูฮิโตะ ทากามัตสึโนะมิยะ	3 มกราคม พ.ศ. 2448 สิ้นพระชนม์ 3 กุมภาพันธ์ 2530	4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2473	คิกูโกะ โทกูงาวะ
เจ้าชายทากาฮิโตะ มิกาซะโนะมิยะ	2 พ.ศ. 2458 สิ้นพระชนม์ 27 ตุลาคม 2559	22 ตุลาคม พ.ศ. 2484	ยูริโกะ ทากางิ	ยาซูโกะ โคโนเอะ เจ้าชายโทโมฮิโตะแห่งมิกาซะ เจ้าชายโยชิฮิโตะ คัตสึระโนะมิยะ มาซาโกะ เซ็ง เจ้าชายโนริฮิโตะ ทากามาโดโนมิยะ

สวรรคต

ต้นเดือนธันวาคม พ.ศ. 2469 มีประกาศว่าจักรพรรดิไทโชประชวรด้วยอาการพระปับผาสะบวม และสวรรคตลงด้วยอาการพระหทัยวาย ในเวลา 01.25 น. ของวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2469 ที่พระราชวังฮะยะมะ จังหวัดคะนะกะวะ พระองค์ได้รับการขนานนามว่า จักรพรรดิองค์แรกแห่งโตเกียว

พระราชอิสริยยศ

ธรรมเนียมพระยศของ สมเด็จพระจักรพรรดิโยชิฮิโตะ
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูล	เท็นโนเฮกะ (天皇陛下)
การขานรับ	เฮกะ

• 31 สิงหาคม 1879 – 6 กันยายน 1879: เจ้าชายโยชิฮิโตะ
• 6 กันยายน 1879 – 3 พฤศจิกายน 1888: เจ้าชายโยชิฮิโตะ ฮารุโนะมิยะ
• 3 พฤศจิกายน 1888 – 30 กรกฎาคม 1912: มกุฏราชกุมารโยชิฮิโตะ
• 30 กรกฎาคม 1912 – 25 ธันวาคม 1926: สมเด็จพระจักรพรรดิ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)

อ้างอิง

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ จักรพรรดิไทโช

1. Seidensticker, Edward. (1990). Tokyo Rising, p. 18.

ก่อนหน้า		จักรพรรดิไทโช		ถัดไป
จักรพรรดิเมจิ		จักรพรรดิญี่ปุ่น (พ.ศ. 2455 - พ.ศ. 2469)		จักรพรรดิโชวะ
เจ้าชายมุสึฮิโตะ ภายหลังคือ จักรพรรดิเมจิ		มกุฎราชกุมารแห่งญี่ปุ่น (พ.ศ. 2403 - พ.ศ. 2455)		เจ้าชายฮิโระฮิโตะ ภายหลังคือ จักรพรรดิโชวะ