จอร์โจ วาซารี

จอร์โจ วาซารี (อิตาลี: Giorgio Vasari) (30 กรกฎาคม ค.ศ. 1511 - 27 มิถุนายน ค.ศ. 1574) เป็นสถาปนิกและจิตรกรชาวอิตาลี ผลงานที่ทำให้เขามีชื่อเสียงมากที่สุดคืองานบันทึก ประวัติชีวิตและงานของศิลปินอิตาลีก่อนหน้าและร่วมสมัยในชื่อ “ชีวิตจิตรกร, ประติมากร, และสถาปนิกผู้ดีเด่น” (หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า “ชีวิตศิลปิน” (The Vite)) ซึ่งเป็นงานที่ยังมีการอ้างอิงกันในการเขียนประวัติชีวิตศิลปินหรือการวิจัยจิตรกรรมและประติมากรรมกันอยู่จนทุกวันนี้

จอร์โจ วาซารี
จอร์โจ วาซารี
เกิด	30 กรกฎาคม ค.ศ. 1511 เมืองอาเรซโซ แคว้นตอสคานา อิตาลี
เสียชีวิต	27 มิถุนายน ปี ค.ศ. 1574 ฟลอเรนซ์, อิตาลี
สัญชาติ	อิตาลี
อาชีพ	สถาปนิก, จิตรกร, นักเขียน

ประวัติ

ส่วนตกแต่งภายในของโบสถ์แห่งเมืองฟลอเรนซ์

วาซารีเกิดที่เมืองอาเรซโซในแคว้นตอสคานา ในวัยเด็กได้เล่าเรียนกับจิตรกรเลื่องชื่อผู้มีความสามารถในการเขียนภาพลงบนกระจก (stained glass) นามว่า กูลเยลโม ดา มาร์ซีลยา (Guglielmo da Marsiglia) เมื่ออายุได้สิบหกปี พระคาร์ดินัลซิลวีโอ ปาสเซอรินีได้ส่งจอร์โจไปเล่าเรียนที่ฟลอเรนซ์ โดยได้มีโอกาสเล่าเรียนกับอันเดรอา เดล ซาร์โต รอสโซ ฟีออเรนตีโน (Rosso Fiorentino) และจาโคโป ปอนตอร์โม ในอีกด้านเขาก็ได้ พบกับมีเกลันเจโล บัวนาร์โรตี (Michelangelo) ผู้ซึ่งกลายมาเป็นผู้ที่มีอิทธิพลอย่างมากต่องานของวาซารี

ในปี ค.ศ. 1529 เขาได้มีโอกาสไปเที่ยวโรม ได้มีโอกาสเรียนรู้เกี่ยวกับงานของราฟาเอล และงานประเภทเรอเนซองซ์ยุคทองแบบโรมัน (Roman High Renaissance) วาซารีได้รับงานจากสมาชิกตระกูลเมดิชิ อย่างต่อเนื่อง ทั้งกลุ่มที่พำนักอยู่ในกรุงโรมและฟลอเรนซ์ นอกจากนี้เขายังได้มีโอกาสทำงานในเมืองเนเปิลส์ (Naples) อาเรซโซ (Arezzo) และอีกหลาย ๆ แห่ง ภาพเขียนหลายภาพของเขายังคงอยู่ โดยงานชิ้นที่สำคัญที่สุด คือ อยู่ที่พระราชวังเวกกีโอ (Palazzo Vecchio) ในเมืองฟลอเรนซ์ ซึ่งเป็นที่ที่เขาและลูกศิษย์ได้ใช้เวลาทำงานอยู่ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1555 เขายังได้มีโอกาสช่วยตกแต่งภายในให้กับห้องพักของฟรานเชสโกที่ 1 (Studiolo of Francesco I) พระราชวังแห่งนี้ ซึ่งปัจจุบันได้ถูกฟื้นฟูให้กลับไปอยุ่ในสภาพเก่าแล้ว นอกจากวาซารีจะเป็นศิลปินและสถาปนิกที่มีความสามารถแล้ว ยังได้รับการยกย่องในฐานะผู้จัดการงานศิลปะขนาดใหญ่ที่มีประสิทธิภาพ (director of artistic productions)

The Castration of Uranus: ภาพเขียนเฟรสโกโดย วาซารี และ Cristofano Gherardi (ค.ศ. 1560, Sala di Cosimo I พระราชวังเวกกีโอ ฟลอเรนซ์)

ในฐานะสถาปนิก วาซารีประสบความสำเร็จมากกว่าในฐานะจิตรกรทางเดิน (loggia) ระหว่างวังอุฟฟีซี (Palazzo degli Uffizi) มีการนำสายตาของผู้เดินไปสู่ปราสาทอีกด้าน เป็นงานออกแบบเมือง (urban design) ที่สำคัญมากของยุคนั้น ในฟลอเรนซ์ วาซารีได้ออกแบบทางเดินเชื่อมปราสาทอุฟฟีซีกับวังปิตตี (Pitti Palace) ปัจจุบันส่วนนี้เรียกกว่า โถงวาซารี (Vasari Corridor) เพื่อเป็นเกียรติแก่เขา นอกจากนี้เขายังได้ทำงานอนุรักษ์ฟื้นฟู (renovation) โบสถ์จากยุคกลางห้าแห่ง

วาซารีได้ทำงานมากมายและกลายเป็นผู้ที่มีทรัพย์สินเป็นจำนวนมาก ในปี ค.ศ. 1547 เขาได้สร้างบ้านในเมือง อาเรซโซ (ปัจจุบันกลายเป็นพิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับวาซารี) ในช่วงบั้นปลายของชีวิตเขาได้เข้าไปสู่การเมือง ได้รับเลือกเป็นสมาชิกสภาบริหารเมือง (municipal council) และได้รับตำแหน่งปกครองระดับสูงในเวลาต่อมา (supreme office)

ในปี ค.ศ. 1563 วาซารีได้ร่วมก่อตั้งสถาบันการออกแบบ (Accademia del Disegno) ในเมืองฟลอเรนซ์ [ปัจจุบันคือ สถาบันวิจิตรศิลป์แห่งฟลอเรนซ์ (Accademia di Belle Arti Firenze)] โดยมีผู้ร่วมก่อตั้งคือ มกุฎราชกุมารและมีเกลันเจโล มีสมาชิกที่เป็นศิลปิน 36

วาซารีเสียชีวิตในเมืองฟลอเรนซ์ เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน ปี ค.ศ. 1574

อ้างอิง

• The Lives of the Artists (Oxford World's Classics). Oxford University Press, 1998. ISBN 0-19-283410-X
• Lives of the Painters, Sculptors and Architects, Volumes I and II. Everyman's Library, 1996. ISBN 0-679-45101-3
• Vasari on Technique. Dover Publications, 1980. ISBN 0-486-20717-X
• Life of Michelangelo. Alba House, 2003. ISBN 0-8189-0935-8
• ประวัติของวาซารี และงานวิเคราะห์ผลงานสี่ชิ้นของเขา เก็บถาวร 2007-02-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
• ประวัติวาซารี เก็บถาวร 2008-04-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ จอร์โจ วาซารี

• “Giorgio Vasari's Lives of the Artists.” เก็บถาวร 2010-12-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เว็บไซต์ สร้างโดย เอเดรียน เดแองเจลลิส (อังกฤษ)
• “Le Vite." 1550 Unabridged, (อิตาลี)
• “Stories Of The Italian Artists From Vasari.” แปลโดย อี แอล ซีลี เมื่อปี ค.ศ. 1908 (อังกฤษ)
• Le Vite - Edizioni Giuntina e Torrentiniana เก็บถาวร 2006-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Gli artisti principali citati dal Vasari nelle "Vite" (elenco) เก็บถาวร 2020-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน