ข้าวเหนียว

ข้าวเหนียว (ชื่อวิทยาศาสตร์: Oryza sativa var. glutinosa) ข้าวเหนียวเป็นข้าวที่เก่าแก่ที่สุดที่ปลูกในประเทศไทย โดยมีการค้นพบหลักฐานที่บ่งชี้ว่ามีการปลูกข้าวเหนียวมาตั้งแต่ 5,500 ปีก่อนเป็นข้าวที่มีลักษณะเด่นคือการติดกันเหมือนกาวของเมล็ดข้าวที่สุกแล้ว เมล็ดมีลักษณะเรียวเล็กคล้ายเขี้ยวงู ปลูกมากทางภาคอีสานของประเทศไทยและ ประเทศลาว

ข้าวเหนียวเมล็ดสั้นจากประเทศเกาหลี

ข้าวเหนียวเมล็ดยาวจากประเทศไทย

ข้าวเหนียว, นึ่ง

คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 g
พลังงาน	230 กิโลแคลอรี (960 กิโลจูล)
คาร์โบไฮเดรต	51.8 g
น้ำตาล	0.1 ก.
ไขมัน	0.60 g
โปรตีน	4.10 g
หน่วย μg = ไมโครกรัม • mg = มิลลิกรัม IU = หน่วยสากล
ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่ แหล่งที่มา: ตารางแสดงคุณค่าทางโภชนาการของอาหารไทย สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข

ข้าวเหนียวเป็นที่นิยมบริโภคอย่างกว้างขวางในประเทศ และเป็นอาหารหลักของประชากรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ นอกจากการบริโภคโดยตรงแล้วยังมีการนำข้าวเหนียวมาเป็นวัตถุดิบในการผลิตสุราพื้นเมือง การผลิตแป้งข้าวเหนียวเพื่ออุตสาหกรรมอาหารและขนมขบเคี้ยว

คนอีสานในวัฒนธรรมลาว กินข้าวเหนียวตั้งแต่หลายพันปีมาแล้ว สืบเนื่องถึงปัจจุบัน เช่นเดียวกับคนภาคเหนือ (ในวัฒนธรรมลาว เช่นกัน) เรียก ข้าวนึ่ง จึงมีคําเรียกอย่างดูถูกว่า “ลาวข้าวเหนียว” และ “ลาวข้าวนึ่ง” แต่ปัจจุบัน ข้าวเหนียวหรือข้าวนึ่ง กลายเป็นอาหารยอดนิยม ข้าวเหนียวมีบทบาทในพิธีกรรมต่างๆ เช่น งานแต่งงาน (ที่ภาคใต้เรียกว่า "กินเหนียว") และงานบุญต่างๆ

ข้าวเหนียวมี 2 สี คือ สีขาวและสีดำ (คนเหนือเรียกว่า"ข้าวก่ำ") แต่ข้าวเหนียวดำจะมีสารอาหาร ที่เป็นประโยชน์มากกว่าข้าวเหนียวขาว สารอาหารที่ว่า คือ “โอพีซี" (OPC) มีสรรพคุณช่วยชะลอการแก่ก่อนวัย และความเสื่อม ถอยของร่างกาย โดยสารโอพีซีที่พบในข้าวเหนียวดำ เป็นสารชนิดเดียวกับสารสกัดที่ได้ จากองุ่นดำองุ่นแดง เปลือกสน

อ้างอิง

1. สุจิตต์วงษ์เทศ. ""ข้าวเหนียว" อาหารหลักเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย". มติชนสุดสัปดาห์. สืบค้นเมื่อ 2025-07-13.
2. customerservice (2023-08-15). "ทำไมข้าวเหนียวถึงเหนียว?". Thamm Culture. สืบค้นเมื่อ 2025-07-13.
3. "รู้ลึกเรื่อง 'ข้าวเหนียว'". posttoday. 2020-07-21. สืบค้นเมื่อ 2025-07-13.
4. gabby (2023-04-27). "The history of sticky rice". Tilda Rice UK (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). สืบค้นเมื่อ 2025-07-13.
5. Neng (2022-07-02). "ข้าวเหนียว พันธุ์ข้าวเก่าแก่ของสุวรรณภูมิ ข้าวที่คนทั่วไปกินกัน". สืบค้นเมื่อ 2025-07-13.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ข้าวเหนียว