การประกาศสงคราม

การประกาศสงคราม คือคำประกาศอย่างเป็นทางการ กระทำโดยชาติใดชาติหนึ่งเพื่อแสดงว่าสถานะทางกฎหมายของการสู้รบระหว่างประเทศได้เกิดขึ้นแล้ว

แฟรงคลิน ดี. รูสเวลต์ ประธานาธิบดีสหรัฐ ลงนามในการประกาศสงครามต่อจักรวรรดิญี่ปุ่นเมื่อ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2484 หลังเกิดการโจมตีที่อ่าวเพิร์ลฮาร์เบอร์

ประวัติ

ข้อกำหนดว่าต้องมีการประกาศสงครามเสียก่อนจึงเริ่มรบกันได้ เป็นพันธกรณีระหว่างประเทศซึ่งกำหนดไว้ในอนุสัญญากรุงเฮก (Hague Conventions) เมื่อปี พ.ศ. 2450 (ค.ศ. 1907) บางประเทศก็ให้สัตยาบันในอนุสัญญานี้ ขณะที่อีกหลายประเทศก็ไม่ให้สัตยาบัน การประกาศสงครามนอกจากจะแจ้งให้ประเทศคู่สงครามได้ทราบแล้ว ยังมีจุดมุ่งหมายเพื่อแจ้งต่อประเทศเป็นกลางให้ทราบถึงสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป นอกจากนี้อาจมีการระบุในประกาศสงครามถึงการนำอำนาจสำหรับสถานการณ์ฉุกเฉินมาใช้ เป็นต้น

การสู้รบของทหารสหรัฐฯ ที่เกิดหลังสงครามโลกครั้งที่สอง เช่น สงครามเกาหลีและสงครามเวียดนาม ไม่ได้มีการประกาศสงครามแต่อย่างใด โดยหลีกเลี่ยงไปใช้คำอธิบายว่าเป็นปฏิบัติการเชิงรับเพื่อป้องกันตนเองหรือรักษาความสงบ

ประเทศไทยประกาศสงคราม

ในสงครามอังกฤษ-สยาม ประเทศสยาม (อาณาจักรอยุธยา) เคยประกาศสงครามต่อบริษัทอินเดียตะวันออก (อังกฤษ) เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2230

ในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ประเทศสยามเคยประกาศสงครามต่อเยอรมนีและออสเตรีย-ฮังการีเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2460

ในสงครามฝรั่งเศส-ไทย (กรณีพิพาทอินโดจีน) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสงครามโลกครั้งที่สอง ประเทศไทยเคยประกาศสงครามต่อฝรั่งเศสเมื่อวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2484

วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ:

ประกาศสงครามต่อบริเตนใหญ่และสหรัฐอเมริกา ลงวันที่ 25 มกราคม 2485

ในสงครามมหาเอเชียบูรพา ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสงครามโลกครั้งที่สอง ประเทศไทยเคยประกาศสงครามต่อสหราชอาณาจักรและสหรัฐเมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 แต่หลังสงครามสิ้นสุด วันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2488 ไทยประกาศว่าการประกาศสงครามดังกล่าวเป็นโมฆะโดยจะเห็นได้จากมีขบวนการเสรีไทยได้ร่วมมือกับฝ่ายพันธมิตรเพื่อต่อต้านญี่ปุ่น และการประกาศสงครามดังกล่าวไม่ใช่เจตนาที่แท้จริงของคนไทย

รายชื่อวันที่ประกาศสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง

วันที่	ชาติประกาศ	ชาติเป้าหมาย
28 กรกฎาคม ค.ศ. 1914	ออสเตรีย-ฮังการี	เซอร์เบีย
1 สิงหาคม ค.ศ. 1914	เยอรมนี	รัสเซีย
3 สิงหาคม ค.ศ. 1914		เบลเยียม
		ฝรั่งเศส
4 สิงหาคม ค.ศ. 1914	จักรวรรดิบริติช	เยอรมนี
5 สิงหาคม ค.ศ. 1914	มอนเตเนโกร	ออสเตรีย-ฮังการี
6 สิงหาคม ค.ศ. 1914	ออสเตรีย-ฮังการี	รัสเซีย
	เซอร์เบีย	เยอรมนี
8 สิงหาคม ค.ศ. 1914	มอนเตเนโกร
12 สิงหาคม ค.ศ. 1914	จักรวรรดิบริติช	ออสเตรีย-ฮังการี
	ฝรั่งเศส
23 สิงหาคม ค.ศ. 1914	ญี่ปุ่น	เยอรมนี
25 สิงหาคม ค.ศ. 1914		ออสเตรีย-ฮังการี
28 สิงหาคม ค.ศ. 1914	ออสเตรีย-ฮังการี	เบลเยียม
1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1914	รัสเซีย	จักรวรรดิออตโตมัน
5 พฤศจิกายน ค.ศ. 1914	ฝรั่งเศส
	จักรวรรดิบริติช
11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1914	จักรวรรดิออตโตมัน	รัสเซีย
		ญี่ปุ่น
		จักรวรรดิบริติช
2 ธันวาคม ค.ศ. 1914	เซอร์เบีย	จักรวรรดิออตโตมัน
3 ธันวาคม ค.ศ. 1914	มอนเตเนโกร
5 ธันวาคม ค.ศ. 1914	ญี่ปุ่น
23 พฤษภาคม ค.ศ. 1915	อิตาลี	ออสเตรีย-ฮังการี
21 สิงหาคม ค.ศ. 1915		จักรวรรดิออตโตมัน
28 สิงหาคม ค.ศ. 1915		เยอรมนี
14 ตุลาคม ค.ศ. 1915	บัลแกเรีย	เซอร์เบีย
15 ตุลาคม ค.ศ. 1915	จักรวรรดิบริติช	บัลแกเรีย
	มอนเตเนโกร
16 ตุลาคม ค.ศ. 1915	ญี่ปุ่น
	ฝรั่งเศส
19 ตุลาคม ค.ศ. 1915	อิตาลี
	รัสเซีย
9 มีนาคม ค.ศ. 1916	เยอรมนี	โปรตุเกส
15 มีนาคม ค.ศ. 1916	ออสเตรีย-ฮังการี
28 สิงหาคม ค.ศ. 1916	โรมาเนีย	ออสเตรีย-ฮังการี
	เยอรมนี	โรมาเนีย
30 สิงหาคม ค.ศ. 1916	จักรวรรดิออตโตมัน
1 กันยายน ค.ศ. 1916	บัลแกเรีย
6 เมษายน ค.ศ. 1917	สหรัฐ	เยอรมนี
7 เมษายน ค.ศ. 1917	ปานามา
	คิวบา
27 มิถุนายน ค.ศ. 1917	กรีซ	ออสเตรีย-ฮังการี
		เยอรมนี
		บัลแกเรีย
		จักรวรรดิออตโตมัน
22 กรกฎาคม ค.ศ. 1917	สยาม	ออสเตรีย-ฮังการี
22 กรกฎาคม ค.ศ. 1917		เยอรมนี
4 สิงหาคม ค.ศ. 1917	ไลบีเรีย
14 สิงหาคม ค.ศ. 1917	จีน	ออสเตรีย-ฮังการี
14 สิงหาคม ค.ศ. 1917		เยอรมนี
26 ตุลาคม ค.ศ. 1917	บราซิล
7 ธันวาคม ค.ศ. 1917	สหรัฐ	ออสเตรีย-ฮังการี
10 ธันวาคม ค.ศ. 1917	ปานามา
23 เมษายน ค.ศ. 1918	กัวเตมาลา	เยอรมนี
6 พฤษภาคม ค.ศ. 1918	นิการากัว	ออสเตรีย-ฮังการี
6 พฤษภาคม ค.ศ. 1918		เยอรมนี
23 พฤษภาคม ค.ศ. 1918	คอสตาริกา
12 กรกฎาคม ค.ศ. 1918	เฮติ
19 กรกฎาคม ค.ศ. 1918	ฮอนดูรัส

รายชื่อวันที่ประกาศสงครามโลกครั้งที่สอง

วันที่	ชาติประกาศ	ชาติเป้าหมาย
1939-09-01	ไรช์เยอรมัน	Poland
1939-09-01	สาธารณรัฐสโลวักที่ 1	Poland
1939-09-03	สหราชอาณาจักร  ฝรั่งเศส	ไรช์เยอรมัน
1939-09-03	ออสเตรเลีย  นิวซีแลนด์	ไรช์เยอรมัน
1939-09-04	Nepal	ไรช์เยอรมัน
1939-09-06	South Africa	ไรช์เยอรมัน
1939-09-10	Bahrain  แคนาดา Oman	ไรช์เยอรมัน
1939-09-17	สหภาพโซเวียต	Poland
1939-11-30	สหภาพโซเวียต	ฟินแลนด์
1940-04-09	ไรช์เยอรมัน	เดนมาร์ก  นอร์เวย์
1940-04-12	United Kingdom	Faroe Islands
1940-05-10	ไรช์เยอรมัน	เบลเยียม  เนเธอร์แลนด์
1940-05-10	ไรช์เยอรมัน	ลักเซมเบิร์ก
1940-05-10	สหราชอาณาจักร	Iceland
1940-06-10	Italy	France  สหราชอาณาจักร
1940-06-10	แคนาดา	Italy
1940-06-11	South Africa  ออสเตรเลีย  นิวซีแลนด์	Italy
1940-06-11	France	Italy
1940-06-16	สหภาพโซเวียต	ลิทัวเนีย
1940-06-17	สหภาพโซเวียต	เอสโตเนีย  ลัตเวีย
1940-06-25	สหราชอาณาจักร	Vichy France
1940-09-09	Italy	Egypt
1940-09-22	ญี่ปุ่น	Vichy France
1940-09-23	Free France  ออสเตรเลีย	Vichy France
1940-10-??	ไทย	Vichy France
1940-10-28	อิตาลี	Greece
1941-02-05	Free France	Italy
1941-04-06	ไรช์เยอรมัน	Greece
1941-04-06	ไรช์เยอรมัน Bulgaria	Yugoslavia
1941-04-06	Italy Hungary	Yugoslavia
1941-04-14	Nazi Germany	Egypt
1941-05-02	United Kingdom	Iraq
1941-06-08	Free France	ไรช์เยอรมัน
1941-06-22	ไรช์เยอรมัน Italy Romania	สหภาพโซเวียต
1941-06-22	Tuva	ไรช์เยอรมัน
1941-06-25	ฟินแลนด์	สหภาพโซเวียต
1941-06-27	Hungary	สหภาพโซเวียต
1941-08-25	สหภาพโซเวียต  สหราชอาณาจักร  ออสเตรเลีย	Iran
1941-12-06	สหราชอาณาจักร	ฟินแลนด์
1941-12-07	สหราชอาณาจักร	Romania Hungary
1941-12-07	ญี่ปุ่น	สหรัฐ  สหราชอาณาจักร
1941-12-07	แคนาดา  ออสเตรเลีย  นิวซีแลนด์	ญี่ปุ่น  ฟินแลนด์ Romania Hungary
1941-12-07	สหราชอาณาจักร	Romania  ฟินแลนด์ Hungary
1941-12-07	ปานามา	ญี่ปุ่น
1941-12-08	สหรัฐ  สหราชอาณาจักร  ออสเตรเลีย เครือรัฐฟิลิปปินส์  คอสตาริกา  สาธารณรัฐโดมินิกัน  เอลซัลวาดอร์  กัวเตมาลา  เฮติ  ฮอนดูรัส  เนเธอร์แลนด์  นิวซีแลนด์  นิการากัว	ญี่ปุ่น
1941-12-08	South Africa	ญี่ปุ่น
1941-12-08	จีน	Italy  ญี่ปุ่น
1941-12-08	Mongolia	ไรช์เยอรมัน
1941-12-09	ออสเตรเลีย  นิวซีแลนด์	ญี่ปุ่น
1941-12-11	ไรช์เยอรมัน Italy	สหรัฐ
1941-12-11	สหรัฐ	ไรช์เยอรมัน Italy
1941-12-11	Poland (in-exile)	ญี่ปุ่น
1941-12-12	Romania Bulgaria	สหรัฐ  สหราชอาณาจักร
1941-12-12	ออสเตรเลีย  เนเธอร์แลนด์	Portugal
1941-12-13	สหราชอาณาจักร  นิวซีแลนด์ South Africa	Bulgaria
1941-12-13	Hungary	สหรัฐ
1941-12-14	Independent State of Croatia	สหรัฐ  สหราชอาณาจักร
1941-12-16	Czechoslovakia (In-exile)	ไรช์เยอรมัน Italy  ฟินแลนด์ Romania Hungary Japan Bulgaria Independent State of Croatia
1941-12-17	Albania	สหรัฐ
1941-12-19	นิการากัว	Bulgaria Hungary Romania
1941-12-20	เบลเยียม	ญี่ปุ่น
1942-01-01	United Nations	Axis Powers
1942-01-06	ออสเตรเลีย	Bulgaria
1942-01-16	Iraq	ไรช์เยอรมัน Italy  ญี่ปุ่น
1942-01-25	ไทย	สหราชอาณาจักร  สหรัฐ
1942-01-25	สหราชอาณาจักร  นิวซีแลนด์ South Africa	ไทย
1942-02-19	ญี่ปุ่น	Portugal
1942-03-02	ออสเตรเลีย	ไทย
1942-05-05	South Africa Netherlands (in-exile) Poland	Vichy France
1942-05-05	United Kingdom Northern Rhodesia Southern Rhodesia South Africa Tanganyika Belgian Congo	Vichy France  ญี่ปุ่น
1942-05-22	เม็กซิโก	ไรช์เยอรมัน Italy  ญี่ปุ่น
1942-08-22	Brazil	ไรช์เยอรมัน Italy
1942-11-08	United States Canada	Vichy France
1942-11-10	Nazi Germany Italy	Vichy France
1942-12-14	Ethiopia	ไรช์เยอรมัน Italy  ญี่ปุ่น
1943-09-01	China Regime of Wang Jingwei	Allied Powers
1943-04-02	โบลิเวีย	Axis powers
1943-09-09	Iran	ไรช์เยอรมัน
1943-10-13	Italy	ไรช์เยอรมัน
1943-11-26	Colombia	ไรช์เยอรมัน
1944-01-17	Free France	Italian Social Republic
1944-01-27	Liberia	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1944-06-06	France	Nazi Germany
1944-07-25	France	ญี่ปุ่น
1944-08-25	Romania	ไรช์เยอรมัน Hungary
1944-09-05	สหภาพโซเวียต	Bulgaria
1944-09-08	Bulgaria	ไรช์เยอรมัน
1944-09-15	ไรช์เยอรมัน	ฟินแลนด์
1944-09-23	สาธารณรัฐฟิลิปปินส์	สหรัฐ  สหราชอาณาจักร
1944-12-31	Hungary	ไรช์เยอรมัน
1945-02-02	เอกวาดอร์	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-02-07	อาร์เจนตินา  ปารากวัย	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-02-15	Venezuela  อุรุกวัย	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-02-21	ซานมารีโน	ไรช์เยอรมัน
1945-02-23	ตุรกี	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-02-24	Egypt	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-02-26	Syria  เลบานอน	ไรช์เยอรมัน  ญี่ปุ่น
1945-04-01	ซาอุดีอาระเบีย	ญี่ปุ่น
1945-04-03	ฟินแลนด์	ไรช์เยอรมัน
1945-04-11	ชิลี	Japan
1945-07-06	Brazil	ญี่ปุ่น
1945-07-09	นอร์เวย์	ญี่ปุ่น
1945-07-14	Italy	ญี่ปุ่น
1945-08-08	สหภาพโซเวียต	ญี่ปุ่น
1945-08-10	Mongolia	ญี่ปุ่น

รายชื่อการประกาศสงคราม

• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีของฝรั่งเศส (ค.ศ. 1939)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีของสหราชอาณาจักร (ค.ศ. 1939)
• การประกาศสงครามต่อญี่ปุ่นของสหราชอาณาจักร (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อต้านสหรัฐของเยอรมนี (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อเนเธอร์แลนด์ของเยอรมนี (ค.ศ. 1940)
• การประกาศสงครามต่อสหภาพโซเวียตของเยอรมนี (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อสหรัฐของอิตาลี (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อสหรัฐและจักรวรรดิบริติชของญี่ปุ่น (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อสหราชอาณาจักรและสหรัฐของไทย (ค.ศ. 1942)
• การประกาศสงครามต่อญี่ปุ่นของสหรัฐ (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามตอบโต้เยอรมนีของสหรัฐ (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่ออิตาลีของสหรัฐ (ค.ศ. 1941)
• การประกาศสงครามต่อบัลแกเรียของสหรัฐ (ค.ศ. 1942)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีของแคนาดา (ค.ศ. 1939)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนี อิตาลี และญี่ปุ่นของเม็กซิโก (ค.ศ. 1942)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีและญี่ปุ่นของตุรกี (ค.ศ. 1945)
• เพื่อประชาชนของฉัน (ค.ศ. 1914)
• คำประกาศญิฮาดของออตโตมัน (ค.ศ. 1914)
• การประกาศสงครามตอบโต้เยอรมนีของสหราชอาณาจักร (ค.ศ. 1914)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีของสหรัฐ (ค.ศ. 1917)
• การประกาศสงครามต่อออสเตรีย-ฮังการีของสหรัฐ (ค.ศ. 1917)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีและออสเตรีย-ฮังการีของสยาม (ค.ศ. 1917)
• การประกาศสงครามต่อเยอรมนีของสาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1917)
• การประกาศสงครามต่อสเปนของสหรัฐ (ค.ศ. 1898)
• การประกาศสงครามต่อเม็กซิโกของสหรัฐ (ค.ศ. 1846)
• การประกาศสงครามต่อสหราชอาณาจักรของสหรัฐ (ค.ศ. 1812)
• การประกาศสงครามต่อรัสเซียของฝรั่งเศส (ค.ศ. 1812)
• พระราชกฤษฎีกาเกี่ยวกับการประกาศสงครามต่อต้านมหาอำนาจต่างชาติ (ค.ศ. 1900)
• ความแค้นยิ่งใหญ่เจ็ดประการ (ค.ศ. 1618)
• เริ่มการปฏิบัติการทางทหารพิเศษ (ค.ศ. 2022)

รูปภาพ

สงครามโลกครั้งที่สอง

• แฟรงคลิน ดี. รูสเวลต์ ประธานาธิบดีสหรัฐ ลงนามในการประกาศสงครามต่อนาซีเยอรมนีเมื่อ 11 ธันวาคม ค.ศ. 1941
• แฟรงคลิน ดี. รูสเวลต์ ได้ให้สหรัฐประกาศสงครามต่อญี่ปุ่นในวันที่ 8 ธันวาคม ค.ศ. 1941
• อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ได้ให้เยอรมนีประกาศสงครามต่อสหภาพโซเวียตในวันที่ 22 มิถุนายน ค.ศ. 1941
• อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ได้ให้เยอรมนีประกาศสงครามต่อสหรัฐในวันที่ 11 ธันวาคม ค.ศ. 1941
• เบนิโต มุสโสลินี ได้ให้อิตาลีประกาศสงครามต่อฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สองในวันที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 1940
• ฮิเดกิ โทโจ ได้ให้ญี่ปุ่นประกาศสงครามต่อสหรัฐและจักรวรรดิบริติชในวันที่ 7 ธันวาคม ค.ศ. 1941
• แปลก พิบูลสงคราม ได้ให้ไทยประกาศสงครามต่อสหราชอาณาจักรและสหรัฐในวันที่ 25 มกราคม ค.ศ. 1942
• เจียง ไคเชก ได้ให้จีนประกาศสงครามต่อเยอรมนี อิตาลี และญี่ปุ่นในวันที่ 9 ธันวาคม ค.ศ. 1941
• ฝรั่งเศสได้ประกาศสงครามต่อเยอรมนีในวันที่ 3 กันยายน ค.ศ. 1939
• แคนาดาได้ประกาศสงครามต่อเยอรมนีในวันที่ 10 กันยายน ค.ศ. 1939

สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง

• พระเจ้าจอร์จที่ 5 ได้ให้สหราชอาณาจักรประกาศสงครามต่อเยอรมนีในวันที่ 4 สิงหาคม ค.ศ. 1914
• ประธานาธิบดีวูดโรว์ วิลสัน กล่าวเสนอให้สภาคองเกรสประกาศสงครามต่อเยอรมนีในวันที่ 2 เมษายน ค.ศ. 1917
• สหรัฐได้ประกาศสงครามต่อออสเตรีย-ฮังการีในวันที่ 7 ธันวาคม ค.ศ. 1917
• จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 ได้ให้จักรวรรดิรัสเซียประกาศสงครามต่อจักรวรรดิเยอรมันในวันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ. 1914
• อิตาลีได้ประกาศสงครามต่อฝ่ายมหาอำนาจกลางในวันที่ 23 พฤษภาคม ค.ศ. 1915
• บราซิลได้ประกาศสงครามต่อฝ่ายมหาอำนาจกลางในวันที่ 26 ตุลาคม ค.ศ. 1917
• เยอรมนีได้ประกาศสงครามต่อฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่งในวันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ. 1914
• ออสเตรีย-ฮังการีได้ประกาศสงครามต่อฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่งในวันที่ 28 กรกฎาคม ค.ศ. 1914
• จักรวรรดิออตโตมันได้ประกาศสงครามต่อฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่งในวันที่ 29 ตุลาคม ค.ศ. 1914

ดูเพิ่ม

• การประกาศสงครามระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
• การประกาศสงครามระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง
• การประกาศสงครามโดยบริเตนใหญ่และสหราชอาณาจักร
• การประกาศสงครามโดยแคนาดา
• การประกาศสงครามโดยสหรัฐ

อ้างอิง

1. สมเด็จพระนารายณ์ประกาศสงครามกับอังกฤษ พระยาตานาวศรีนำทัพชนะ แต่ฝรั่งชงให้ประหาร!
2. วันนี้ในอดีต 11 สิงหาคม ค.ศ. 1687 สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงประกาศสงครามกับอังกฤษ
3. วันนี้ในอดีต!?! พระนารายณ์ประกาศสงครามกับอังกฤษ เหตุบาดหมางกันเรื่องค้าขายกับอินเดีย
4. สยามกับสงครามโลกครั้งที่ 1
5. 7 มกราคม พ.ศ. 2484^{[ลิงก์เสีย]}
6. 7 มกราคม 2484
7. 25 มกราคม 2485 ไทยประกาศสงครามกับสหรัฐฯ และอังกฤษ
8. all countries at war with the United States, United Kingdom, or the Soviet Union

• น.อ.รศ.ทองใบ ธีรนันทางกูร (หงษ์เวียงจันทร์) ร.น. ,พจนานุกรมศัพท์ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ อังกฤษ-ไทย, กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ดวงแก้ว, 2545, หน้า 84-85. ISBN 974-344-042-9
• รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 / ร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550