กรีนแลนด์

กรีนแลนด์ (อังกฤษ: Greenland) หรือ กะลาลิตนูนาต (กรีนแลนด์: Kalaallit Nunaat; เดนมาร์ก: Grønland, ออกเสียง: [ˈkʁɶnˌlænˀ]) เป็นดินแดนทางเหนือสุดของโลก ตั้งอยู่ในมหาสมุทรอาร์กติกและเป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีพื้นที่ประมาณ 2,175,900 ตารางกิโลเมตร มีฐานะเป็นดินแดนปกครองตนเองของประเทศเดนมาร์ก ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2499

กรีนแลนด์ Kalaallit Nunaat (กรีนแลนด์) Grønland (เดนมาร์ก)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เพลงชาติ: "นูนาร์ปุต อูต็อกการ์ซูวังงอราวิต" "Nunarput, utoqqarsuanngoravit" (กรีนแลนด์) "คุณคือผืนดินเก่าแก่ของพวกเรา" เพลงชาวกะลาลลิต: "นูนา อาซิลาซุก" "Nuna asiilasooq" (กรีนแลนด์) "ดินแดนแห่งความยิ่งใหญ่"
ที่ตั้งของกรีนแลนด์
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด	นุก 64°10′45″N 51°51′16″W / 64.1791069°N 51.8544522°W / 64.1791069; -51.8544522
ภาษาราชการ	ภาษากรีนแลนด์
กลุ่มชาติพันธุ์ (2563)	89.5% อินูอิต (ชนพื้นเมือง) 7.5% เดนมาร์ก 1.1% นอร์ดิก 1.9% อื่น ๆ
ศาสนา	คริสต์
การปกครอง	รัฐบาลภายใต้ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญและระบบรัฐสภาตามหลักการกระจายอำนาจ
• พระมหากษัตริย์	สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10
• ผู้สำเร็จราชการ	Julie Præst Wilche
• นายกรัฐมนตรี	Múte Bourup Egede
• ประธานรัฐสภา	Mimi Karlsen
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภาเดนมาร์ก (ระดับประเทศ) รัฐสภากรีนแลนด์ (ระดับท้องถิ่น)
เอกราชปกครองตนเอง จากเดนมาร์ก
• เป็นส่วนหนึ่งของนอร์เวย์	พ.ศ. 1805
• อาณานิคมของเดนมาร์ก-นอร์เวย์	พ.ศ. 2264
• เป็นส่วนหนึ่งของเดนมาร์ก	14 มกราคม พ.ศ. 2357
• ปกครองตนเอง	1 พฤษภาคม พ.ศ. 2522
• ปกครองตนเองเพิ่มเติม	25 พฤษภาคม พ.ศ. 2552
พื้นที่
• รวม	2,166,086 ตารางกิโลเมตร (836,330 ตารางไมล์)
• แหล่งน้ำ (%)	83.1
ประชากร
• 1 มกราคม พ.ศ. 2562 ประมาณ	55,992 (207)
• ความหนาแน่น	0.025 ต่อตารางกิโลเมตร (0.1 ต่อตารางไมล์) (230)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	2544 (ประมาณ)
• รวม	1.1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (192)
• ต่อหัว	20,000 ดอลลาร์สหรัฐ (52)
เอชดีไอ (2013)	0.803 สูงมาก
สกุลเงิน	โครนเดนมาร์ก (DKK)
เขตเวลา	UTC0 to -4
รหัสโทรศัพท์	299
โดเมนบนสุด	.gl

ประวัติศาสตร์

ยุคก่อนประวัติศาสตร์

ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ กรีนแลนด์เป็นที่อยู่อาศัยของหลายวัฒนธรรมที่สืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน โดยรู้จักผ่านการค้นพบทางโบราณคดี การเข้ามาครั้งแรกของวัฒนธรรม Paleo-Inuit ในกรีนแลนด์เชื่อกันว่าเกิดขึ้นประมาณ 2000 ปีก่อนพุทธศักราช ตั้งแต่ประมาณ 2000 ปีก่อนพุทธศักราชถึง 300 ปีก่อนพุทธศักราช กรีนแลนด์ตอนใต้และตะวันตกเป็นที่อยู่อาศัยของวัฒนธรรม Saqqaq ซากศพที่พบส่วนใหญ่จากช่วงเวลานั้นอยู่บริเวณอ่าว Disko รวมถึงบริเวณ Saqqaq ซึ่งเป็นที่มาของชื่อวัฒนธรรม

แผนที่กรีนแลนด์แสดงการมีอยู่ของวัฒนธรรมอิสระที่ 1 และวัฒนธรรมอิสระที่ 2

ตั้งแต่ประมาณ 1900 ปีก่อนพุทธศักราชถึง 800 ปีก่อนพุทธศักราช วัฒนธรรมอิสระที่ 1 ปรากฏขึ้นในกรีนแลนด์ตอนเหนือ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอารยธรรมเครื่องมือขนาดเล็กของอาร์กติก

ประมาณ 300 ปีก่อนพุทธศักราช เมืองต่าง ๆ รวมทั้ง Deltaterrasserne เริ่มปรากฏขึ้น วัฒนธรรม Saqqaq ถูกแทนที่โดยวัฒนธรรม Dorset ในกรีนแลนด์ตะวันตก และวัฒนธรรมอิสระที่ 2 ปรากฏขึ้นในกรีนแลนด์ตอนเหนือ วัฒนธรรม Dorset เป็นวัฒนธรรมแรกที่แผ่ขยายไปทั่วบริเวณชายฝั่งกรีนแลนด์ทางตะวันตกและตะวันออก ผู้คนดำรงชีวิตด้วยการล่าปลาวาฬและกวางเรนเดียร์เป็นหลัก วัฒนธรรมนี้ดำรงอยู่จนกระทั่งการปรากฏตัวของวัฒนธรรม Thule ในปี 2043

วัฒนธรรมนอร์ส

Kingittorsuaq Runestone จาก Kingittorsuaq Island (ยุคกลาง)

ตั้งแต่ปี 1529 เป็นต้นมา ชาวไอซ์แลนด์และนอร์เวย์ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานบนชายฝั่งตะวันตกผ่านเรือ 14 ลำที่นำโดย Erik the Red พวกเขาได้ก่อตั้งชุมชนขึ้น 3 แห่ง ได้แก่ ชุมชนตะวันออก ชุมชนตะวันตก และชุมชนกลาง บน fjords ใกล้ปลายสุดด้านตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะพวกเขาแบ่งปันเกาะนี้กับชาว Dorset ในยุคหลังที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ทางตอนเหนือและตะวันตก รวมถึงชาว Thule ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ทางตอนเหนือ

ชาว Norse ได้ยอมจำนนและอยู่ภายใต้การปกครองของนอร์เวย์ในปี 1804 ภายใต้ราชอาณาจักรนอร์เวย์ ราชอาณาจักรนอร์เวย์เข้าร่วมเป็นสหภาพกับเดนมาร์กในปี 1923 และตั้งแต่ปี 1940 ก็เป็นส่วนหนึ่งของสหภาพคาลมาร์

การตั้งถิ่นฐานในชาว Norse เช่น Brattahlíð มีความเจริญรุ่งเรืองมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ ก่อนที่จะหายไปในพุทธศตวรรษที่ 20 ซึ่งอาจเกิดขึ้นเมื่อเริ่มเข้าสู่ Little Ice Age ยกเว้นจารึก runic บางส่วน บันทึกประวัติศาสตร์ร่วมสมัยที่หลงเหลือจากการตั้งถิ่นฐานของชาว Norse มีเพียงบันทึกการติดต่อกับไอซ์แลนด์และนอร์เวย์เท่านั้น นิทานพื้นบ้านและงานประวัติศาสตร์ของนอร์เวย์ในยุคกลางกล่าวถึงเศรษฐกิจของกรีนแลนด์ บิชอปแห่ง Gardar และการเก็บภาษีทศางค์ บทหนึ่งใน Konungs skuggsjá (กระจกของกษัตริย์) บรรยายถึงการส่งออก การนำเข้า และการเพาะปลูกธัญพืชของกรีนแลนด์ในยุค Norse

บันทึกการแต่งงานของชาวกรีนแลนด์ในยุค Norse ครั้งสุดท้ายมีขึ้นในปี 1951 ในโบสถ์ Hvalsey ซึ่งปัจจุบันเป็นซากปรักหักพังของชาว Norse ที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดีในกรีนแลนด์ จากนั้นสามีภรรยาคู่นี้ก็เดินทางไปไอซ์แลนด์ ทำให้บันทึกนี้ได้รับการเก็บรักษาไว้

เรื่องเล่าของชาวไอซ์แลนด์เกี่ยวกับชีวิตในกรีนแลนด์ถูกแต่งขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 18 เป็นต้นมา และไม่ใช่แหล่งข้อมูลหลักสำหรับประวัติศาสตร์ของกรีนแลนด์ในยุค Norse ตอนต้น เนื่องจากเรื่องราวเหล่านี้ใกล้เคียงกับเรื่องราวหลักในยุค Norse ตอนปลายมากกว่า ความเข้าใจสมัยใหม่จึงขึ้นอยู่กับข้อมูลทางกายภาพจากแหล่งโบราณคดีเป็นส่วนใหญ่ การตีความข้อมูลจากแกนน้ำแข็งและเปลือกหอยแสดงให้เห็นว่าระหว่างปี 1300 ถึง 1800 ภูมิภาคโดยรอบ fjords ของกรีนแลนด์ตอนใต้มีภูมิอากาศที่ค่อนข้างอบอุ่น โดยอุ่นกว่าอุณหภูมิปกติในมหาสมุทรแอตแลนติกตอนเหนือหลายองศาเซลเซียส จึงมีการปลูกต้นไม้และพืชล้มลุกและทำฟาร์มปศุสัตว์ มีการปลูกข้าวบาร์เลย์จนถึงเส้นขนานที่ 70 แกนน้ำแข็งแสดงให้เห็นว่ากรีนแลนด์มีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอย่างมากหลายครั้งในช่วง 100,000 ปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตาม หนังสือการตั้งถิ่นฐานของชาวไอซ์แลนด์บันทึกเหตุการณ์ขาดแคลนอาหารในช่วงฤดูหนาว โดย “คนชราและคนไร้ที่พึ่งจะถูกฆ่าและโยนลงหน้าผา”

การตั้งถิ่นฐานของชาว Norse หายไปในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19 และพุทธศตวรรษที่ 20 การล่มสลายของชุมชนตะวันตก เกิดขึ้นพร้อมกับอุณหภูมิในฤดูร้อนและฤดูหนาวที่ลดลง การศึกษาความแปรปรวนของอุณหภูมิตามฤดูกาลของมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือในช่วง Little Ice Age แสดงให้เห็นว่าอุณหภูมิสูงสุดในฤดูร้อนลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยเริ่มตั้งแต่ประมาณพุทธศตวรรษที่ 19 ซึ่งต่ำกว่าอุณหภูมิในฤดูร้อนในปัจจุบัน 6 ถึง 8 องศาเซลเซียส (11 ถึง 14 องศาฟาเรนไฮต์) การศึกษาพบว่าอุณหภูมิฤดูหนาวที่ต่ำที่สุดในช่วง 2,000 ปีที่ผ่านมาเกิดขึ้นในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18 และพุทธศตวรรษที่ 20 ชุมชนตะวันออกอาจถูกทิ้งร้างในช่วงพุทธศตวรรษที่ 20 ในช่วงเวลาที่มีอากาศหนาวเย็นนี้

ขอบเขตของดินแดนดาโน-นอร์เวย์ (พ.ศ. 2079 – 2357)

ขอบเขตโดยประมาณของวัฒนธรรมอาร์กติกในกรีนแลนด์ตั้งแต่ปี 1443 ถึงปี 2043 พื้นที่สีบนแผนที่แสดงถึงขอบเขตและรูปแบบการอพยพของวัฒนธรรม Dorset Thule และ Norse ในแต่ละช่วงเวลา

ทฤษฎีที่นำมาจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่ Herjolfsnes ในช่วงปี 2463 แสดงให้เห็นว่าสภาพกระดูกมนุษย์ในช่วงเวลาดังกล่าวบ่งชี้ว่าประชากร Norse ขาดสารอาหาร ซึ่งอาจเกิดจากการกัดเซาะดินอันเป็นผลมาจากการที่ชาว Norse ทำลายพืชพรรณธรรมชาติในระหว่างการทำฟาร์ม ตัดหญ้า และตัดไม้ นอกจากนี้ ภาวะทุพโภชนาการยังอาจเกิดจากการเสียชีวิตจากโรคระบาดครั้งใหญ่ การลดลงของอุณหภูมิในช่วง Little Ice Age และความขัดแย้งด้วยอาวุธกับ Skræling (คำภาษา Norse ที่แปลว่า "คนชั่วร้าย") การศึกษาทางโบราณคดีเมื่อไม่นานมานี้ท้าทายสมมติฐานทั่วไปที่ว่าการตั้งถิ่นฐานของชาว Norse ส่งผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง โดยมีข้อมูลสนับสนุนแนวทางการปรับปรุงดินแบบชาว Norse ที่อาจเป็นไปได้ หลักฐานล่าสุดชี้ให้เห็นว่าชาว Norse ซึ่งไม่เคยมีจำนวนเกิน 2,500 คน ค่อย ๆ ละทิ้งการตั้งถิ่นฐานในกรีนแลนด์ในพุทธศตวรรษที่ 20 เพื่อไปทำงาช้างวอลรัส เป็นสินค้าส่งออกที่มีมูลค่าที่สุดจากกรีนแลนด์ แต่ราคาลดลงเนื่องจากมีการแข่งขันกับแหล่งงาช้างคุณภาพสูงกว่า และแทบไม่มีหลักฐานใด ๆ บ่งชี้ถึงการอดอาหารหรือความยากลำบาก

คำอธิบายอื่น ๆ เกี่ยวกับการหายไปของการตั้งถิ่นฐานของชาว Norse:

1. กรีนแลนด์ไม่เหมาะแก่การตั้งถิ่นฐาน
2. โจรที่เดินทางมาโดยเรือ แทนที่จะเป็น Skræling อาจปล้นสะดมและขับไล่ชาว Norse ออกไป
3. พวกเขาเป็น "เหยื่อของความคิดที่ยึดติดกรอบและสังคมที่มีลำดับชั้นซึ่งถูกครอบงำโดยคริสตจักรและผู้ครอบครองที่ดิน" ด้วยความลังเลใจที่จะมองตัวเองว่าไม่ใช่ชาวยุโรป ชาว Norse จึงไม่ยอมใช้อุปกรณ์ล่าสัตว์หรือสวมเสื้อผ้าแบบที่ชาวอินูอิตใช้เพื่อป้องกันความหนาวเย็นและความชื้น
4. ชาว Norse ส่วนหนึ่งที่เต็มใจรับเอาวิถีชีวิตแบบอินูอิตได้แต่งงานและกลมกลืนเข้ากับชุมชนอินูอิต ชาวกรีนแลนด์ส่วนใหญ่ในปัจจุบันมีเชื้อสายผสมระหว่างอินูอิตและยุโรป ในปี 2481 เมื่อ Stefansson เขียนหนังสือของเขา ไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่างการแต่งงานข้ามเชื้อชาติก่อนที่ชาวยุโรปจะสูญเสียการติดต่อกับหลังจากที่การติดต่อกลับคืนมาได้
5. "โครงสร้างสังคมของชาว Norse สร้างความขัดแย้งระหว่างผลประโยชน์ระยะสั้นของผู้ที่มีอำนาจและผลประโยชน์ในระยะยาวของสังคมโดยรวม"

วัฒนธรรม Thule

ภาพถ่ายกรีนแลนด์ ป. พ.ศ. 2406

ชาว Thule ถือเป็นบรรพบุรุษของประชากรกรีนแลนด์ในปัจจุบัน เนื่องจากไม่พบยีนจากชาวอินูอิตโบราณในประชากรกรีนแลนด์ในปัจจุบัน วัฒนธรรม Thule อพยพมาจากอะแลสกาในช่วงประมาณ พ.ศ. 1543 และมาถึงกรีนแลนด์ในช่วงประมาณ พ.ศ. 1843 วัฒนธรรม Thule ยังเป็นชนกลุ่มแรกที่นำการใช้สุนัขลากเลื่อนและหอกฉมวกแบบโยกเข้ามาสู่กรีนแลนด์

ปกครองตนเอง

เมื่อปี 2542 ลาร์ส-เอมีล โจฮันเซน นายกรัฐมนตรีกรีนแลนด์ ซึ่งดำรงตำแหน่งระหว่างปี 2534 ถึงปี 2540 พยายามให้กรีนแลนด์มีบทบาทกึ่งปกครองตนเอง โดยให้สัมภาษณ์ว่า "หากประชาชนเห็นชอบก็ถือเป็นเรื่องที่ดีต่อประเทศชาติที่ต่อไปประชาชนก็คือชาวกรีนแลนด์ มีภาษาเป็นของตนเอง มีสิทธิ์ตัดสินใจด้วยตนเอง"

เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2552 กรีนแลนด์ได้ทำประชามติให้กรีนแลนด์มีสิทธิและเสรีภาพเต็มพ้นจากเดนมาร์ก ซึ่งมีประชาชนออกมาใช้สิทธิ์ประมาณ 39,000 คน โดยผลการลงประชามติประกาศในช่วงเช้าของวันต่อมา ปรากฏว่าร้อยละ 75.54 เห็นด้วย ขณะที่ร้อยละ 23.57 ไม่เห็นด้วย มีผลรับรองในวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2552 ทำให้สามารถขยายอำนาจการปกครองไปยังพื้นที่ใหม่ ๆ และสามารถบริหารแหล่งทรัพยากรธรรมชาติใต้ท้องทะเล ซึ่งคาดว่ามีน้ำมันและก๊าซธรรมชาติเป็นจำนวนมาก รวมถึงดูแลความรับผิดชอบด้านความยุติธรรม หน้าที่ของตำรวจและกิจการต่างประเทศ แต่ไม่มีสิทธิในการทหาร

การเมือง

ปัจจุบันกรีนแลนด์มีรัฐบาลปกครองตนเอง โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้ารัฐบาลมาตั้งแต่ ค.ศ. 1979 โดยได้รับความช่วยเหลือจากรัฐบาลเดนมาร์ก โดยมีพระมหากษัตริย์คือ สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 แห่งเดนมาร์ก

ภูมิศาสตร์

กรีนแลนด์เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในโลก และตั้งอยู่ทางทิศเหนือบริเวณที่แอตแลนติกพบกับมหาสมุทรอาร์ติค ซึ่งในปัจจุบันกลายเป็นน้ำแข็งไปหมดแล้ว และมีทะเลล้อมรอบเกาะอยู่ ดังนั้นชายฝั่งจะมีอุณหภูมิต่ำอยู่ตลอดเวลา และด้วยสภาพที่ตั้งจึงทำให้ภูมิอากาศของกรีนแลนด์เป็นภูมิอากาศหนาวเย็นแบบอาร์คติก

แผ่นน้ำแข็งมีอาณาเขตกว้างปกคุลุมถึง 1,833,900 ตารางกิโลเมตร เท่ากับ พื้นที่ทั้งหมด 85 เปอร์เซ็นของพื้นที่ทั้งหมดของกรีนแลนด์และขยายไปจนถึง 2,500 กิโลเมตร จากทางเหนือจรดทางใต้ และกว้างกว่า 1,000 กิโลเมตรจากทางตะวันออกไปทางตะวันตก ทางตอนกลางของเกาะ มีแผ่นน้ำแข็งที่มีความหนามากกว่า 3 กิโลเมตรและ ถือได้ว่าเป็น 10 เปอร์เซ็นของพื้นที่ทั้งหมด

การขนส่ง

มีสนามบินหลักสองแห่ง คือนาร์ซาร์สวก (Mittarfik Narsarsuaq) ซึ่งอยู่ทางใต้ของประเทศ และคางเกอร์ลูสซวก (Mittarfik Kangerlussuaq) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกกลางของประเทศ

ประชากร

กรีนแลนด์มีประชากรราว 56,370 คน (ปี ค.ศ. 2013) ประกอบด้วยชาวอินูอิต 88% (รวมทั้งผู้เป็นลูกผสม) และชาวยุโรป 12% ซึ่งโดยมากเป็นชาวเดนมาร์ก ภาษาหลักคือ กรีนแลนด์ (kalaallisut หรือ grønlandsk) และเดนมาร์ก (dansk) โดยประชากรส่วนใหญ่พูดได้ทั้งสองภาษา ศาสนาที่ประชากรโดยมากนับถือ คือ ศาสนาคริสต์ นิกายลูเทอแรน ถึงแม้เกาะกรีนแลนด์จะเป็นเกาะใหญ่ แต่ประชากรก็อาศัยได้เฉพาะบางพื้นที่เท่านั้น เนื่องจากเกาะนี้มีน้ำแข็งปกคลุมอยู่มาก

ศาสนา

ศาสนาคริสต์ (คริสตจักรแห่งกรีนแลนด์) และความเชื่อของชาวอินูอิต

ดูเพิ่ม

• อาร์กติก
• ขั้วโลกเหนือ
• ประเทศเดนมาร์ก

หมายเหตุ

1. มีสถานะเทียบเท่าเพลงประจำภูมิภาคแต่โดยทั่วไปจะใช้เฉพาะในกรีนแลนด์เท่านั้น
2. ภาษากรีนแลนด์เป็นภาษาราชการเพียงภาษาเดียวในกรีนแลนด์ตั้งแต่ปี 2552
3. เนื้อที่ 410,449 ตารางกิโลเมตร (158,433 ตารางไมล์) ไม่มีน้ำแข็งปกคลุม ส่วนเนื้อที่ 1,755,637 ตารางกิโลเมตร (677,676 ตารางไมล์) ถูกปกคลุมด้วยน้ำแข็ง

อ้างอิง

1. "03EM/01.25.01-50 Spørgsmål til Landsstyret: Hvornår fremsætter Landsstyret beslutning om Grønlands" [03EM/01.25.01-50 Questions to the Home Rule Government: When does the Home Rule Government make a decision on Greenland]. Government of Greenland. 7 October 2003. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 December 2014. สืบค้นเมื่อ 13 December 2014.
2. "Grønland går over til selvstyre". TV 2 Nyhederne (TV 2 News) (ภาษาเดนมาร์ก). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 สิงหาคม 2023. สืบค้นเมื่อ 22 มกราคม 2012. Ved overgangen til selvstyre, er grønlandsk nu det officielle sprog
3. "Law of Greenlandic Selfrule" (PDF) (ภาษาเดนมาร์ก). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 8 กุมภาพันธ์ 2012. (see chapter 7)
4. "Bekendtgørelse af ILO-konvention nr. 169 af 28. juni 1989 vedrørende oprindelige folk og stammefolk i selvstændige stater". Retsinformation.dk (ภาษาเดนมาร์ก). 9 October 1997.
5. "The World Factbook – Central Intelligence Agency". cia.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 มกราคม 2021. สืบค้นเมื่อ 3 ตุลาคม 2020.
6. "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
7. Grønnow, B. (1988). "Prehistory in permafrost: Investigations at the Saqqaq site, Qeqertasussuk, Disco Bay, West Greenland". Journal of Danish Archaeology. 7 (1): 24–39. doi:10.1080/0108464X.1988.10589995.
8. Møbjerg, T. (1999). "New adaptive strategies in the Saqqaq culture of Greenland, c. 1600–1400 BC". World Archaeology. 30 (3): 452–65. doi:10.1080/00438243.1999.9980423. JSTOR 124963.
9. "The history of Greenland – From dog sled to snowmobile". Greenland.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 September 2011. สืบค้นเมื่อ 10 September 2011.
10. "Migration to Greenland – the history of Greenland". Greenland.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 September 2011. สืบค้นเมื่อ 10 September 2011.
11. Rasch, M.; Jensen, J. F. (1997). "Ancient Eskimo dwelling sites and Holocene relative sea-level changes in southern Disko Bugt, central West Greenland". Polar Research. 16 (2): 101–15. Bibcode:1997PolRe..16..101R. doi:10.3402/polar.v16i2.6629.
12. Ramsden, P.; Tuck, J. A. (2001). "A Comment on the Pre-Dorset/Dorset Transition in the Eastern Arctic". Anthropological Papers of the University of Alaska. New Series. 1: 7–11. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-04-08.
13. Grønnow, B. (1986). "Recent archaeological investigations of West Greenland caribou hunting". Arctic Anthropology. 23 (1/2): 57–80. JSTOR 40316103.
14. Rowley, G. (1940). "The Dorset culture of the eastern Arctic". American Anthropologist. 42 (3): 490–99. doi:10.1525/aa.1940.42.3.02a00080.
15. Gulløv, H. C.; Appelt, M. (2001). "Social bonding and shamanism among Late Dorset groups in High Arctic Greenland". The archaeology of shamanism. Routledge. p. 146. ISBN 0-415-25255-5.
16. Gulløv, H. C. (1996). In search of the Dorset culture in the Thule culture. The Paleoo Cultures of Greenland. Copenhagen: Danish Polar Center (Publication No. 1). pp. 201–14.
17. Dale Mackenzie Brown (28 กุมภาพันธ์ 2000). "The Fate of Greenland's Vikings". Archaeological Institute of America. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 มกราคม 2011.
18. Kudeba, N. (19 April 2014). Chapter 5, "Norse Explorers from Erik the Red to Leif Erikson", in Canadian Explorers.
19. "Viking Settlers in Greenland". Encyclopedia.com (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 June 2024. สืบค้นเมื่อ 2023-12-18.
20. Boraas, Tracey (2002). Sweden. Capstone Press. p. 24. ISBN 0-7368-0939-2.
21. Diamond, Jared (2006). Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed. Harmondsworth [Eng.]: Penguin. ISBN 978-0-14-303655-5.
22. Grove, Jonathan (2009). "The place of Greenland in medieval Icelandic saga narrative". Journal of the North Atlantic. 2: 30–51. doi:10.3721/037.002.s206. S2CID 163032041. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 เมษายน 2012.
23. Arnold C. (June 2010) "Cold Did In the Norse", Earth Magazine. p. 9.
24. Behringer, Wolfgang (9 กันยายน 2009). Kulturgeschichte des Klimas: Von der Eiszeit zur globalen Erwärmung (ภาษาเยอรมัน). Munich: Dt. Taschenbuch-Verlag. ISBN 978-3-406-52866-8. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 มิถุนายน 2023. สืบค้นเมื่อ 18 กันยายน 2022.
25. Alley, R.; Mayewski, P.; Peel, D.; Stauffer, B. (1996). "Twin ice cores from Greenland reveal history of climate change, more". Eos, Transactions American Geophysical Union. 77 (22): 209–10. Bibcode:1996EOSTr..77R.209A. doi:10.1029/96EO00142. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 April 2018. สืบค้นเมื่อ 16 August 2019.
26. "Why societies collapse". ABC Science. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 สิงหาคม 2012.
27. Patterson, W. P.; Dietrich, K. A.; Holmden, C.; Andrews, J. T. (23 March 2010). "Two millennia of North Atlantic seasonality and implications for Norse colonies". Proceedings of the National Academy of Sciences. 107 (12): 5306–5310. Bibcode:2010PNAS..107.5306P. doi:10.1073/pnas.0902522107. PMC 2851789. PMID 20212157.
28. Ingstad, Helge; Stine Ingstad, Anne (2000). The Viking Discovery of America: The Excavation of a Norse Settlement in L'Anse Aux Meadows, Newfoundland. Breakwater Books. pp. 28–. ISBN 1-55081-158-4.
29. Bishop, Rosie R., et al. "A charcoal-rich horizon at Ø69, Greenland: evidence for vegetation burning during the Norse landnám?." Journal of Archaeological Science 40.11 (2013): 3890–902
30. Leone, Mark P.; Knauf, Jocelyn E. (2015). Historical Archaeologies of Capitalism. Springer. p. 211. ISBN 978-3-319-12760-6.
31. Folger, Tim. "Why Did Greenland's Vikings Vanish?". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 March 2017. สืบค้นเมื่อ 13 March 2017.
32. Trigger, Bruce G.; Washburn, Wilcomb E.; Adams, Richard E. W. (1996). The Cambridge History of the Native Peoples of the Americas. Cambridge University Press. p. 331. ISBN 0-521-57393-9.
33. Stefansson, Vilhjalmur (1938). Unsolved Mysteries of the Arctic (ภาษาอังกฤษ). The Macmillan Company. pp. 1–36. ISBN 978-1-87-810095-5.
34. "Inuit were not the first people to settle in the Arctic" , CBC News (Canada), 28 August 2014
35. Greenland in Figures 2013 (PDF). Statistics Greenland. ISBN 978-87-986787-7-9. ISSN 1602-5709. สืบค้นเมื่อ 2 September 2013.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ (ในภาษากรีนแลนด์และเดนมาร์ก)