ภูมิรัฐศาสตร์

/ 0 ความคิดเห็น/ใน / โดย
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ภูมิรัฐศาสตร์ (อังกฤษ: geopolitics) คือ การศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบทางภูมิศาสตร์ (มนุษย์และกายภาพ) ที่มีต่อการเมืองและความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ[1][2] แม้ว่าภูมิรัฐศาสตร์มีความเกี่ยวข้องกับกลุ่มประเทศและความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้น แต่ก็อาจมุ่งเน้นถึงสถานะอื่น ๆ ของรัฐอีกสองชนิด คือ รัฐอิสระโดยพฤตินัยซึ่งได้รับการรับรองอย่างไม่สมบูรณ์ และความสัมพันธ์ระหว่างการแบ่งเขตภูมิศาสตร์ระดับชาติ เช่น รัฐรวมอันเกิดจากการใช้ระบอบสหพันธรัฐ สมาพันธรัฐ หรือกึ่งสหพันธรัฐ

ในระดับของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ภูมิรัฐศาสตร์เป็นวิธีการในการศึกษานโยบายต่างประเทศเพื่อทำความเข้าใจ อธิบาย และคาดการณ์พฤติกรรมการเมืองระหว่างประเทศจากตัวแปรทางภูมิศาสตร์ ซึ่งรวมถึงภูมิภาคศึกษา ภูมิอากาศ ภูมิประเทศ ประชากรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติ และวิทยาศาสตร์ประยุกต์ของการประเมินในระดับภูมิภาค[3]

ภูมิรัฐศาสตร์มุ่งเน้นถึงอำนาจการเมืองในพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ โดยเฉพาะอาณาเขตทางน้ำและทางบกภายใต้ความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์การทูต ในทางวิชาการภูมิรัฐศาสตร์ทำหน้าที่ในการวิเคราะห์ประวัติศาสตร์และสังคมศาสตร์โดยอ้างถึงภูมิศาสตร์ภายใต้ความสัมพันธ์ทางการเมือง มีกลุ่มต่าง ๆ ที่หลากหลายนอกเหนือจากทางวิชาการที่แสดงถึงการคาดการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์ รวมถึงกลุ่มไม่แสวงหาผลกำไรและสถาบันเอกชนที่แสวงหาผลกำไร (เช่น นายหน้าซื้อขายหลักทรัพย์[4] และบริษัทที่ปรึกษา[5]) หัวข้อของภูมิรัฐศาสตร์ประกอบด้วยความสัมพันธ์ระหว่างผลประโยชน์ของตัวกระทำการทางการเมืองระหว่างประเทศและผลประโยชน์ที่มุ่งเน้นถึงเนื้อที่ พื้นที่ หรือองค์ประกอบทางภูมิศาสตร์อันเกี่ยวข้องกับการสร้างระบบภูมิรัฐศาสตร์[6] "ภูมิรัฐศาสตร์เชิงวิพากษ์" โจมตีทฤษฎีคลาสสิกทางภูมิรัฐศาสตร์โดยสะท้อนบทบาททางการเมืองหรือแนวคิดเพื่อมหาอำนาจในช่วงยุคและหลังยุคของจักรวรรดินิยม[7]

คริสโตเฟอร์ ก็อกวิลต์ (Christopher Gogwilt) และนักวิจัยอื่น ๆ ได้ใช้คำว่าภูมิรัฐศาสตร์เพื่ออธิบายภาพกว้าง ๆ ของแนวคิด โดยทั่วไปหมายถึง "คำพ้องของความสัมพันธ์ทางการเมืองระหว่างประเทศ" โดยเฉพาะ "เพื่อบ่งบอกถึงโครงสร้างระดับโลกของความสัมพันธ์ดังกล่าว" ซึ่งสร้างขึ้นใน "ช่วงต้นศตวรรษที่ 20 สำหรับวิทยาศาสตร์เทียมของภูมิศาสตร์การเมือง" และทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์เทียมอื่น ๆ ของนิยัตินิยมทางประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์[8][9][10]

การแข่งขันด้านทรัพยากรน้ำมันและแก๊สระหว่างประเทศเป็นหนึ่งในจุดสนใจหลักของวรรณกรรมทางภูมิรัฐศาสตร์ในช่วงหลังสงครามโลกเป็นต้นไป[2] ตั้งแต่ ค.ศ. 2010 เกิดแขนงใหม่ทางภูมิรัฐศาสตร์ขึ้นโดยมุ่งเน้นถึงความสัมพันธ์ทางอำนาจระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับพลังงานทดแทน[11]

การเปลี่ยนแปลงของภูมิรัฐศาสตร์

[]

การเปลี่ยนแปลงของภูมิรัฐศาสตร์โลก 20 ครั้งล่าสุด ได้แก่

ปีวันที่ทวีปประเทศ/ดินแดนเหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงอาณาเขตของรัฐการเปลี่ยนแปลงของรัฐบาลความร่วมมือระหว่างประเทศ
ค.ศ. 2023
(พ.ศ. 2566)		6 ธันวาคมเอเชียimage พม่ารัฐชินซึ่งเป็นขบวนการก่อการร้ายได้ประกาศเอกราชจากประเทศพม่า หลังจากแนวร่วมแห่งชาติชินรับรองรัฐธรรมนูญของตน โดยมีเมืองแคมป์วิกตอเรียเป็นศูนย์กลางบริหารสงครามสงครามไม่
ค.ศ. 2024
(พ.ศ. 2567)		1 มกราคมimage อาร์ทซัค
image อาเซอร์ไบจาน		สาธารณรัฐอาร์ทซัคที่ไม่ได้รับการยอมรับถูกยุบและรวมเข้ากับประเทศอาเซอร์ไบจานหลังจากประกาศเอกราชตั้งแต่ ค.ศ. 1991 กรุงสเตพานาแกร์ตสูญเสียสถานะเมืองหลวงให้แก่กรุงบากูของอาเซอร์ไบจานใช่ใช่ไม่
7 มีนาคมยุโรปimage สวีเดนประเทศสวีเดนเข้าร่วมเป็นสมาชิกขององค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (เนโท) นับเป็นการขยายพันธมิตรครั้งที่ 10ไม่ไม่ใช่
1 เมษายนแอฟริกาimage โซมาเลียพุนต์แลนด์ซึ่งเป็นดินแดนปกครองตนเองประกาศว่าจะดำเนินการเป็นรัฐอิสระจากประเทศโซมาเลียเป็นการชั่วคราว ท่ามกลางข้อพิพาทเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญโซมาเลีย โดยมีนครการอเวเป็นศูนย์กลางบริหารเจรจาเจรจาไม่
19 เมษายนเอเชียimage อาร์มีเนีย
image อาเซอร์ไบจาน		ประเทศอาร์เมเนียได้ยกหมู่บ้านร้างสี่แห่งตามแนวชายแดนติดกับประเทศอาเซอร์ไบจาน ได้แก่ บากันนิส อีริม, อาซากึ เอิสคีปารา, เซย์ริมลี และคีซีลฮาชีลี ซึ่งยึดครองมาตั้งแต่ช่วงสงครามนากอร์โน-คาราบัคครั้งที่หนึ่งคืนแก่ประเทศอาเซอร์ไบจานใช่ไม่ไม่
25 เมษายนอเมริกาเหนือimage เฮติรัฐบาลเปลี่ยนผ่านได้รับการจัดตั้งขึ้นในประเทศเฮติหลังจากสงครามแก๊งที่ทำให้อดีตนายกรัฐมนตรีโจเซฟ ฌูแตต้องลาออก ซึ่งนำไปสู่การการลอบสังหารประธานาธิบดีฌอเวอแนล มออีซใน ค.ศ. 2021ไม่ใช่ไม่
6 กรกฎาคมแอฟริกาimage ไนเจอร์
image บูร์กินาฟาโซ
image มาลี		เจ้าหน้าที่ระดับสูงจากประเทศบูร์กินาฟาโซ, ไนเจอร์ และมาลี พบกันที่กรุงนีอาเม เพื่อร่วมลงนามในสนธิสัญญาสำหรับพันธมิตรรัฐซาเฮลหลังจากที่กองทัพของทั้งสามเข้ายึดอำนาจในสามประเทศนี้เมื่อไม่นานไม่ไม่ใช่
1 ตุลาคมเอเชียimage อิสราเอล
image เลบานอน		กองทัพอิสราเอลเปิดฉากรุกรานเลบานอนตอนใต้ส่งผลให้ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลและฮิซบุลลอฮ์ทวีความรุนแรงมากขึ้นสงครามไม่สงคราม
3 ตุลาคมimage สหราชอาณาจักร
(image บริติชอินเดียนโอเชียนเทร์ริทอรี)
image มอริเชียส		สหราชอาณาจักรตกลงที่จะยกอำนาจอธิปไตยของกลุ่มเกาะชากอสให้กับประเทศมอริเชียส ยกเว้นฐานทัพอากาศดิเอโกการ์เซียซึ่งจะยังคงอยู่ภายใต้การควบคุมร่วมกันของสหราชอาณาจักรและสหรัฐเป็นเวลาอย่างน้อย 99 ปี ข้อตกลงดังกล่าวอยู่ระหว่างการสรุปผลโดยสนธิสัญญาอย่างเป็นทางการระหว่างทั้งสองประเทศเจรจาไม่ไม่
27 พฤศจิกายนimage ซีเรียกลุ่มฝ่ายค้านซีเรียเปิดฉากการโจมตีครั้งใหญ่ซึ่งถือเป็นการโจมตีครั้งใหญ่ครั้งแรกในสงครามกลางเมืองซีเรียนับตั้งแต่การหยุดยิงที่เมืองอิดลิบเมื่อเดือนมีนาคม ค.ศ. 2020ไม่สงครามไม่
8 ธันวาคมสาธารณรัฐอาหรับซีเรีย (บะอษ์) ล่มสลายหลังจากฝ่ายค้านซีเรียสามารถยึดเมืองหลวงกรุงดามัสกัสได้ไม่ใช่ไม่
image อิสราเอล
image ซีเรีย		กองทัพอิสราเอลเปิดฉากรุกรานที่ราบสูงโกลันถือเป็นการรุกรานแผ่นดินซีเรียครั้งแรกนับตั้งแต่สงครามยมคิปปูร์สงครามไม่สงคราม
17 ธันวาคมimage มอริเชียส
image สหราชอาณาจักร
(image บริติชอินเดียนโอเชียนเทร์ริทอรี)		รัฐบาลมอริเชียสที่ได้รับการเลือกตั้งใหม่ถอนตัวจากข้อตกลงกับสหราชอาณาจักร ซึ่งสหราชอาณาจักรตกลงที่จะยกอำนาจอธิปไตยของกลุ่มเกาะชากอสให้แก่ประเทศมอริเชียสและขอให้มีการเปิดการเจรจาใหม่อีกครั้งเจรจาไม่ไม่
ค.ศ. 2025
(พ.ศ. 2568)		19 มกราคมimage อิสราเอล
image ปาเลสไตน์		อิสราเอลและฮะมาสเริ่มใช้ข้อตกลงหยุดยิงที่ตกลงกันเมื่อวันที่ 15 มกราคม ข้อตกลงดังกล่าวเป็นการอำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนตัวประกันชาวอิสราเอลและนักโทษชาวปาเลสไตน์ และยังช่วยให้ได้รับความช่วยเหลือจากนานาชาติเจรจาไม่ใช่
29 มกราคมimage ซีเรียสาธารณรัฐอาหรับซีเรีย (บะอษ์) ถูกยุบโดยนิตินัยโดยรัฐบาลเปลี่ยนผ่านซีเรียไม่ใช่ไม่
19 พฤษภาคมแอฟริกาimage อิเควทอเรียลกินี
image กาบอง		ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศมีคำตัดสินเกี่ยวกับข้อพิพาทเรื่องอาณาเขตระหว่างกาบองและอิเควทอเรียลกินีโดยยกเกาะมบานี, เกาะโคโคเตรอส และเกาะคองกา ให้แก่อิเควทอเรียลกินีใช่ไม่ไม่
22 พฤษภาคมเอเชียimage มอริเชียส
image สหราชอาณาจักร
(image บริติชอินเดียนโอเชียนเทร์ริทอรี)		สหราชอาณาจักรลงนามในข้อตกลงยกหมู่เกาะชากอสแก่มอริเชียสซึ่งจะเริ่มกระบวนการส่งมอบหลังจากนี้ โดยมอริเชียสตกลงที่จะให้สหราชอาณาจักรเช่าเกาะดีเอโกการ์ซีอาเวลาอย่างน้อย 99 ปีเจรจาไม่ไม่
8 สิงหาคมimage อาเซอร์ไบจาน
image อาร์มีเนีย		อาร์เมเนียและอาเซอร์ไบจานลงนามในข้อตกลงสันติภาพเพื่อยุติความขัดแย้งนากอร์โน-คาราบัค ซึ่งรวมถึงแผนการจัดตั้งระเบียงซันเกซูร์ระหว่างอาเซอร์ไบจานและดินแดนส่วนแยกนาฆชือวันผ่านดินแดนอาร์เมเนีย และการให้สิทธิ์แก่สหรัฐในการพัฒนาระเบียงดังกล่าวไม่ไม่ใช่
10 ตุลาคมimage อิสราเอล
image ปาเลสไตน์		อิสราเอลและฮะมาสเริ่มข้อตกลงหยุดยิงซึ่งเป็นขั้นตอนแรกของแผนสันติภาพกาซาไม่ไม่เจรจา
26 ตุลาคมimage ติมอร์-เลสเตติมอร์-เลสเต เข้าร่วมเป็นสมาชิกอาเซียนลำดับที่ 11ไม่ไม่ใช่

ดูเพิ่ม

[]
  • แก๊สธรรมชาติและหมวดหมู่:ท่อส่งแก๊สธรรมชาติ
  • เขตอิทธิพล
  • ทวีปยูเรเชีย
  • เทวาธิปไตย
  • ปืน เชื้อโรค และเหล็กกล้า
  • เลเบินส์เราม์

อ้างอิง

[]
  1. Devetak et al. (eds), An Introduction to International Relations, 2012, p. 492.
  2. Overland, Indra (2015). "Future Petroleum Geopolitics: Consequences of Climate Policy and Unconventional Oil and Gas". researchgate.net: 3517–3544. doi:10.1002/9781118991978.hces203 – โดยทาง Researchgate.
  3. Evans, G & Newnham, J., (1998), "The Penguin Dictionary of International relations", Penguin Books, London, UK. ISBN 0-14-051397-3
  4. Fidelity. "2015 Stock Market Outlook", a sample outlook report by a brokerage house.
  5. McKinsey Insights & Publications. "Insights & Publications".
  6. Vladimir Toncea, 2006, "Geopolitical evolution of borders in Danube Basin"
  7. Mehmet Akif Okur, "Classical Texts Of the Geopolitics and the "Heart Of Eurasia", Journal of Turkish World Studies, XIV/2, pp.76-90 https://www.academia.edu/10035574/CLASSICAL_TEXTS_OF_THE_GEOPOLITICS_AND_THE_HEART_OF_EURASIA_Jeopoliti%C4%9Fin_Klasik_Metinleri_ve_Avrasya_n%C4%B1n_Kalbi_ http://tdid.ege.edu.tr/files/dergi_14_2/mehmet_akif_okur.pdf
  8. Gogwilt, Christopher (2000). . Stanford University Press. p. 1. ISBN 978-0804737319. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-12-18. สืบค้นเมื่อ 2016-02-24.
  9. Jason Dittmer, Jo Shar (2014). Geopolitics: An Introductory Reader. Routledge. p. 64.
  10. Deudney, Daniel. "Geopolitics as Theory: Historical Security Materialism" (PDF).
  11. Overland, Indra; O'Sullivan, Meghan; Sandalow, David; Vakulchuk, Roman; Lemphers, Nathan; Begg, Harry; Behrens, Arno; Bhatiya, Neil; Clark, Alex (2017-06-30). The Geopolitics of Renewable Energy. Harvard University.{{cite book}}: CS1 maint: date and year (ลิงก์)

บรรณานุกรม

[]
  • Amineh, Parvizi M.; Houweling, Henk. Central Eurasia in Global Politics. London: Brill Academic Publishing. Introduction; Chapter 11.
  • Ankerl, Guy (2000). Global communication without universal civilization. INU societal research. Vol. 1. Geneva: INU Press. ISBN 2-88155-004-5.
  • Devetak, Richard; Burke, Anthony; George, Jim, บ.ก. (2011). An Introduction to International Relations. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-60000-3.
  • Diamond, Jared (1997). Guns, Germs, and Steel.
  • Kovacevic, Filip (2014). Teoreti?ari klasi?ne geopolitike: ciklus predavanja. Podgorica: Centar za gradjansko obrazovanje. ISBN 978-86-85591-43-3.
  • Munoz, J. Mark (2013). Handbook on the Geopolitics of Business. Edward Elgar Publishing : UK. ISBN 9780857939746
  • O'Loughlin, John; Heske, Henning (1991). Kliot, N; Waterman, S (บ.ก.). From War to a Discipline for Peace. The Political Geography of Conflict and Peace. London: Belhaven Press.
  • Spang, Christian W. (2006). Spang, C. W.; Wippich, R.H. (บ.ก.). Karl Hausofer Re-examined: Geopolitics As a Factor within Japanese-German Rapprochement in the Inter-War Years?. Japanese-German Relations, 1895–1945: War, Diplomacy and Public Opinion. London. pp. 139–157.
  • Spang, Christian W. (2013). Karl Haushofer und Japan. Die Rezeption seiner geopolitischen Theorien in der deutschen und japanischen Politik. Munich: Iudicium. ISBN 978-3-86205-040-6.
  • Venier, Pascal (2010), "Main Theoretical Currents in Geopolitical Thought in the Twentieth Century", L'Espace Politique, vol. 12, no 3, 2010.

แหล่งข้อมูลอื่น

[]

วิกิพีเดีย, วิกิ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, มือถือ, โทรศัพท์, แอนดรอยด์, ไอโอเอส, แอปเปิ้ล, สมาร์ทโฟน, พีซี, เว็บ, คอมพิวเตอร์, ข้อมูลเกี่ยวกับ ภูมิรัฐศาสตร์, ภูมิรัฐศาสตร์ คืออะไร? ภูมิรัฐศาสตร์ หมายความว่าอะไร?

คุณอาจชอบ
0 ตอบกลับ

ฝากคำตอบ

ต้องการเข้าร่วมการสนทนาหรือไม่?
คุณสามารถร่วมเขียนได้!

เขียนคำตอบ

ช่องที่จำเป็นถูกทำเครื่องหมายด้วยดาว *